Muzykoterapia pomocna w leczeniu depresji i ADHD? Obiecujące badania

Zaburzenia deficytu uwagi z nadpobudliwością psychoruchową (ADHD) to stan, który wpływa na zdolność dziecka do koncentracji, a także prowadzi do nadmiernej aktywności i impulsywności. W poprawie zdrowia i jakości życia pacjentów może pomóc muzykoterapia.

ADHD to powszechny problem zdrowia psychicznego, który dotyka dzieci i młodzież na całym świecie. Leczenie ADHD często obejmuje terapie farmakologiczne, ale coraz więcej badań koncentruje się na alternatywnych metodach leczenia, które mogą pomóc w radzeniu sobie z objawami tego zaburzenia. Jedną z takich alternatywnych metod jest muzykoterapia, czyli terapia oparta na wykorzystaniu muzyki w celu poprawy zdrowia i samopoczucia pacjentów.

Muzykoterapia na ADHD i depresję

Niedawne badanie kliniczne przeprowadzone na 36 dzieciach z ADHD wykazało, że muzykoterapia może prowadzić do pozytywnych zmian psychologicznych. Dzieci z ADHD podzielono na dwie grupy: kontrolną, która otrzymywała standardową opiekę, oraz grupę poddaną muzykoterapii, która dodatkowo była poddana muzykoterapii. Terapia obejmowała zarówno aktywną muzykoterapię (improwizację) jak i pasywną (słuchanie muzyki) przez 50 minut, dwa razy w tygodniu, przez 3 miesiące.

​Badacze zwrócili uwagę na kilka istotnych parametrów, aby ocenić wpływ muzykoterapii na dzieci i młodzież z ADHD. Mierzyli poziom serotoniny, nazywanego "hormonem szczęścia", który jest neuroprzekaźnikiem wpływającym na nasz nastrój i uczucie szczęścia. Wysoki poziom serotoniny zwykle oznacza lepsze samopoczucie i mniejsze nasilenie objawów depresyjnych.

​Kortyzol, znany jako "hormon stresu", jest wydzielany przez organizm w sytuacjach stresowych. Wysoki poziom kortyzolu może świadczyć o zwiększonym napięciu i stresie, podczas gdy niższy poziom sugeruje, że osoba jest bardziej zrelaksowana i spokojna.

​Ciśnienie krwi i tętno są fizjologicznymi wskaźnikami, które również mogą odzwierciedlać poziom stresu u danej osoby. Wyższe wartości tych parametrów zwykle wskazują na większe napięcie i stres, natomiast niższe wartości sugerują stan relaksu i spokoju.

​Badacze korzystali również ze zwalidowanych skal psychiatrycznych, aby ocenić zmiany w nasileniu objawów depresji i stresu. Skale te są narzędziami stosowanymi w badaniach psychologicznych, które pozwalają na ocenę stanu psychicznego uczestników badania w sposób systematyczny i porównywalny.

Wyniki badań są obiecujące

Naukowcy zaobserwowali, że muzykoterapia wpłynęła korzystnie na te parametry u dzieci z ADHD: poziom serotoniny wzrósł, co sugeruje poprawę nastroju, a poziomy kortyzolu, ciśnienia krwi i tętna obniżyły się, co może wskazywać na zmniejszenie stresu i większy spokój uczestników.

Wyniki w skalach psychiatrycznych również wykazały pozytywne zmiany. W przypadku grupy kontrolnej, która nie otrzymała muzykoterapii, nie zaobserwowano takich zmian.  To oznacza, że muzykoterapia może wywierać kojący wpływ na dzieci z ADHD, co przekłada się na lepsze radzenie sobie z objawami depresji i stresu.

Jednakże badanie ma swoje ograniczenia. Wskazane jest przeprowadzenie dalszych badań na większych grupach, które potwierdzą wyżej opisane obserwacje i czas jaki jest potrzebny do uzyskania poprawy. W przyszłości warto również zbadać wpływ muzykoterapii na inne aspekty funkcjonowania dzieci i młodzieży z ADHD, takie jak funkcje poznawcze, społeczne czy zdolności adaptacyjne, aby jeszcze lepiej zrozumieć rolę muzykoterapii w leczeniu tego zaburzenia.

Podsumowując, zastosowanie muzykoterapii jako alternatywnego leczenia depresji u dzieci i młodzieży z ADHD wykazuje pozytywne efekty neurofizjologiczne i psychologiczne. Muzykoterapia może stać się uzupełniającą terapią dla dzieci i młodzieży z ADHD, szczególnie w przypadkach, gdy leczenie farmakologiczne nie przynosi oczekiwanych rezultatów lub pacjenci doświadczają jego niekorzystnych skutków ubocznych.

Dodatkowo, terapia muzyczna może być stosowana również jako wsparcie dla innych, nieinwazyjnych metod leczenia, takich jak terapia behawioralna czy zajęcia wspierające rozwój emocjonalny. Warto podkreślić, że muzykoterapia, jako forma terapii nieinwazyjnej i bezpiecznej, może być łatwo dostępna zarówno w ośrodkach terapeutycznych, jak i w domu.

Badania nad muzykoterapią w leczeniu ADHD są obiecujące, ale konieczne są dalsze badania, aby potwierdzić te obserwacje i ulepszyć metody terapeutyczne stosowane w muzykoterapii.

lek. Mikołaj Kamiński