Po czym rozpoznać, że ktoś kłamie? [Porada eksperta]

Wiem, że można to rozpoznać po oczach, ale po czym jeszcze? Czy można zrobić jakiś test, by wiedzieć, że ktoś kręci i oszukuje?

To nie jest wiedza, którą można przekazać w kilku czy kilkunastu zdaniach. Człowiek jest zbyt skomplikowanym układem, aby po jakimś jednym czy kilku wskaźnikach móc od razu z dużą dozą pewności rozpoznać czy ktoś kłamie, czy mówi prawdę. Są oczywiście próby i badania, ale jest to ciągle coś, czego się uczymy. Poza tym wskaźniki indywidualne, dla różnych osób są różne i nie dają się za bardzo uogólniać. Okazuje się, że badania wariografem (czyli popularnym wykrywaczem kłamstwa) są w dużej mierze zawodne, a na przykład osoby o cechach psychopatycznych radzą sobie całkiem nieźle z oszukiwaniem tych maszyn. Mówi sie o takich wskaźnikach, jak rozszerzanie się źrenic, wzmożone wydzielanie potu, zmiany hormonalne, ale aby je rozpoznawać i na ich podstawie wyciągać wnioski, to chyba zbyt wiele. Istnieją książki, mówiące o próbach klasyfikacji tych wskaźników. Proszę poszukać w księgarniach lub internecie, ale nie traktować tej wiedzy jako wyroczni.