Metoda Billingsów – jak stosować metodę obserwacji śluzu szyjkowego?

Metoda Billingsów należy do naturalnych metod planowania rodziny i polega na obserwacji śluzu szyjki macicy. Na podstawie jego wyglądu oraz konsystencji kobieta jest w stanie określić, kiedy występują u niej dni płodne. Skuteczność metody Billingsów po 1 roku stosowania ocenia się na 78%, a przy bardzo dokładnym przestrzeganiu jej zasad nawet na 97%.

Spis treści

1. Metoda Billingsów – historia
2. Metoda Billingsów - ustalanie modelu niepłodności
3. Co powinnaś wiedzieć o antykoncepcji?
4. Fazy cyklu miesiączkowego a wygląd śluzu
5. Metoda Billingsów – kiedy współżyć?
6. Metoda Billingsów – dzienniczek obserwacji
7. Metoda Billingsów – zalety i wady

Metoda Billingsów to naturalny sposób zapobiegania ciąży, który bazuje wyłącznie na obserwacji śluzu wytwarzanego przez gruczoły szyjki macicy. Jego konsystencja i wygląd zmieniają się w trakcie cyklu miesięcznego, co pozwala wyznaczyć dni płodne i niepłodne. Ta naturalna metoda antykoncepcji wymaga od kobiety dobrej znajomości własnej fizjologii i codziennego, dokładnego notowania zmian w wyglądzie śluzu – w przeciwnym razie jej skuteczność jest niska. Dlatego przed rozpoczęciem stosowania metody Billingsa warto przeznaczyć jeden cykl na naukę obserwacji sygnałów ciała, a współżycie rozpocząć dopiero po ustaleniu swojego modelu niepłodności.

Metoda Billingsów – historia

Nazwa tej metody antykoncepcyjnej wywodzi się od nazwiska jej twórców – małżeństwa australijskich lekarzy Johna i Evelyn Billingsów. W latach 50-tych zwrócili oni uwagę na zmiany, jakim podlega konsystencja śluzu szyjkowego u kobiet w zależności od fazy cyklu miesiączkowego. Po zbadaniu setek pacjentek lekarzom udało się określić przeciętny zbiór cech, które charakteryzują śluz w poszczególnych dniach cyklu. Wkrótce żona dra Billingsa, Evelyn opracowała prosty instruktaż tej metody i rozpoczęła szkolenia dla lekarzy. Obecnie jest to jedna z najpopularniejszych metod naturalnego planowania rodziny (NPR).

Metoda Billingsów - ustalanie modelu niepłodności

Zmiany w śluzie szyjkowym mogą informować o tym, które dni po miesiączce są niepłodne, kiedy rozpoczyna się okres płodności, na jaki dzień przypada jego szczyt i zakończenie oraz które dni po owulacji są niepłodne. Jednak aby prawidłowo odczytać wymienione sygnały, konieczne jest ustalenie swojego modelu niepłodności. Wyróżnia się 2 podstawowe modele:

• suchy – kiedy po miesiączce odczuwana jest suchość pochwy i nie ma żadnej wydzieliny;
• mokry – kiedy po miesiączce obserwuje się wydzielinę z pochwy o stałych cechach (zazwyczaj jest skąpa, gęsta i lepiąca).

Taki stan (suchości lub niewielkiej wilgoci) oznacza niepłodność. Dni płodne rozpoczynają się wówczas, gdy można zaobserwować zmianę w wyglądzie śluzu (dotyczy modelu mokrego) lub jego pojawienie się (w przypadku modelu suchego).

Co powinnaś wiedzieć o antykoncepcji?

Fazy cyklu miesiączkowego a wygląd śluzu

Po ustaleniu swojego modelu niepłodności można przystąpić do obserwacji śluzu szyjkowego. Powinna to być wydzielina gromadząca się u wejścia do pochwy, a nie brana z wewnątrz (ponieważ w pochwie śluz jest obecny stale). Oprócz oceny wyglądu należy zwrócić uwagę na odczucia towarzyszące poszczególnym fazom cyklu: czy w miejscach intymnych czujemy wilgoć, mokrość, suchość itd.

Oto charakterystyczne cechy śluzu szyjkowego w poszczególnych fazach cyklu:

• dni niepłodne po miesiączce: śluz nie występuje w ogóle lub jest skąpy, gęsty, lepiący, mętny, ma zwartą, galaretowatą konsystencję. Może dawać odczucie wilgoci w miejscach intymnych;
• początek dni płodnych: śluz zmienia swoje cechy – staje się rzadszy, bardziej śliski, przezroczysty, po dotknięciu ciągnie się (tworzą się niteczki), przypomina w konsystencji białko jaja kurzego. Taka wydzielina daje wyraźne odczucie mokrości, śliskości w miejscach intymnych i stwarza najlepsze warunki do przeżycia plemników w drogach rodnych;
• szczyt płodności: ostatni dzień, w którym śluz jest śliski i przeźroczysty, a w przedsionku pochwy odczuwana jest wyraźna mokrość. Następnego dnia ma miejsce owulacja. Szczyt płodności można ustalić dopiero po zmianie śluzu na bardziej lepki, mętny;
• zakończenie płodności: następuje 3 dni po szczycie płodności (ostatnim dniu występowania śluzu płodnego). W tym czasie śluz jest już taki jak podczas dni niepłodnych po miesiączce (skąpy, gęsty, lepki, mętny);
• dni niepłodne po owulacji: niepłodność poowulacyjna rozpoczyna się 4 dnia po szczycie płodności i trwa aż do wystąpienia miesiączki. Śluz ma wówczas te same cechy co po miesiączce lub wcale go nie ma.

Metoda Billingsów – kiedy współżyć?

Faza bezwzględnej niepłodności rozpoczyna się 4 dnia po szczycie płodności. Od tego czasu aż do wystąpienia menstruacji można współżyć bez ograniczeń. Czas po miesiączce aż do pojawienia się śluzu płodnego uznawany jest za fazę względnej niepłodności – u większości kobiet współżycie w tym okresie nie pociąga za sobą ryzyka ciąży. Jeśli jednak cykle są krótkie (trwają mniej niż 26 dni), wówczas zaleca się powstrzymanie od współżycia w trakcie, a także po menstruacji.

Metoda Billingsów – dzienniczek obserwacji

Skuteczność metody Billingsów zależy w dużej mierze od dokładności prowadzonych obserwacji. Dlatego warto prowadzić dzienniczek (kalendarzyk), w którym będziemy zapisywać cechy śluzu w każdej fazie cyklu. Tabela obserwacji powinna zawierać kolumnę z datą, podziałem na poszczególne dni cyklu, symbolem płodności lub niepłodności (najwygodniej zaznaczać je kolorami) i miejscem na odręczne notatki dotyczące wyglądu śluzu oraz odczucia wilgoci bądź suchości. Opis należy sporządzać wieczorem i brać pod uwagę tylko wydzielinę z ujścia pochwy (nie z wewnątrz). Dane można nanosić na gotową kartę obserwacji cyklu wykorzystywaną przy stosowaniu metody objawowo-termicznej.

Czytaj też: Naturalne metody antykoncepcji: jak stosować i czy są skuteczne