Jak dbać o własną pamięć
Jak dbać o pamięć? Gdyby przez całe życie mózg zapamiętywał co sekundę dziesięć nowych informacji, to i tak człowiek nie wykorzystałby nawet jednej trzeciej jego możliwości. Nie oznacza to jednak, że nie warto dbać o pamięć! Sprawdź, jak to zrobić!
Spis treści
- Jak dbać o pamięć: funkcje pamięci
- Jak dbać o pamięć: rozwój pamięci
- Jak dbać o pamięć: unikaj alkoholu i jedz zdrowo
- Jak dbać o pamięć: nie zaniedbuj snu
- Jak dbać o pamięć: bądź na czasie
Jak dbać o pamięć, która jest jedną z najbardziej skrytych i mrocznych zdolności naszego mózgu? Pamięć jednego człowieka potrafi zgromadzić i przechować miliardy wrażeń i biliony informacji. Nawet to, co dla naszego oka pozornie nieistotne i tak trafia do mózgu. Dzięki temu nawet po kilkunastu latach jesteśmy w stanie przypomnieć sobie smak deseru, za jakim przepadaliśmy w dzieciństwie.
Jak dbać o pamięć: funkcje pamięci
Pamięć służy nam do zapamiętywania, magazynowania i odtwarzania. Pierwsze następuje pod wpływem jakiegoś skojarzenia, drugie polega na zatrzymaniu zapamiętanych informacji w układzie nerwowym. Trzecie zaś i najbardziej skomplikowane działa na zasadzie wstukiwania hasła w internetową wyszukiwarkę. Niektórzy pamiętają dane informacje tylko chwilę po ich zapamiętaniu. Inni pamiętają przez długi czas, a czasem do końca życia. Istnieją również osoby, posiadające niezwykle rzadką pamięć fotograficzną, dzięki której potrafią precyzyjnie odtworzyć układy stu plam przypadkowo rzuconych na białą kartkę papieru.
Jak dbać o pamięć: rozwój pamięci
Rozwija się w życiu płodowym, a dojrzałość osiąga w wieku 15-16 lat. Kilka lat temu lekarze z Centrum Starzenia Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles ogłosili, że mózg starzeje się już w wieku 20-30 lat.
- Jedyne, co można zrobić, aby temu zapobiec to trenować umysł. Ciało potrzebuje na zestarzenie się wielu lat, ale starzenie się mózgu rozpoczyna się bardzo wcześnie - uważa kierujący badaniami Gary Small. Proces starzenia się mózgu może wprawdzie przyspieszyć wrodzony gen, ale w większości przypadków przyczyną starzenia się umysłu jest niezdrowy styl życia.
Pamięć bada i medycyna, i psychologia. Podzielono ją na trwałą i świeżą i określono, jakie ośrodki w mózgu są za nie odpowiedzialne, ale nadal wiele pytań pozostaje bez odpowiedzi. W NLP - dziedzinie wiedzy, którą się zajmuję, uważa się, że nasz nieświadomy umysł zapamiętuje wszystkie zdarzenia z życia zapisując je niczym dane na twardym dysku w komputerze.
I to jest nasza pamięć - zniekształcona nieco poprzez filtry percepcyjne - stan emocjonalny, uwagę, przekonania na temat rzeczywistości. To wszystko sprawia, że każdy z nas ma zapisane na swoim "dysku pamięci" trochę inne doświadczenia pomimo tego, że żyjemy we wspólnej rzeczywistości. Jeżeli chcemy zapamiętać pewne rzeczy dokładniej, zaangażujmy w to jak najwięcej doznań zmysłowych - oglądajmy, dotykajmy, powtarzajmy sobie słowa w myśli. Dobrze jest też po prostu dbać o stan swojego umysłu - czyli wysypiać się odpowiednio, dbać o dietę i dobry nastrój.
Jak dbać o pamięć: unikaj alkoholu i jedz zdrowo
Gary Small w wydanej przez siebie książce "The Memory Bible" ("Biblia umysłu") opisał dziesięć przykazań przedłużających młodość ludzkiego mózgu. Jego zdaniem nie da się zachować pamięci do starości bez jej ćwiczenia, nabywania różnych umiejętności, minimalizacji stresu i zdrowego stylu życia.
— Ludzie aktywni umysłowo po 40. czy 50. roku życia są znacznie mniej narażeni na rozwijanie się problemów z pamięcią. Dlatego oprócz codziennych czynności warto rozwiązywać krzyżówki, czytać, uczyć się języków obcych i układać puzzle - dodaje Small. - No i do minimum ograniczyć alkohol. Systematyczne picie niszczy aż tysiąc komórek nerwowych. Pamięć lubi za to niskotłuszczową dietę i żywność bogatą w kwasy tłuszczowe omega-3 - czyli ryby, awokado czy włoskie orzechy.
Teorię Smalla potwierdza prof. Bill Brinkley z Uniwersytetu Harvarda. - Umysł można spokojnie porównać do ciała. Bo jedno i drugie słabnie i starzeje się jeśli nie jest systematycznie poddawane gimnastyce.
Jak dbać o pamięć: nie zaniedbuj snu
Pamięć można stymulować na wiele rozmaitych sposobów. Naukowcy są zgodni, że najlepszym sposobem na utrwalenie pamięci jest odpowiednia porcja dobowego snu. To właśnie podczas wtedy informacje z całego dnia są najlepiej przyswajane.
Szczególną troską otaczano pamięć w starożytnej Grecji. Bogini pamięci — Mnemozyna była dla Greków wyrocznią. W ciągu dziewięciu dni z miłości jej i Zeusa narodziło się dziewięć Muz — poezji miłosnej, poezji epickiej, muzyki, tańca, komedii, tragedii, hymnów, historii i astronomii.
Kult ludzkiego umysłu był w dawnej Grecji tak duży, że imię bogini posłużyło współczesnym do stworzenia określenia mnemonika, czyli zbioru technik pamięciowych. Posługiwali się nimi członkowie starożytnej Rady Starszych oraz senatorowie. Doskonale wiedzieli, w jaki sposób wywrzeć wrażenie na tłumie i sprawić, aby każde ich słowo zostało zapamiętane. Jako pierwsi odkryli bowiem dwa podstawowe prawidła kierujące pamięcią — wyobraźnię i grę skojarzeń.
Jak dbać o pamięć: bądź na czasie
Zdolność zapamiętywania znacznie poprawia także kontakt z tzw. nowinkami. Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi w Londynie, ludzki umysł znacznie żywiej reaguje na nowe informacje niż na stare. Nowe bodźce pobudzają produkcję dopaminy, a tym samym wspomagają zapamiętywanie. Z tego wniosek, że nie tylko młodzi są w stanie błyskawicznie przyswoić wiedzę. Gimnastykowanie mózgu nie musi polegać tylko i wyłącznie na ciągłej nauce. Także czytanie, podróżowania oraz zawieranie nowych znajomości poszerza horyzonty a tym samym stymuluje zapamiętywanie. Bez względu na wiek.
Porady eksperta