Koszty psychiczne powodzi będą wysokie. "Lęki, koszmary, emocjonalne odrętwienie"

Polska walczy z powodziami i jej skutkami, które objęły część kraju. W obliczu tej katastrofy wiele osób zostało ewakuowanych, bo pozostanie w domu zagrażało ich bezpieczeństwie. Niestety czas nagłej mobilizacji może nie pozostać obojętny dla zdrowia psychicznego. Psycholog zwraca uwagę na emocjonalne koszty powodzi.

Czy powódź może spowodować traumę?

Katastrofy naturalne, takie jak powodzie, mogą prowadzić do wielu trudnych doświadczeń, które wpływają na zdrowie psychiczne. Nagła utrata domu czy ważnych przedmiotów może być ogromnym źródłem stresu i emocjonalnego bólu.

Powódź może prowadzić do traumy, co często się zdarza, zwłaszcza u osób, które bezpośrednio doświadczyły jej konsekwencji. Traumatyczne przeżycia związane z klęskami żywiołowymi, takimi jak powódź, często wynikają z intensywnych emocji związanych z nagłą utratą mienia, zagrożeniem życia, koniecznością ewakuacji czy rozłąką z bliskimi. Ludzie w takich sytuacjach odczuwają silny stres, strach oraz bezradność, a w dłuższym czasie rozwijają objawy zespołu stresu pourazowego (PTSD)

- wyjaśnia w rozmowie z Poradnikiem Zdrowie psycholog i psychoterapeuta Małgorzata Matusiak z kliniki PsychoMedic.

Według ekspertki do psychologicznych skutków powodzi można zaliczyć:

• lęki i koszmary związane z wodą lub klęskami żywiołowymi,
• natrętne wspomnienia katastrofy,
• problemy z koncentracją, drażliwość, wahania nastroju,
• poczucie osamotnienia lub emocjonalne odrętwienie.

Małgorzata Matusiak zwraca uwagę, że powodzianie wymagają wsparcia psychologicznego, które powinno być zapewnione w zasadzie od samego początku. Klęska znacząco wpływa na zdrowie psychiczne i może spowodować trwały uraz, który po pewnym czasie zacznie dawać o sobie znać.

Jeśli doświadczamy w dłuższym okresie czasu takich objawów fizjologicznych, jak przyspieszone bicie serca, bezsenność, brak apetytu, jesteśmy płaczliwi to warto zgłosić się do lekarza psychiatry i psychologa, celem uzyskania niezbędnej pomocy.

Co zrobić, żeby łatwiej znieść powódź?

Powódź to katastrofa naturalna, która nie pozostaje obojętna dla żadnego człowieka, który miał z nią bezpośrednią styczność. Nic dziwnego, ponieważ powoduje nagły strach o własne bezpieczeństwo, najbliższych osób oraz zwierząt. Ludzie często byli też świadkami jak ich dom czy samochód ulega nagłemu zniszczeniu, często razem z innymi wartościowymi przedmiotami, których nie udało się zabrać.

Psycholog i psychoterapeuta Małgorzata Matusiak podpowiada, w jaki sposób zadbać o siebie, by jak najmniej odczuć psychiczne skutki powodzi:

1. Zadbaj o swoje bezpieczeństwo fizyczne. W razie potrzeby skontaktuj się z lokalnymi służbami ratunkowymi, które mogą zapewnić ewakuację, schronienie lub inną niezbędną pomoc.
2. Porozmawiaj z bliskimi, rodziną lub przyjaciółmi. Wyrażenie emocji może pomóc zredukować stres i uczucie osamotnienia. Warto również rozważyć dołączenie do lokalnych grup wsparcia lub organizacji pomagających ofiarom powodzi, gdzie spotkasz osoby w podobnej sytuacji.
3. Unikaj nadmiaru informacji. Śledzenie wiadomości i oglądanie relacji o katastrofie może nasilić stres.
4. Pamiętaj, że to zupełnie naturalne, że w takiej sytuacji czujesz przytłoczenie, smutek lub bezradność. Jeśli te uczucia się nasilają warto skorzystać z pomocy psychologa lub terapeuty, którzy mogą pomóc w radzeniu sobie z traumą, stresem lub lękiem po powodzi. Nie ignoruj objawów, takich jak uporczywy smutek, trudności z koncentracją, problemy ze snem.
5. W miarę możliwości staraj się zachować codzienne nawyki, takie jak regularne posiłki, sen i aktywność fizyczna. Utrzymanie rutyny może pomóc w odzyskaniu poczucia stabilności w życiu.
6. Skoncentruj się na małych, konkretnych zadaniach, np. na znalezieniu tymczasowego schronienia, kontaktach z ubezpieczycielem lub załatwianiu formalności związanych z odszkodowaniem. Każdy mały krok w kierunku uporządkowania życia po powodzi jest istotny.
7. Powódź może mieć długotrwałe konsekwencje, jeśli trudności emocjonalne będą się utrzymywać lub nasilać rozważ długoterminową terapię psychologiczną.

Paula Komendarczuk