Terapia DDA - na czym polega i jakie daje efekty?

Terapia DDA skierowana jest do osób, które na skutek dorastania w rodzinie z problemem alkoholizmu, w dorosłym życiu borykają się z przerastającymi je problemami emocjonalnymi i w relacjach międzyludzkich. Nie oznacza to jednak, że terapia DDA jest potrzebna każdemu dorosłemu, którego rodzic był alkoholikiem.

Spis treści

1. Terapia DDA – dla kogo?
2. Cele terapii DDA
3. Terapia DDA – indywidualnie czy grupowo?
4. Etapy terapii DDA
5. Terapia DDA – czy jest skuteczna?

Terapia DDA (Dorosłe Dzieci Alkoholików) to forma wsparcia i leczenia psychologicznego dorosłych osób, które wychowywały się w domu, w którym przynajmniej jeden rodzic/opiekun był uzależniony od alkoholu. Specyfika dzieciństwa i dorastania w takich okolicznościach jest tak duża, że pozostawia często po sobie piętno na całe życie.

Dorosłe Dzieci Alkoholików są częściej narażone na problemy emocjonalne i mają trudności w utrzymywaniu relacji międzyludzkich. Osoby z syndromem DDA wychowywały się w trudnych warunkach. Zmuszało je to do wzmacniania w sobie pewnych cech, emocji i zachowań, które pomagały im wtedy przetrwać, a dziś stanowią poważną przeszkodę w normalnym funkcjonowaniu.

Bezradność, poczucie winy i wstyd to tylko niektóre uczucia, które dominowały w dzieciństwie osób z syndromem DDA. I choć dziś, w dorosłym życiu wiele z tych osób stara się wyprzeć przeszłość, zbagatelizować lub usprawiedliwić swoich rodziców; nieświadomie popełnia błędy, które są następstwem problemu alkoholowego w domu rodzinnym np. popada w ten sam nałóg czy też lgnie do ludzi uzależnionych od alkoholu. Ponadto takie osoby mogą cierpieć na zaburzenia osobowości np. osobowość zależną.

Terapia DDA – dla kogo?

Nie każde dziecko alkoholika powinno poddać się terapii, bo nie każdy ma trudności w życiu, z którymi sobie nie radzi, a które są pochodną trudnego dzieciństwa. Zwykle wskazaniem do terapii dla dorosłych dzieci alkoholików są problemy emocjonalne, które utrudniają im życie i stają na przeszkodzie do osiągnięcia szczęścia. Są to m.in.:

• napięcie emocjonalne,
• odczuwanie pustki, smutek,
• problem z uwagą, rozkojarzenie,
• pesymizm,
• wstyd,
• obniżona samoocena,
• brak wiary w swoje możliwości,
• poczucie samowystarczalności,
• wycofanie, unikanie podejmowania wyzwań dotyczących samorozwoju,
• lęki i inne objawy somatyczne.

Problemy mogą dotyczyć również relacji międzyludzkich:

• trudność rozmawiania o emocjach,
• nadodpowiedzialność,
• problem z czerpaniem radości z bycia rodzicem (niechęć do posiadania dzieci),
• trudności w komunikacji,
• trudności w dochodzeniu do porozumienia,
• obawa przed związkiem, lęk przed wchodzeniem w relacje,
• nieumiejętność budowania trwałych i długoterminowych relacji (częste rozwody),
• nieumiejętność czerpania radości z bliskich relacji.

Setki tysięcy osób w Polsce to dorosłe dzieci alkoholików, czyli DDA. Wiele z nich nawet tego nie wie. Po wysłuchaniu programu Drogowskazy w Esce Rock dowiesz się jak rozpoznać w sobie objawy syndromu, który często nie pozwala na pełnię szczęścia. Dowiesz się wszystkiego co najważniejsze o terapii DDA z audycji Michała Poklękowskiego, Drogowskazy. Terapeutka uzależnień i współuzależnień z Warszawy, psycholog kliniczny - Kaja Funez-Sokoła w szczerej rozmowie z prowadzącym opowiada o kulisach pracy z chorymi:

Cele terapii DDA

Celem terapii DDA jest udzielenie wsparcia. Terapeuta ma pomóc uporządkować, nazwać trudne przeżycia z przeszłości i pozwolić osobie z problemem DDA szerzej zrozumieć swoją sytuację, dostrzec związek pomiędzy teraźniejszością a dzieciństwem. Najważniejsze jest jednak zdjęcie winy z takiej osoby, by wiedziała, że nie ponosi odpowiedzialności za to, co robią i czują inne osoby. To ma jej pomóc zacząć odczuwać prawdziwą radość z życia, bez brania na siebie winy za wszystkie niepowodzenia. Najistotniejszym elementem terapii jest szczera chęć poddania się jej przez osobę z syndromem DDA i podporządkowania się regułom terapii.

Terapia DDA – indywidualnie czy grupowo?

Terapia DDA może odbywać się indywidualnie lub grupowo. W obydwu przypadkach terapia może trwać nawet kilka lat. Prowadzi ją specjalista do spraw uzależnień. To, jaką terapię wybrać, zależy przede wszystkim od osoby, która ma ją podjąć.

• Terapia indywidualna. Zaletą terapii indywidualnej jest bliska relacja z terapeutą. Jest to zatem forma skierowana do osób, które takiej „bliskości” i zażyłości się nie obawiają. Sam sposób prowadzenia terapii pozwala dogłębniej poznać problem osoby z syndromem DDA. Intymna atmosfera sprzyja zwierzeniom, nawet tym najbardziej prywatnym oraz stwarza warunki do wydobycia każdej emocji, także tej bardzo tłumionej. Terapia indywidualna to najlepsza forma leczenia dla osób, które boją się otwarcie i publicznie mówić o swoich problemach. Nie chcą być oceniane i trudno im się pogodzić z czyjąś krytyką. Jest w nich obawa przed odrzuceniem, dlatego spotkanie indywidualne z terapeutą może pozwolić na pozbycie się tych lęków, a nie je umocnić. Spotkania indywidualne zwykle odbywają się raz w tygodniu na godzinnych sesjach terapeutycznych. Długość terapii jest zwykle określona przez terapeutę na samym początku.
• Terapia grupowa. Terapia grupowa DDA charakteryzuje się tym, że odbywa się w grupie kilku–kilkunastu osób, które łączą podobne przeżycia. Elementem takiej terapii są zwierzenia mające dać uczestnikom poczucie wspólnoty i umożliwić rozwiązywania swoich problemów na publicznym forum. W terapii grupowej aktywnie uczestniczą wszyscy, co jest bardzo motywujące. Z tego powodu to dobre rozwiązanie dla osób, które choć nieśmiałe, są chętne by stawić czoła swoim słabościom. Atutem terapii grupowej jest także to, że jej uczestnicy często kontynuują znajomości między sobą, nawet po zakończeniu leczenia. Dzięki temu mogą liczyć na wsparcie także po terapii. Terapia grupowa odbywa się zwykle w kilkugodzinnych sesjach prowadzonych raz w tygodniu.

Terapia DDA – czy jest skuteczna?

Terapię DDA uznaje się za skuteczną. Badania potwierdzają, że osoby z syndromem DDA po ukończeniu leczenia lepiej kontrolują swoje emocje i potrafią je dobrze rozumieć. Po odbyciu terapii jej uczestnicy starają się wprowadzić do swojego życia wskazówki, które otrzymali podczas zajęć. Zwykle zmiana życia nie jest spektakularna, ale odbywa się stopniowo. Relacje z innymi osobami poprawiają się, rośnie poziom zadowolenia z życia, zaczyna się zauważać sens swojej egzystencji i mocno wierzyć w siebie. Osoby po terapii DDA osiągają stabilność emocjonalną (wewnętrzny spokój), mają w sobie więcej optymizmu i zaczynają żyć na swoich warunkach, np. zrywając toksyczne znajomości i inwestując w siebie. Jeśli przed terapią borykały się z objawami psychosomatycznymi, po leczeniu zwykle przestają u nich występować. Pełne „wyleczenie” następuje po około 2 latach od ukończenia terapii. To wtedy nastawienie do życia i siebie staje się zupełnie inne niż przed leczeniem.

By jednak terapia DDA była skuteczna, potrzebne jest zaangażowanie w nią pacjenta i dostosowanie do niego samej terapii. Niekiedy terapia DDA okazuje się niewystarczająca (np. gdy występują głębsze problemy psychologiczne). Wówczas może być potrzebne wsparcie dodatkowe np. w postaci psychoterapii. Kompleksowość leczenia osób z syndromem DDA jest podstawą wyleczenia.

Czytaj też: Pierwsza wizyta u psychologa - jak wygląda i jak się do niej przygotować?