Wasz związek jest wyjątkowy, on kocha jak nikt nigdy? Uważaj, za zakrętem czeka przykra niespodzianka
Jeśli jesteś osobą wrażliwą, empatyczną i podatną na zranienia, masz, niestety, większe szanse, by wpaść w łapy manipulatora - ostrzega psycholog Aneta Krakowińska. Manipulator może niespodziewanie rzucić cię bez słowa, zostawić sobie furtkę do powrotu, by znowu cię uzależnić, odciąć cię od bliskich osób, by przejąć kontrolę. Na te sygnały uważaj!
To nieprawda, że skoro ktoś tobą manipuluje, jesteś gorsza, mniej inteligentna, chociaż niewątpliwie masz problem, podobnie jak osoba, której ofiarą padasz. Badania pokazują, że iloraz inteligencji nie ma znaczenia w podatności na techniki manipulacji. Bez wątpienia niemal na każdego coś w końcu zadziała. Niedojrzałość emocjonalna to często cecha zarówno osoby manipulowanej, jak i manipulatora. Oczywiście, manipulatorami są zarówno mężczyźni, jak i kobiety, chociaż to panie chętniej skarżą się, że zostały skrzywdzone.
Jakie cechy przejawia manipulator?
Chociaż wydaje się taki miły i zakochany, manipulant to niebezpieczny typ. Po pewnym czasie udaje się to zauważyć, chociaż to jeszcze wcale nie oznacza, że się z problemem uporasz.
Aneta Krakowińska, psycholog w Poradni Zdrowia Psychicznego HARMONIA, Grupa LUX MED, przedstawia charakterystyczne cechy manipulanta:
- egocentryzm, z tendencjami narcystycznymi i psychopatycznymi
- bardzo niski poziom empatii
- brak odpowiedzialności za swoje słowa i czyny
- pasywno-agresywne zachowania,
- niedojrzałość emocjonalna,
- brak tolerancji na porażkę i przegraną,
- wysoki poziom lęku przed odrzuceniem,
- nieprzyznawanie się do błędów,
- składanie obietnic bez pokrycia,
- częste odgrywanie roli ofiary,
- kłamie, przychodzi mu to z łatwością,
- niskie poczucie wartości (tak, tak!),
- brak poczucia winy za wyrządzone komuś krzywdy,
- uwielbia kontrolę i władzę,
- dla swoich własnych korzyści jest w stanie zrobić bardzo dużo, kosztem drugiego człowieka,
- preferuje pasożytniczy tryb życia.
Taki typ może rzucić cię niespodziewanie, chociaż wcześniej "kochał na zabój" i było tak romantycznie.
- Ghosting to zakończenie relacji poprzez zniknięcie bez słowa. Manipulant często wybiera taką bolesną formę odejścia ze związku. Zjawisko ghostingu stało się popularne kilka lat temu, kiedy powszechne stały się portale randkowe i umawianie się za ich pośrednictwem na spotkania. Osoba porzucona nie potrafi znaleźć odpowiedzi na to, dlaczego dobrze rozwijająca się relacja została przerwana, rozpaczliwie szuka więc uzasadnienia, ale jedyne z czym zostaje, to poczucie winy i niska samoocena - podkreśla ekspertka.
Zdecydowanie więcej na ten temat: Stosują "metodę na ducha", swoje ofiary porzucają bez słowa. "Robią to z powodu tchórzostwa"
Sposoby na unieszkodliwienie manipulatora
Najskuteczniejszym sposobem jest całkowite zerwanie kontaktu z manipulatorem. Pomoże podstawowa wiedza dotycząca technik manipulacji. Zdemaskowanie manipulatora to odebranie mu mocy. Jeżeli czujemy, że robimy coś wbrew naszej naturze i przekonaniom, to oznacza, że zostaliśmy poddani manipulacji.
Gaslighting to metoda manipulacji, która jest rodzajem przemocy psychicznej. Polega na takim manipulowaniu drugą osobą, by stopniowo przejmować kontrolę nad jej sposobem postrzegania rzeczywistości.
- Z czasem ofiara gaslightingu przestaje ufać swoim osądom, staje się mocno zalękniona i traci zaufanie do swojej pamięci i percepcji rzeczywistości. - To często etap kiedy pojawia się u mnie w gabinecie, zdezorientowana i zagubiona - mówi Aneta Krakowińska.
Rozpoznanie gaslightingu jest bardzo trudne, ponieważ sprawca bardzo subtelnie manipuluje ofiarą, okazując raz miłość i troskę, a innym razem agresję i krytykę. Bez pomocy specjalistycznej naprawdę niełatwo sobie z tym poradzić.
Co to jest hoovering i czy to jest świadome działanie manipulatora?
Manipulant rzucił bez słowa, więc już się nie pojawi? Różnie może być.
Hoovering to świadome działanie, które na celu ma odzyskanie byłego partnera po zakończeniu związku. Często manipulator zostawia sobie kilka otwartych furtek z byłymi partnerami, aby móc wrócić, kiedy uzna, że mu się to opłaci.
Trzeba odróżnić sytuację, w której bliska osoba podejmuje próbę powrotu do byłego partnera w celu naprawienia związku, a kiedy stosuje się hoovering. Hoovering powoduje, że osoba zostaje ponownie uwikłana w toksyczną relację. To taktyka manipulacji, którą stosuje narcyz, aby wciągnąć nas z powrotem w toksyczny związek.
Czytaj także: Każda relacja bywa toksyczna. Kiedy mamy prawdziwy problem wyjaśnia psycholog
Wyjątkowa miłość jak z powieści, a może love bombing
Ostatnio dość popularnym terminem wśród osób randkujących w sieci jest love bombing. Aneta Krakowińska wyjaśnia, co oznacza.
- Love bombing to wyrafinowana technika manipulacji, która może doprowadzić do tego, że nasz partner zrobi dla nas wszystko. Manipulator wkłada na początku relacji sporo wysiłku, aby partner uwierzył, że to, co go z nimi łączy, jest wyjątkowe i niepowtarzalne. Manipulator w ten sposób przejmuje kontrolę emocjonalną nad swoją ofiarą.
Czerwone flagi w związku - czyli jakie zachowania powinny zaniepokoić?
Oto kilka sygnałów w związku, gdy powinna się zapalić czerwona lampka:
1. Jesteś karana/y ciszą
Manipulator często chce ukarać ciszą swoją ofiarę. Robi to dopiero wtedy, gdy czuje, że ofiara jest już zakochana/y.
2. Ciągle nie jesteś wystarczająco dobra/y dla niej/go
Manipulator nigdy nie jest zadowolony z tego, co dla niego robisz. Niezależnie, co to będzie, zawsze będzie wymagał więcej i więcej. Czeka cię ciągłe sprawdzanie.
3. On/ona to Twój wyśniony ideał, czyli iluzja miłości
Manipulator wkłada na początku sporo wysiłku w to, żeby przekonać cię, że jesteście dla siebie stworzeni. Masz poczucie, że to twoja bratnia dusza, spełnienie marzeń.
4. Zrobisz dla niego wszystko
Manipulator ma dużą kontrolę nad twoimi emocjami i zachowaniem: chcesz odmówić manipulatorowi, ale odczuwasz nieuzasadniony lęk przed niezadowoleniem tej osoby.
5. Jesteście jak Romeo i Julia, a cały świat jest przeciwko wam
Manipulator stopniowo izoluje cię od przyjaciół, rodziny i znajomych. Rezygnujesz dla niego ze swoich pasji, hobby i dotychczasowego życia.
6. Masz emocjonalny rollercoaster, który zaczyna Cie uzależniać
Manipulator raz jest bardzo czuły i troskliwy a kilka minut później zimny jak lód i krytyczny wobec ciebie bez wyraźnego powodu.
7. Jemu wolno, a tobie nie
Manipulator ma podwójne standardy - może robić wszystko, ale tobie nie wolno robić tego samego, manipulator jest wyżej od ciebie w chorej hierarchii związku.
8. Twoja samoocena spadła w krótkim czasie
Manipulator sprawia, że zaczynasz coraz mniej wierzyć w siebie i coraz mniej wierzysz sobie.
Czytaj także: 15 pytań, które mogą ocalić związek. Odważysz się je zadać?
Pracuje w Poradni Zdrowia Psychicznego Harmonia, Grupa LUX MED. Psycholog, socjolog, ekonomista. Aktualnie w trakcie czteroletniego szkolenia psychoterapeutycznego. Wykładowca Executive MBA, wieloletni wykładowca akademicki - między innymi psychologii klinicznej, psychologii społecznej i psychologii biznesu. Absolwentka Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie i Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
