Psychologia kliniczna: czym się zajmuje? Jak pracuje psycholog kliniczny?

Psychologia kliniczna to dziedzina psychologii, w kręgu zainteresowań której leży przede wszystkim psychika człowieka chorego oraz mechanizmy, które są związane z powstawaniem chorób i to, jak różne choroby wpływają na funkcjonowanie umysłu. Sprawdź, jakie są zadania psychologii klinicznej, przekonaj się, co należy zrobić, aby zostać psychologiem klinicznym i co odróżnia psychologa klinicznego od innych specjalistów od ochrony zdrowia psychicznego.

Spis treści

1. Czym się zajmuje psychologia kliniczna?
2. Na czym polega praca psychologa klinicznego?
3. Jak zostać psychologiem klinicznym?
4. Co odróżnia psychologa klinicznego od innych specjalistów od ochrony zdrowia psychicznego?

Psychologia kliniczna to jedna ze specjalności, którą wybrać mogą osoby studiujące psychologię. Za moment, w którym wyodrębniła się w ogóle psychologia kliniczna, uznawana jest końcówka XIX wieku – to wtedy właśnie, dokładnie w 1896 roku, Lightner Witmer otworzył w Filadelfii pierwszą klinikę psychologiczną.

Od tamtego czasu ta właśnie dziedzina psychologii wciąż się rozwijała – obecnie psychologa klinicznego spotkamy nie tylko w miejscu, w którym najbardziej byśmy się tego spodziewali, czyli w szpitalu psychiatrycznym, ale i na oddziałach internistycznych czy onkologicznych.

Czym się zajmuje psychologia kliniczna?

W kręgu zainteresowań psychologii klinicznej znajdują się przede wszystkim związki pomiędzy różnymi ludzkimi schorzeniami i ich oddziaływaniem na psychikę człowieka. Dość oczywiste jest powiązanie psychologii klinicznej z psychiatrią i zaliczanymi do niej chorobami i zaburzeniami psychicznymi.

Psychopatologia oraz przyczyny takowych problemów oczywiście znajdują się wśród zagadnień analizowanych przez psychologów klinicznych, aczkolwiek nie jest to jedyne problematyka, którą interesują się tego rodzaju specjaliści. Na funkcjonowanie psychiki człowieka wpływać może zasadniczo każda choroba, nie tylko psychiczna – negatywny wpływ na umysł wywierać mogą zwłaszcza różne choroby przewlekłe, takie jak np. niewydolność serca, przewlekła obturacyjna choroba płuc czy cukrzyca.

Przez różne schorzenia organiczne u pacjentów mogą rozwijać się rozmaite problemy natury psychiatrycznej – jednymi z najczęstszych są różne zaburzenia afektywne (głównie depresyjne) oraz zaburzenia lękowe. To właśnie dlatego psychologia kliniczna gości na oddziałach chociażby internistycznych czy onkologicznych – rolą specjalistów z tej dziedziny jest nie tylko wykrywanie ewentualnych zaburzeń psychicznych u chorych, ale i podejmowanie oddziaływań służących ich wyeliminowaniu, o czym będzie mowa niżej.

Psychologia kliniczna gości jednak nie tylko w szpitalach, ale i w innych placówkach – m.in. w ośrodkach różnych interwencji kryzysowych. W kręgu zainteresowań tej dziedziny znajduje się bowiem również i funkcjonowanie ludzkiego umysłu w sytuacjach, które go po prostu przerastają.

Czytaj też: Cierpienie nie uszlachetnia - rozmowa z psychoonkologiem

Zobacz galerię 10 zdjęć

Na czym polega praca psychologa klinicznego?

Powinności, które stawiane są przed psychologiem klinicznym, zasadniczo zależne są od miejsca pracy danego specjalisty. Psychologia kliniczna w szpitalach skupia się na wspieraniu pacjentów – i to nie tylko tych, u których istnieje podejrzenie występowania u nich jakichś zaburzeń psychicznych.

W trakcie hospitalizacji pacjentowi może zostać przecież postawione rozpoznanie nowej choroby, która nierzadko będzie mu już towarzyszyła do końca życia. Nie musi to być nawet jednostka związana z bezpośrednim zagrożeniem życia lub problem, który może skrócić czas jego trwania – ogólnie rzec ujmując dowolna choroba, która ma charakter przewlekły, może po jej rozpoznaniu prowadzić do pojawienia się kryzysu psychicznego.

Tutaj pojawia się właśnie główne zadanie psychologów klinicznych. Otóż ich podstawową powinnością jest wspieranie pacjentów – wyjaśnianie im tego, że choroba może wywierać niekorzystny wpływ na ich psychikę, ale i podawanie sposobów na to, aby zapobiegać przejściu drobnych odchyleń w poważniejsze zaburzenia. To właśnie psycholog kliniczny ma mieć czas na rozmowę z pacjentem, na wysłuchanie jego obaw i trosk.

Czytaj też: Rak to nie wyrok tylko choroba przewlekła

Nierzadko psycholodzy kliniczni zajmują się prowadzeniem oddziaływań terapeutycznych – do tego jednak celu specjaliści z tej dziedziny muszą nabyć specjalistycznych uprawnień. Czasami psycholodzy kliniczni nie tylko rozmawiają z pacjentami, ale i dokonują oni dokładnej oceny psychologicznej ich stanu, do czego mogą oni wykorzystywać specjalistyczne testy psychologiczne.

Oprócz tego – przy podejrzeniu istnienia takowych – psycholodzy kliniczni mogą przeprowadzać oceny zaburzeń funkcji poznawczych. Czasami rola psychologii klinicznej w szpitalach jest niebagatelna – psycholog może przekazywać lekarzowi prowadzącemu leczenie pacjenta najważniejsze wnioski ze swoich obserwacji, które mogą w znaczący sposób wpływać na przebieg całej terapii chorego.

Powyżej wymieniono zakres zadań psychologa klinicznego pracującego w szpitalu. Nieco inaczej wygląda sytuacja tych specjalistów, którzy pracują w innych miejscach – mowa tutaj chociażby o psychologii klinicznej w ośrodkach leczenia uzależnień czy o psychologach klinicznych w ośrodkach interwencji kryzysowej.

Jak zostać psychologiem klinicznym?

Osoba, która planuje pracować jako psycholog kliniczny, musi zdecydować się na studiowanie na kierunku psychologia, a oprócz tego wybrać jedną z dostępnych specjalności, czyli właśnie psychologię kliniczną. Po ukończeniu tych studiów możliwe jest już podjęcie pracy w wymarzonym zawodzie.

Czytaj też: Jak się przygotować do pierwszej wizyty u psychologa?