Antykoncepcja hormonalna - skuteczność pigułek, plastrów i wkładek antykoncepcyjnych

Wokół antykoncepcji hormonalnej, w tym doustnej, przez lata narosło wiele niesprawdzonych opinii i krzywdzących niedomówień. Choć ma wysoką skuteczność, obwinia się ją o to, że wywołuje chorobę zakrzepowo-zatorową lub że od pigułek antykoncepcyjnych się tyje. Nadszedł czas, by je odkłamać. Nowoczesna antykoncepcja hormonalna jest po to, by pomagać kobietom, a nie im szkodzić.  

Spis treści

1. Antykoncepcja hormonalna ma stuprocentową skuteczność - FAŁSZ
2. Plaster antykoncepcyjny jest mniej skuteczny od pigułki - FAŁSZ
3. Stosując antykoncepcję hormonalną możesz nieco przytyć - PRAWDA
4. Stosując pigułki albo plastry antykoncepcyjne, od czasu do czasu trzeba robić przerwy - FAŁSZ
5. Jeśli planujesz ciążę, po odstawieniu pigułki powinnaś koniecznie odczekać kilka miesięcy - FAŁSZ
6. Co powinnaś wiedzieć o antykoncepcji?
7. Niektóre leki obniżają skuteczność hormonalnych metod antykoncepcyjnych - PRAWDA
8. Kobiety, które jeszcze nie rodziły, nie mogą stosować wkładki domacicznej - FAŁSZ
9. Hormonalne metody antykoncepcji zwiększają prawdopodobieństwo ciąży mnogiej - FAŁSZ
10. Palenie papierosów wyklucza stosowanie antykoncepcji hormonalnej - FAŁSZ
11. Wkładka domaciczna zwiększa ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej
12. Hormonalnych metod antykoncepcji nie stosuje się, gdy szwankuje wątroba - FAŁSZ

Antykoncepcja hormonalna ma stuprocentową skuteczność - FAŁSZ

Nawet jeśli ściśle przestrzegasz zasad stosowania antykoncepcji hormonalnej, może dojść do zapłodnienia. Środki uznawane za najskuteczniejsze obarczone są minimalnym ryzykiem. Jest ono najniższe w przypadku wkładki domacicznejuwalniającej hormon (Mirena). Jej skuteczność to 99,8 proc. Antykoncepcja doustna (pigułki) ma skuteczność wynoszącą 0,2-0,5 wg wskaźnika Pearla.

Plaster antykoncepcyjny jest mniej skuteczny od pigułki - FAŁSZ

Taka opinia bierze się z mylnego przekonania, że plaster antykoncepcyjny może się odkleić lub uszkodzić podczas mycia. Plaster doskonale przylega do ciała i nie odklei się nawet podczas kąpieli. Możesz stosować mydło (bez szorowania szczotką), natłuszczające balsamy. Nawet odklejenie się różka plastra czy dostanie się pod spód pęcherzyka powietrza nie obniża jego skuteczności.

Stosując antykoncepcję hormonalną możesz nieco przytyć - PRAWDA

Choć naukowcy twierdzą, że u większości kobiet antykoncepcja doustna i plaster antykoncepcyjny nie powodują zwiększenia apetytu czy odkładania się tkanki tłuszczowej, to w pierwszych miesiącach zażywania niektórych pigułek rzeczywiście można mieć wrażenie przyrostu wagi. Dlaczego? U szczególnie wrażliwych osób dwuskładnikowa pigułka antykoncepcyjna sprzyja zatrzymaniu wody w komórkach. Jeśli tak jest w twoim przypadku, poproś lekarza o zamianę pigułki na jednoskładnikową (powinna zawierać drospirenon, który blokuje mechanizm zatrzymywania wody). Kobiety zażywające nowe pigułki z drospirenonem trąca na wadze ok. 2 kg.

Czytaj też: Tycie po tabletkach antykoncepcyjnych - prawda czy mit?

Stosując pigułki albo plastry antykoncepcyjne, od czasu do czasu trzeba robić przerwy - FAŁSZ

Dla zdrowia nie ma to żadnego znaczenia. Środki hormonalne można stosować nawet przez długie lata. Co kilka miesięcy powinnaś jednak zgłosić się do ginekologa. Raz na rok warto też wykonać badanie krwi i zmierzyć ciśnienie. Antykoncepcja hormonalna nie jest bowiem wskazana, jeśli masz podwyższone ciśnienie krwi, zaburzenia układu krzepnięcia lub za wysokie stężenie cukru. W niektórych przypadkach lekarz może zapisać pigułkę, ale musi być ona starannie dobrana (wtedy stosuje się środki jednoskładnikowe bez estrogenów, a jedynie z progesteronem).

Jeśli planujesz ciążę, po odstawieniu pigułki powinnaś koniecznie odczekać kilka miesięcy - FAŁSZ

Możesz zajść w ciążę od razu po przerwaniu antykoncepcji doustnej i nie zaszkodzi to dziecku. Zdaniem specjalistów ilość hormonów w pigułce jest tak mała, że organizm nie musi przed ciążą się oczyszczać. A po odstawieniu pigułki łatwiej w nią zajść.

Co powinnaś wiedzieć o antykoncepcji?

Niektóre leki obniżają skuteczność hormonalnych metod antykoncepcyjnych - PRAWDA

Dotyczy to zwłaszcza antybiotyków. Do niedawna sadzono, że wszystkich, ale z najnowszych badań wynika, że skuteczność środków hormonalnych może się zmniejszyć jedynie, gdy zażywamy ryfampicynę (stosuje się ją m.in. w leczeniu gruźlicy) i ampicylinę. Ginekolodzy zalecają, by podczas przyjmowania antybiotyku i przez 7 dni po zakończeniu kuracji zabezpieczać się dodatkowo prezerwatywą lub środkami chemicznymi. Spośród innych leków skuteczność pigułki mogą zmniejszać niektóre środki uspokajające, nasenne i ziołowe z dziurawcem.

Czytaj też: Co osłabia skuteczność tabletek antykoncepcyjnych?

Kobiety, które jeszcze nie rodziły, nie mogą stosować wkładki domacicznej - FAŁSZ

Niektórzy lekarze rzeczywiście odradzają im ten rodzaj antykoncepcji, ale nie ma to naukowego uzasadnienia. Istotna jest natomiast budowa narządu rodnego i stan zdrowia kobiety. Nie należy decydować się na spiralę w przypadku wady macicy, a także częstych infekcji dróg rodnych. Przeciwwskazaniem jest też bariera psychiczna. Kobieta, która nie jest przekonana do tego rodzaju antykoncepcji, może źle tolerować obce ciało w macicy.

Hormonalne metody antykoncepcji zwiększają prawdopodobieństwo ciąży mnogiej - FAŁSZ

Badania wykazały, że podczas stosowania niskich dawek hormonów (obecnie pigułka zawiera 250 razy mniej hormonów niż 50 lat temu!) prawdopodobieństwo ciąży mnogiej wynosi 1:80, przy średniej 1:83. Różnica jest w zasadzie niezauważalna.

Palenie papierosów wyklucza stosowanie antykoncepcji hormonalnej - FAŁSZ

Ta opinia miała uzasadnienie dawniej, gdy w skład pigułki wchodziły dwa hormony – estrogen i progesteron. Estrogen istotnie może u osób palących negatywnie wpływać na układ krążenia, głównie na układ krzepnięcia. Wzrasta więc ryzyko problemów sercowo- naczyniowych, m.in. zakrzepicy, choroby niedokrwiennej serca, udaru. Dziś są dostępne środki zawierające tylko jeden hormon – progesteron (jednoskładnikowe pigułki, np. Cerazette), które takiego ryzyka już nie powodują.

Wkładka domaciczna zwiększa ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej

Nie ma jednoznacznego potwierdzenia. Dawniej sądzono, że spirala może przyczyniać się do powstawania takiej ciąży, ale dziś opinia na ten temat nie jest jednoznaczna. Wielu ginekologów jest zdania, że spirala nie zwiększa ryzyka ciąży pozamacicznej. Większa częstotliwość tych ciąż u kobiet dojrzałych wiąże się raczej z wiekiem (z nim rośnie ryzyko zaburzeń).

Hormonalnych metod antykoncepcji nie stosuje się, gdy szwankuje wątroba - FAŁSZ

W większości przypadków nie ma takich przeciwwskazań. Przed wypisaniem recepty ginekolog powinien zlecić analizę krwi, by sprawdzić, czy stężenie enzymów wątrobowych jest prawidłowe. Nowoczesne środki zawierają tak małe ilości hormonów, że nie obciążają wątroby. Najbezpieczniejsze są plastry, z których hormon uwalnia się bezpośrednio do krwi, omijając układ pokarmowy.

miesięcznik "Zdrowie"