Największy mit o psychopatach obalony? Kobiety dominują i świetnie się ukrywają

Psychopata - to słowo, które w dużej mierze odnosiło się właśnie do mężczyzn. Tak też sugerowały dotychczasowe obserwacje naukowe. Prawda może być jednak zupełnie inna, a wskazują na to analizy autorstwa Clive’a Boddy’ego z Anglia Ruskin University. Czy to oznacza, że kobiety mają większą skłonność do takich zachowań? Analizujemy.

Nie każdy psychopata to sadysta. To zdanie warto zapamiętać, ponieważ różnego rodzaju filmy, czy książki, głównie kryminały, potrafią zdeformować to zagadnienie. Specjaliści zaznaczają, że typowe objawy psychopatii skupiają się na skłonności do przemocy, przestępczości oraz impulsywności. Analizujemy, po czym poznać, że mamy do czynienia z psychopatą i jak to możliwe, że jednak to kobiety przeważają w tej grupie.

Kobiety psychopatki. Czym różnią się od mężczyzn?

Jeszcze w tym miesiącu dr Clive Boddy z Anglia Ruskin University przedstawi swoje badania podczas Cambridge Festival. To wielodyscyplinarne wydarzenie poświęcone tematom społeczeństwa, zdrowia i środowiska. Zdaniem naukowca kobiety-psychopatki są nawet pięciokrotnie bardziej powszechne, niż dotychczas sądzono.

Obecne ustalenia naukowe wskazują, że w gronie psychopatów występuje skala 6:1 na rzecz mężczyzn. Natomiast badania te mogą być mocno niedoszacowane, ponieważ opierają się na męskich profilach kryminalnych.

- Ludzie generalnie przypisują cechy psychopatyczne raczej mężczyznom niż kobietom. Tak więc nawet jeśli kobiety wykazują niektóre z kluczowych cech związanych z psychopatią, takie jak nieszczerość, oszustwo, antagonizm, brak empatii i brak głębi emocjonalnej, ponieważ są one postrzegane jako cechy męskie, mogą nie być tak określane, nawet jeśli powinny - wyjaśnia ekspert.

Choć szczegółowe badania w tym zakresie Dr Boddy, ekspert w dziedzinie psychopatii korporacyjnej, przedstawi dopiero 13 marca na wspomnianej konferencji  naukowej, to już dziś nadmienił, że z jego własnych analiz wynika, że rzeczywisty stosunek psychopatii mężczyzn do psychopatii kobiet może być nawet do pięciu razy wyższy, niż sugerowano do tej pory.

- Psychopatki mają tendencję do używania słów, a nie przemocy fizycznej, aby osiągnąć swoje cele, co różni się od tego, jak działają psychopaci płci męskiej. Jeśli kobieca psychopatia wyraża się inaczej, wówczas środki zaprojektowane w celu wychwytywania i identyfikowania męskich, przestępczych psychopatów mogą być nieodpowiednie do identyfikowania kobiecych psychopatów niebędących przestępczyniami - podkreśla dr Boddy.

Zdaniem specjalisty niedostrzeganie psychopatycznych kobiet stanowi większe potencjalne zagrożenie dla społeczeństwa i biznesu. Taki obraz może mieć wpływ nie tylko na wybór liderów w danym przedsiębiorstwie, ale także na wymiar sprawiedliwości - zwłaszcza w kontekście spraw karnych.

Psychopatki wykazują znacznie więcej cech manipulacyjnych aniżeli psychopaci. Zdaniem naukowca to właśnie kobiety używają różnych technik, aby stworzyć dobre wrażenie, a także wykorzystują oszustwa i uwodzicielskie zachowania seksualne, aby uzyskać przewagę społeczną i finansową w większym stopniu niż psychopaci płci męskiej.

Osobowość dyssocjalna, czyli kim jest psychopata?

Zgodnie z ICD-10 (International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems) psychopatia została zakwalifikowana jako osobowość dyssocjalna otrzymując oznaczenie (F60.2).

Psychopatia określana jest jako zaburzenie osobowości charakteryzujące się lekceważeniem zobowiązań społecznych oraz lekceważeniem emocji innych osób. Jest to jednak bardzo ogólnikowe stwierdzenie stąd w celu określenia, czy mamy do czynienia z psychopatką lub psychopatą konieczna jest konsultacja z biegłym sądowym.

Natomiast typowe objawy psychopatii obejmują skłonność do przemocy, impulsywności oraz przestępczości. Psychopatia charakteryzuje się takimi cechami diagnostycznymi jak:

• powierzchowny urok,
• wysoka inteligencja,
• słaby osąd i niezdolność do uczenia się na podstawie doświadczeń,
• patologiczny egocentryzm i niezdolność do miłości,
• brak wyrzutów sumienia lub wstydu,
• impulsywność,
• ogromne poczucie własnej wartości,
• patologiczne kłamstwo,
• zachowania manipulacyjne,
• słaba samokontrola,
• kompulsywne zachowania seksualne,
• przestępczość nieletnich i wszechstronność przestępcza.

Wbrew pozorom psychopata także ma głęboką potrzebę miłości i akceptacji. Stąd może odczuwać ból emocjonalny, ponieważ nie jest w stanie zaspokoić swoich pragnień przez wzgląd na prezentowane postawy budzące niechęć społeczną. Taki stan może potęgować poczucie frustracji i pomimo zewnętrznej ignorancji czują się gorsi od innych. W związku z tym, aby uniknąć napiętnowania psychopatki, lub psychopaci skutecznie ukrywają swoją prawdziwą naturę.

Nie każdemu jednak udaje się to osiągnąć i chociaż próbują się zmienić, to niska skłonność do lęku i związana z tym niezdolność do wyciągania wniosków z doświadczeń prowadzą do powtarzających się negatywnych, frustrujących i przygnębiających konfrontacji, w tym kłopotów z wymiarem sprawiedliwości.

Dlatego życie większości psychopatów pozbawione jest stabilnej sieci społecznej lub ciepłych, bliskich więzi. Ich historie często charakteryzują się chaotycznym życiem rodzinnym, brakiem uwagi i wskazówek ze strony rodziców, nadużywaniem substancji odurzających przez rodziców i zachowaniami antyspołecznymi, słabymi relacjami, rozwodami i niekorzystnym sąsiedztwem.

Magdalena Siraga