Ketamina - NARKOTYK coraz popularniejszy wśród nastolatków

Ketamina to lek od dawna stosowany w medycynie, jednak przez nastolatki coraz częściej jest traktowany jak narkotyk. W Europie Zachodniej ketamina jest obecnie najpopularniejszym narkotykiem "klubowym". Prawdopodobnie dlatego, że działa pobudzająco i wywołuje halucynacje - podobnie jak ekstazy, od której jest o wiele tańsza. Niestety, wielu nie zdaje sobie sprawy ze szkodliwości tego środka i możliwości uzależnienia się od niego, zarówno psychicznego, jak i fizycznego.

Spis treści

1. Ketamina jako środek znieczulający. Wskazania do stosowania ketaminy
2. Ketamina jako potencjalny lek na depresję i środek przeciwbólowy
3. Ketamina może pomóc leczyć alkoholizm
4. Ketamina jako narkotyk
5. Ketamina - jak działa narkotyk?
6. Ketamina - jak rozpoznać objawy zażycia?
7. Ketamina - działania niepożądane
8. Metoksetamina (MXE) - narkotyczna pochodna ketaminy

Ketamina to silny i szybko działający lek znieczulający ogólnie, będący pochodną fencyklidyny - substancji należącej do grupy środków psychodysleptycznych, określanych również jako halucynogeny. Ketamina jest stosowana w medycynie i weterynarii jako lek do znieczulania przedoperacyjnego. Ponadto działa przeciwbólowo. Zastosowanie znalazła także w leczeniu chorób psychicznych - ciężkich postaci choroby afektywnej dwubiegunowej lub jednobiegunowej. Bywa używana również w celu leczenia uzależnień od alkoholu i heroiny, ponieważ łagodzi objawy odstawienia. Niedługo być może stanie się lekiem antydepresyjnym, ponieważ z badań brytyjskich naukowców z Oxford Health NHS Foundation Trust oraz University of Oxford wynika, że ketamina łagodzi objawy depresji, nawet tej odpornej na leczenie.

Ketamina jako środek znieczulający. Wskazania do stosowania ketaminy

Ketamina jest stosowana jako lek znieczulający. W latach 60. zaproponowano dla niej nazwę „anestetyk dysocjacyjny” na określenie właściwości ketaminy, polegających na odłączeniu umysłu od ciała, przeciwstawnych do tradycyjnych środków anestezjologicznych powodujących całkowite wyłączenie świadomości. Ketamina "wyłącza" świadome przeżywanie, bez wpływu na układ oddychania i krążenia.²

Obecnie ketaminę można stosować:

• jako pojedynczy środek znieczulający do krótkich zabiegów diagnostycznych i chirurgicznych, niewymagających zwiotczenia mięśni szkieletowych
• jako wprowadzenie do znieczulenia ogólnego przed zastosowaniem innych środków znieczulających.
• jednoczesne z innymi lekami znieczulającymi

Szczególne rodzaje zastosowań lub typy zabiegów:

• chirurgiczne opracowanie ran, bolesne opatrunki, przeszczepy skóry u pacjentów poparzonych i inne zabiegi chirurgiczne obejmujące powłoki ciała
• niektóre zabiegi neurologiczne, radiodiagnostyczne i lecznicze u dzieci, wymagające unieruchomienia
• jeżeli kontrola drożności dróg oddechowych jest trudna

Przeczytaj także: AMFETAMINA: jak działa narkotyk? Czy twoje dziecko bierze amfę?

Ketamina jako potencjalny lek na depresję i środek przeciwbólowy

W latach 70. i 80. XX w. ketamina była stosowana i oceniana jako lek stosowany w połączeniu z psychoterapią u pacjentów z zaburzeniami depresyjnymi, lękowymi i psychosomatycznymi. Kazuistyczne doniesienia potwierdzały jej wpływ na zmniejszenie nasilenia objawów.

Ketamina okazała się pierwszym lekiem charakteryzującym się doraźnym działaniem przeciwdepresyjnym u chorych na dużą depresję (major depressive disorder, MDD), co potwierdzono w randomizowanych badaniach kontrolowanych placebo.² Współczesne badania również potwierdzają te właściwości ketaminy. Zdaniem naukowców z Uniwersytetu Hertfordshire ketamina  może pomóc osobom cierpiącym na depresję, które mają skłonności samobójcze i u których inne metody leczenia nie przynoszą rezultatu. Naukowcy przeanalizowali 21 dotychczas opublikowanych prac dotyczących wpływu ketaminy na osoby ze zdiagnozowaną depresją. Wynika z nich, że objawy depresji ulegały znacznemu złagodzeniu w ciągu czterech godzin od podania pojedynczej dawki substancji. Mimo pozytywnych rezultatów badacze podkreślają, że zanim ketamina zostanie zaliczona do środków przeciwdepresyjnych niezbędne jest zweryfikowanie jej długoterminowego działania. Może ona powodować takie skutki uboczne jak wzrost ciśnienia tętniczego i śródczaszkowego czy uszkodzenia w obrębie układu moczowego, a także może działać uzależniająco.

Aktualne badania dotyczące stosowania ketaminy silnie przemawiają za jej rolą w terapii lekoopornych zespołów bólowych, np. regionalnego zespołu bólowego, a także przełomów bólowych w przewlekłych zespołach bólowych, np. w przebiegu zaawansowanych chorób nowotworowych.² W kilku ośrodkach w Stanach Zjednoczonych rozpoczęto aktywne dalsze badania nad tym działaniem ketaminy.

Ketamina może pomóc leczyć alkoholizm

Ketamina może też pomóc leczyć alkoholizm - do takich wniosków doszli brytyjscy naukowcy z Uniwersytetu Exter. Badanie pilotażowe wykazało, że trzy dawki ketaminy w połączeniu z psychoterapią zredukowały wskaźnik powrotu do picia w ciągu 12 miesięcy średnio z 76 proc. do 34 proc. Uważa się, że właściwości przeciwdepresyjne ketaminy mogły również przyczynić się do tego spadku.

Naukowcy pracują obecnie nad projektem Ketamine for reduction of Alcoholic Relapse (KARE) [ketamina stosowana w celu zmniejszenia ryzyka powrotu alkoholizmu]. To badanie kliniczne, podczas którego stosuje się terapię psychologiczną i małe dawki ketaminy jako możliwej metody leczenia alkoholizmu.³

Przeczytaj także: 5-IT - śmiertelny narkotyk o działaniu podobnym do amfetaminy

Ketamina jako narkotyk

Ketamina to substancja psychoaktywna, która swoją popularność jako narkotyk zyskała w latach 90. ub. w., ponieważ była tania. Wówczas z łatwością można ją było dostać w klubach, także tych polskich, stąd jej nazwa "klubowy narkotyk", "narkotyk rekreacyjny". Od pewnego czasu, ze względu na niską cenę i dostępność, znów cieszy się rosnącą popularnością wśród młodych osób. W Europie Zachodniej ketamina jest obecnie najpopularniejszym narkotykiem "klubowym".

Ketamina jest substancją bezbarwną i bezwonną, która łatwo rozpuszcza się w wodzie i alkoholu oraz wywołuje niepamięć wsteczną. W związku z tym czasem (zwykle w celach przestępczych) jest stosowana jako substancja wywołująca zaburzenia świadomości, obezwładniająca (podobnie jak „pigułka gwałtu”).

Ketamina - jak działa narkotyk?

Ketaminę jako narkotyk można przyjąć w formie płynu, tabletek, ampułek lub w postaci sproszkowanej, zwykle drogą doustną i donosową, rzadziej w formie zastrzyków. Ketamina, podobnie jak PCP i DXM, jest psychodelikiem dysocjacyjnym - substancją, której działanie polega głównie na redukowaniu lub blokowaniu (często w sensie fizycznym) sygnałów z mózgu do "świadomości". Przyjęta w dawce 0,5 g i wyższej, wywołuje krótkotrwałe (około piętnastominutowe) uczucie depersonalizacji, odrealnienia, oderwania od ciała. Osoba, która zażyła ketaminę, relacjonuje potem, że przeżyła podróż w głąb siebie, zwiedzała inne światy i miała zaburzone poczucie czasu (jego wydłużenie), czemu towarzyszyły barwne efekty wizualne (ketamina działa halucynogennie). Początek działania występuje po 5–10 minutach od podania i ustępuje po 1-3 godzinach.

Najsilniejszym skutkiem przyjęcia dużej dawki ketaminy jest tzw. K-hole. Jest to stan, w którym dochodzi do utraty kontaktu ze światem zewnętrznym oraz charakterystycznych, nieprzyjemnych doznań bliskich śmierci i koszmarów sennych (psychiatrzy porównują ten stan z objawami silnej schizofrenii). U osoby uzależnionej mogą pojawiać się tzw. flashbacks, czyli niespodziewane powroty przebytych wcześniej doznań psychotycznych, pomimo nieobecności ketaminy w organizmie.

Ketamina - jak rozpoznać objawy zażycia?

U osoby, która zażyła ketaminę, pojawiają się:

• zaburzenia koordynacji ruchowej
• zaburzenia mowy
• podwójne widzenie
• oczopląs poziomy i pionowy z rozszerzeniem źrenic
• halucynacje, majaczenia
• zawroty głowy
• bezsenność
• wzrost ciśnienia krwi i tachykardia
• depresja oddechowa

Przeczytaj także: Dopalacze przed maturą lub sesją. Sprawdź, jakie niebezpieczne substancje zażywa twoje dziecko

Ketamina - działania niepożądane

Działaniami niepożądanymi przyjmowania ketaminy są liczne uszkodzenia i choroby przewodu pokarmowego oraz układu moczowego, m.in. poszerzenie dróg żółciowych i ból brzucha oraz uszkodzenie nerek i pęcherza moczowego (zapalenie, włóknienie i powstawanie owrzodzeń). Szczególnie powinny uważać na nią osoby z niedokrwieniem mięśnia sercowego, gdyż możliwe jest zaostrzenie objawów choroby. Ponadto brytyjscy naukowcy z University College London wykazali, że przy długotrwałym stosowaniu ketaminy trwale upośledzone zostaje zapamiętywanie oraz kojarzenie faktów. Ponadto większość dostępnego na czarnym rynku narkotyku jest zanieczyszczona, między innymi amfetaminą, która ma „poprawić” wrażenia po zażyciu ketaminy, co jest jeszcze większym zagrożeniem dla zdrowia.

Są pewne dowody na to, że ketamina może zapobiegać mechanizmom neurotoksycznym uruchamianym w przebiegu udaru, po urazie głowy i napadach padaczkowych.²

Bibliografia:

1. Skowronek R., Celiński R., Chowaniec C., Ketamina i metoksetamina – stary lek i jego nowa pochodna narkotyczna, "Alkoholizm i Narkomania" 2012, Tom 25, nr 3.

2. Stephen Ross, Ketamina a uzależnienie, Psychiatria po Dyplomie 2099, tom 6, nr 2

3. Ketamine for reduction of Alcoholic Relapse (KARE) www.psychology.exeter.ac.uk/kare/

Monika Majewska