Antykoncepcja: co osłabia skuteczność tabletek antykoncepcyjnych?

2018-06-27 17:13

Skuteczność tabletek antykoncepcyjnych może zostać obniżona na skutek stosowania niektórych leków, ziół, a nawet... owoców. Alkohol, choć pośrednio, także może przyczyniać się do zmniejszonej skuteczności antykoncepcji hormonalnej. Na jakie leki i substancje należy zwrócić uwagę przyjmując tabletki antykoncepcyjne?

Antykoncepcja: co osłabia skuteczność tabletek antykoncepcyjnych?
Autor: Thinkstockphotos.com

Spis treści

  1. Leki obniżające skuteczność tabletek antykoncepcyjnych
  2. Antybiotyki obniżające skuteczność tabletek antykoncepcyjnych
  3. Suplementy diety obniżające skuteczność tabletek antykoncepcyjnych
  4. Witamina C i sok grejpfrutowy a tabletki antykoncepcyjne
  5. Alkohol a skuteczność tabletek antykoncepcyjnych
  6. Zioła a skuteczność tabletek antykoncepcyjnych
  7. Antykoncepcja - czego o niej nie wiesz?
  8. Czy antykoncepcja hormonalna jest bezpieczna? [wideo]

Lista substancji wpływających na skuteczność antykoncepcji hormonalnej jest długa. Nie oznacza to jednak, że jej stosowanie nie ma sensu, przeciwnie – antykoncepcja hormonalna uchodzi za najskuteczniejszą, o ile stosuje się ją zgodnie z poniższymi zasadami.

Leki obniżające skuteczność tabletek antykoncepcyjnych

Lista leków, które wpływają na skuteczność tabletek antykoncepcyjnych obejmuje kilka grup preparatów. Znajdują się na niej (w nawiasach podano substancje czynne leków):

  • leki przeciwpadaczkowe (np. fenytoina, karbamazepina, prymidon, fenobarbital, topiramat),
  • nasilające perystaltykę (np. metoklopramid),
  • przeczyszczające,
  • przeciwgruźlicze (np. ryfampicyna, rifabutyna),
  • antydepresanty,
  • przeciwwirusowe (np. nelfinawir, rytonawir, newirapina, efawirenz),
  • zaburzające wchłanianie tłuszczu,
  • przeciwgrzybicze (np. gryzeofulwina)

A także wiele innych (np. modafinil używany w leczeniu narkolepsji, czy też zmniejszenia senności wywołanej pracą zmianową). Nie musisz oczywiście ich wszystkich pamiętać. Wystarczy, że przed przepisaniem nowego leku poinformujesz swojego lekarza o stosowaniu tabletek hormonalnych. Informacja o interakcjach z tabletkami antykoncepcyjnymi powinna znajdować się też w ulotce leku, dlatego przed jego użyciem koniecznie się z nią zapoznaj.

Antybiotyki obniżające skuteczność tabletek antykoncepcyjnych

Dużą grupą leków, które osłabiają działanie pigułek są antybiotyki. Wśród nich wyróżnia się preparaty na bazie takich substancji jak:

  • tetracykliny,
  • penicylina,
  • ryfampicyna
  • cefalosporyny.

Wskazuje się, że jest to spowodowane zaburzeniami w składzie flory bakteryjnej jelit w konsekwencji przyjmowania antybiotyku, co ogranicza wchłanianie hormonów do krwi. Dlatego podczas przyjmowania takich leków najlepiej korzystać z dodatkowego zabezpieczenia.

Suplementy diety obniżające skuteczność tabletek antykoncepcyjnych

Do popularnych suplementów diety, które mogą wpływać na skuteczność antykoncepcji dosustnej, należy węgiel leczniczy. Stosowany dość powszechnie w leczeniu biegunki może pochłaniać inne leki, w tym preparaty hormonalne. Zaleca się zatem stosowanie co najmniej 3-4 godzinnego odstępu między zażyciem węgla a tabletek antykoncepcyjnych.

Ta sama zasada dotyczy chromu, który występuje w wielu suplementach diety na odchudzanie. Trzeba też uważać na tak niepozorny składnik diety jakim jest siemię lniane - wytwarza ono w przewodzie pokarmowym śluz, który utrudnia wchłanianie substancji z lekarstw. Podobnie jest w przypadku babki płesznik. Niektórzy lekarze odradzają ponadto suplementację tryptofanem podczas brania tabletek antykoncepcyjnych.

Witamina C i sok grejpfrutowy a tabletki antykoncepcyjne

Witamina C stosowana w dawce powyżej 1000 mg, tak jak spożywany w nadmiernych ilościach sok grejpfrutowy, to kolejny punkt na naszej liście. Spowolnienie metabolizmu wątrobowego estrogenów powoduje wzrost stężenia hormonów we krwi. Skutkuje to zwiększonym ryzykiem wystąpienia objawów ubocznych np. nudności czy wymiotów.

Szczególną uwagę należy także zwrócić na nagłe odstawienie witaminy C. Konsekwencją tego może być bowiem gwałtowne obniżenie poziomu estrogenów we krwi, co zwiększa ryzyko owulacji, a przez to obniża skuteczność antykoncepcji.

Alkohol a skuteczność tabletek antykoncepcyjnych

Alkohol jako substancja obniżająca skuteczność antykoncepcji hormonalnej to powszechny mit. Tak naprawdę jego skład chemiczny i działanie nie mają na nią żadnego wpływu. Często jednak wymienia się go jako zagrożenie dla działania pigułek, bo spożywany w nadmiernych ilościach może powodować wymioty. W przypadku zażycia tabletki antykoncepcyjnej w ciągu 3-4 godzin przed wystąpieniem wymiotów, istnieje ryzyko obniżenia skuteczności antykoncepcji w wyniku niecałkowitego wchłonięcia się tabletki. Jak nie dopuścić do "wpadki"? Jedynym rozwiązaniem jest zdrowy rozsądek. Zawsze poinformuj lekarza o fakcie przyjmowania tabletek, a w razie zażywania substancji bez recepty – po prostu przeczytaj ulotkę! Jeśli preparat ma wpływ na skuteczność antykoncepcji, taka informacja bez wątpienia będzie tam zawarta.

Czytaj też: Alkohol a seks - jak alkohol wpływa na popęd seksualny?

Warto wiedzieć

Może trudno w to uwierzyć, ale nawet podstawowy lek, jakim jest paracetamol, także może obniżać skuteczność antykoncepcji hormonalnej. Nie oznacza to jednak, że należy z niego całkowicie rezygnować – jeśli tylko utrzymujemy się w zalecanej dawce, czyli do 3g na dobę, to nie mamy się czym martwić.

Zioła a skuteczność tabletek antykoncepcyjnych

Stosujesz zioła na codzienne dolegliwości, a może po prostu zdarza ci się zaparzyć herbatę na uspokojenie? W obu przypadkach powinnaś uważać, bo zioła mają duży wpływ na skuteczność antykoncepcji hormonalnej. Te, które mogą osłabić jej działanie, to m.in. dziurawiec, dzięgiel chiński czy pluskwica groniasta.

Najpopularniejszy z nich jest dziurawiec, który wchodzi w skład wielu herbat, suplementów oraz preparatów uspokajających dostępnych bez recepty w aptece. To niepozorna roślina, której stosowanie może skutkować nawet 15 proc. spadkiem poziomu hormonów we krwi, co zwiększa ryzyko owulacji i obniża skuteczność antykoncepcji. Warto pamiętać, że działanie dziurawca może utrzymywać się nawet do dwóch tygodni!

Dzięgiel chiński oraz pluskwica groniasta mają natomiast działanie estrogenne, a ich silny wpływ na gospodarkę hormonalną także może obniżać skuteczność antykoncepcji.

Z innych ziół warto unikać tych, które mają działanie przeczyszczające, czyli senesu, kruszyny, rzewienia czy wymiotnicy.

Antykoncepcja - czego o niej nie wiesz?

6 faktów na temat antykoncepcji
Ważne

Antykoncepcja hormonalna: zasady, które musisz znać

Nie szukaj sposobów, żeby zdobyć hormonalne środki antykoncepcyjne (tabletki hormonalne, plastry antykoncepcyjne, zastrzyki antykoncepcyjne) z pominięciem ginekologa. Nie kupuj ich przez internet, bo możesz trafić na podróbki. Nie wyłudzaj recepty od znajomego lekarza, który nie ma pojęcia o twoim zdrowiu, ani też nie bierz "zapasowych" tabletek od koleżanki. Środki hormonalne dlatego są sprzedawane na receptę, żeby je brać wyłącznie pod ścisłą kontrolą specjalisty. Ordynowanie sobie ich na własną rękę może przynieść więcej złego niż dobrego. Czasem skutki nierozważnego postępowania mogą pozostawić ślad na całe życie.Gdy stosowany preparat wywołuje jakiekolwiek niepokojące objawy, np. ból i obrzmienie piersi, ból łydek, mdłości, plamienie czy pogorszenie samopoczucia, skontaktuj się z lekarzem, żeby ocenił, czy są to niegroźne dolegliwości, które same miną, czy też trzeba zmienić preparat (wówczas powie ci, w którym momencie odstawić dotychczasowe pigułki). Nigdy nie przerywaj terapii samodzielnie – grozi to rozregulowaniem hormonalnym, które czasami wymaga długiego leczenia.Tabletki antykoncepcyjne mogą mieć mniejszą skuteczność, jeśli w czasie godziny od zażycia pigułki wystąpiły biegunki i torsje. Gdy ci się to przytrafi, to dla pewności, do pojawienia się kolejnej miesiączki, dodatkowo zabezpieczaj się prezerwatywą.Kobiety stosujące antykoncepcję hormonalną muszą bezwzględnie przestrzegać terminów badań kontrolnych, żeby upewnić się, czy mogą kontynuować dotychczasową antykoncepcję bez szkody dla zdrowia. Rób je przynajmniej raz do roku.

Czy antykoncepcja hormonalna jest bezpieczna? [wideo]

Czy antykoncepcja hormonalna jest groźna dla zdrowia