FILM może działać jak prawdziwe lekarstwo

Kino wywołuje w nas prawdziwe emocje. Instynktownie wybieramy: romans, kryminał lub thriller. Niektórzy pasjami oglądają komedie romantyczne. To nie przypadek. Film bywa lekarstwem na stres, samotność, nudę, zły nastrój.

Nie pamiętam, by moja mama kiedykolwiek płakała. Nawet w najdramatyczniejszych chwilach życia zawsze znajdowała wyjście z sytuacji. Natomiast przy oglądaniu ckliwych romansów ryczała jak bóbr. Denerwowała się na dramatach, nie znosiła horrorów. Przeżywała fabułę jak własne emocje - opowiada 27-letnia Katarzyna Załuska. Przyznaje, że uwielbia kino. Uważa tydzień za stracony, jeśli nie obejrzy dobrego filmu. Ceni zwłaszcza ciężkie, o poważnych sprawach. - Rzadko chadzam na komedie, ze śmiesznych oglądam tylko dzieła Quentina Tarantino - mówi Kasia. - Niektórzy ludzie mają potrzebę analizowania trudnych problemów tego świata. Są wrażliwi i dojrzali emocjonalnie. W kinie szukają ważnych przeżyć, nie relaksu - wyjaśnia Magda Małkiewicz-Borkowska, szefowa Centrum Terapii i Edukacji Psychologicznej MABOR w Warszawie.

Jak pomóc sobie filmem?

Zanim kupisz bilet do kina, zastanów się, w jakim jesteś stanie psychicznym. Jeśli źle się czujesz, nie idź na dramat, który jeszcze bardziej cię pogrąży, wybierz raczej komedię.

Film jako narzędzie terapeutyczne

Niektórzy psychologowie zalecają pacjentom obejrzenie filmu. To jedno z narzędzi terapeutycznych. Zalicza się je do art-terapii (wykorzystanie sztuki, np. muzyki, grafiki do leczenia duszy). Uświadomienie sobie własnych przeżyć to istotny element terapii. Podczas oglądania filmu pacjent ma szansę odkryć, co jest w nim głęboko ukryte. Czasem tak mocno skrywa emocje, że dopiero gdy zobaczy, jak je przeżywa ktoś obcy (bohater filmu), obserwując jego życie i sposób rozwiązywania problemów, może zrozumieć, że jego sytuacja jest analogiczna. 52-letni Marek miał kłopot z okazywaniem uczuć. Uważał to za słabość, gardził ludźmi wyznającymi sobie miłość. Jego partnerka cierpiała z tego powodu. - Bywają osoby tak zamknięte, że niczym nie udaje się ich odblokować. Ich sposób przeżywania jest płytki. Zdarza się, że kontakt z arcydziełem filmowym poruszy pacjenta - dodaje psychoterapeutka. Marek zrozumiał, że mówienie Ani miłych rzeczy jest jej potrzebne i nie umniejsza jego męskości. Dzięki filmowi pokonał jedną z blokad psychicznych.

Filmy z happy endem dają nadzieję

Lucyna uwielbia kino ckliwe (nawet siłą nie da się jej zaciągnąć na kryminał). Przez 15 lat utrzymywała męża i trzy córki. Mąż pracował dorywczo. Zarobione przez Lucynę pieniądze wydawał na przyjemności: krawaty, perfumy, książki. Na dodatek był alkoholikiem. Po pijanemu potrafił ją uderzyć, a potem przepraszał i zapewniał, że kocha. Lucyna ze wszystkim radziła sobie sama, na nikogo nie mogła liczyć. Jej rodzice nie żyją od kilku lat. Kiedy postanowiła odejść od męża, zabrał dzieci i wywiózł je do rodziców. Przez trzy lata walczyła z nim o córki i o rozwód, na który się nie zgadzał. Dziś przeprowadziła się do innego miasta. Jest sama z dziećmi. Podkreśla, że nie zamieniłaby swojej sytuacji na inną, ceni spokój. - Lubię filmy z pięknymi zdjęciami, miłą dla ucha muzyką, raczej o szczęśliwej miłości - zwierza się Lucyna. - Często ludzie, którzy wiele w życiu przeszli, w kinie chcą się poczuć po prostu szczęśliwi. Wiadomo, że to świat nieprawdziwy, lecz przeżywają życie bohaterów jak własne. Happy end daje nadzieję, że tak będzie także w życiu - wyjaśnia terapeutka.

Film pozwala podglądać cudze losy

Skąd bierze się popularność seriali brazylijskich i meksykańskich? - Może i nie jest to kino wysokich lotów, proszę jednak zwrócić uwagę, jak wielkie emocje tam wchodzą w grę. Bohaterowie, jak kochają i nienawidzą, to gotowi są za to oddać życie - tłumaczy psychoterapeutka. - Siadanie o konkretnych godzinach przed telewizorem i śledzenie seriali to rodzaj podglądania cudzych losów. Jeśli ktoś swoje życie ma rutynowe, to może wiele przeżyć razem z bohaterami ze szklanego ekranu. A każdy z nas potrzebuje emocji - dodaje Małkiewicz-Borkowska. - Duże wrażenie zrobił na mnie hiszpański film "Samotne" o relacjach między matką a córką - zwierzyłam się. - Dziewczyna była okrutna wobec matki, a ta tak bardzo ją kochała, że wybaczała jej wszystko. Film był utrzymany w szaroczarnej tonacji, ciężki, a jednocześnie piękny, z przejmującą muzyką. W trakcie projekcji zaczęłam płakać. Czułam, że nie mogę się powstrzymać. Wyszłam z kina, ale nie mogłam się uspokoić przez dobre dziesięć minut - wyznałam. - Kiedy dotarłam do domu, zadzwoniłam do mamy i powiedziałam jej, że ją kocham. Po filmie miałam tak wielkie poczucie winy, że ją za rzadko odwiedzam i jestem tak samo zła jak filmowa córka. - Pani zidentyfikowała się z matką, a nie z córką. Poczuła to, co czuje matka krzywdzona przez dziecko - usłyszałam interpretację psychologa. - I uruchomiło się poczucie winy.

Film pozwala przeżywać emocje za kogoś

Czasem wychodzimy z kina roztrzęsieni, zapłakani lub przeciwnie - radośni i pełni optymizmu. Film pozwala przeżywać emocje za kogoś. To ktoś cierpi z miłości, umiera, traci dzieci, jest bity, porzucany, cieszy się, kocha z wzajemnością. Nie my. My siedzimy w fotelu. A jednak nasze emocje nie różnią się od prawdziwych. Warto je analizować, by dowiedzieć się, czego pragniemy i czego nam brak lub mamy już dosyć. - Po obejrzeniu czeskiego filmu "Samotni" zrozumiałam, że muszę się rozstać z narzeczonym - opowiada Basia. - Byliśmy razem siedem lat, miłość minęła, teraz było nam tylko wygodnie. Na filmie zrozumiałam, jak chcę żyć. Chodzenie do kina bywa destrukcyjne albo pozytywne. - Kiedy mamy niezbyt dobry nastrój, wtedy film nam się nie podoba. Po latach, obejrzawszy go jeszcze raz, odbierzemy go inaczej. Zdarzyło mi się to kilka razy - mówi Magda Małkiewicz-Borkowska. - Kino jest jak tabletka emocji. Wzięta nie na tę chorobę co trzeba, nie zadziała lub zaszkodzi. Dobierajmy więc filmy pasujące do nas, a nie te, które są modne - podkreśla. - Bywało, że na filmie ktoś odkrył fascynujący podwodny świat i dzisiaj sam nurkuje. Ktoś inny zainspirował się fotografią, kulturystyką, aktorstwem. Kino pomaga nam dokonywać wyborów, przeżywać, poznawać, podróżować. Na to wszystko w realnym świecie nie starczyłoby nam czasu.