Niepokój: przyczyny. Dlaczego ciągle odczuwam wewnętrzny niepokój i jak sobie z nim radzić?
Niepokój to odczucie, które trudno jednoznacznie zdefiniować. Zetknąć się z nim może każdy z nas, wewnętrzny niepokój pojawiać się może bowiem może zarówno w przypadku różnych przejściowych, ciężkich sytuacji życiowych, jak i w związku z zaburzeniami psychicznymi. Jak więc pozbyć się uczucia wewnętrznego niepokoju, jakie są przyczyny niepokoju i dlaczego ciągle odczuwamy wewnętrzny niepokój?
Spis treści
Niepokój - trudno go jednoznacznie określić. Pacjenci zgłaszają się przecież do lekarzy z różnymi dolegliwościami. Jedne z nich są prostsze do opisania (tak jest chociażby w przypadku bólu w klatce piersiowej czy odczuwania pieczenia w przełyku), inne objawy są z kolei zdecydowanie mniej specyficzne i pacjent może doświadczać niemałych trudności z tym, jak w ogóle przedstawić medykowi, co mu tak naprawdę dolega.
Z drugą z opisanych sytuacji można spotkać się w przypadku problemu, którym jest uczucie wewnętrznego niepokoju. Ciężko jest jednoznacznie zdefiniować to zjawisko – różni ludzie mogą bowiem odmiennie odczuwać wewnętrzny niepokój. Nie jest on jednak związany z powszechnie znanymi problemami, takimi jak np. pieczenie, świąd czy ból.
Wewnętrzny niepokój odczuwać można ogólnie – bez konkretnego umiejscowienia tejże dolegliwości – jak i możliwe jest, że pacjent będzie doświadczał tego problemu w jakimś konkretnym miejscu ciała. Najczęściej spotkać się można ze skargami polegającymi na odczuciu wewnętrznego niepokoju w klatce piersiowej czy w odczuciu wewnętrznego niepokoju w obrębie brzucha. Problem ten może być zarówno przemijający i szybko przemijający, jak i możliwe jest odczuwanie przez pacjentów przewlekłego wewnętrznego niepokoju.
Odczuwać niespecyficzny, wewnętrzny niepokój może tak naprawdę każdy – dziecko, młoda kobieta czy mężczyzna na emeryturze. Teoretycznie wydawać by się mogło, że taka dolegliwość w zasadzie jest niegroźna, w rzeczywistości jednak uczucie wewnętrznego niepokoju może wynikać z istnienia u pacjenta nawet poważnych zaburzeń stanu jego zdrowia.
Niepokój: przyczyny
Odczuwanie wewnętrznego niepokoju głównie jest powiązane z jednymi z częstszych psychiatrycznych problemów, którymi są zaburzenia lękowe (zaburzenia nerwicowe). Wspominane uczucie występować może w różnych jednostkach zaliczanych do tej grupy, jednakże najbardziej typowe jest odczuwanie wewnętrznego niepokoju w przebiegu zaburzenia lękowego uogólnionego (nazywanego także zespołem lęku uogólnionego). Możliwą przyczyną uczucia wewnętrznego niepokoju są też inne zaburzenia psychiczne, którymi są zaburzenia afektywne (nastroju) - opisywane uczucie może się pojawiać szczególnie w przebiegu różnorodnych postaci zaburzeń depresyjnych.
Nie jest jednak tak, że każda osoba, która odczuwa wewnętrzny niepokój, cierpi na zaburzenia lękowe czy zaburzenia nastroju. Przemijający wewnętrzny niepokój może się bowiem pojawiać w wielu różnych sytuacjach, z którymi styka się każdy człowiek. Mowa tutaj chociażby o przepracowaniu, zetknięciu się z całkowicie nową, prowadzącą do stresu sytuacją (np. zmianą pracy czy miejsca zamieszkania), czy też o przygotowaniach do oświadczenia się swojej wybrance. Odczuwać wewnętrzny niepokój może więc tak naprawdę dowolny człowiek, aby jednak móc określić, czy stanowi on poważny problem, należy się zastanowić, czy temu uczuciu towarzyszą jeszcze jakieś inne problemy.
Niepokój: objawy
Wewnętrzny niepokój może martwić szczególnie wtedy, kiedy współistnieje on razem z innymi dolegliwościami. Stałe, nadmierne zamartwianie się, odczuwanie ciągłego lęku oraz problemy somatyczne: napady pocenia się, zawrotów głowy i przyspieszonego bicia serca, połączone z zaburzeniami uwagi i koncentracji oraz z drażliwością, mogą wynikać z istnienia u pacjenta zaburzeń nerwicowych. Jeżeli zaś wewnętrznemu niepokojowi towarzyszy wyraźne obniżenie nastroju, w połączeniu z utratą energii, zaburzeniami snu i apetytu, a także apatia i anhedonia, to istnieje wtedy duże prawdopodobieństwo, że pacjent zmaga się z zaburzeniami afektywnymi.
Niepokój: jak sobie z nim radzić?
Osoby, u których uczucie wewnętrznego niepokoju pojawia się ze względu na istnienie u nich zaburzeń psychicznych, zdecydowanie powinny udać się do specjalisty. Może to być psychiatra, psycholog czy psychoterapeuta. Dokładny rodzaj terapii uzależniony jest od tego, jaka jest przyczyna wewnętrznego niepokoju, jednakże zarówno w przypadku zaburzeń nerwicowych, jak i w zaburzeniach nastroju, wykorzystanie znajdują zarówno psycho-, jak i farmakoterapia. Jeżeli pacjent rzeczywiście cierpi na któreś z wymienionych schorzeń, to wtedy właściwe ich leczenie pozwoli wyzbyć się uczucia wewnętrznego niepokoju.
Niepokój – jak to już wcześniej zarysowano – występuje jednak nie tylko w związku z zaburzeniami psychicznymi. Doświadczać go przecież można w różnych sytuacjach, które prowadzą tylko do przejściowego "nadwyrężenia" zdolności adaptacyjnych ludzkiej psychiki. W takich sytuacjach, aby wyzwolić się od wewnętrznego niepokoju, pomocne mogą być przede wszystkim różnorodne techniki relaksacyjne. Jednego, uniwersalnego remedium w tym przypadku po prostu nie ma – każdy człowiek relaksuje się przecież w całkowicie odmiennych sytuacjach. Jednej osobie pomagają ćwiczenia oddechowe, drugiej aktywność fizyczna, a trzeciej spędzenie czasu z przyjaciółmi. Z tego właśnie względu po prostu trzeba się słuchać samego siebie – jeżeli odczuwamy wewnętrzny niepokój i chcemy z nim walczyć, to należy zwyczajnie oddać się tym aktywnościom, które redukują w nas poziom stresu i pozwalają nam się zrelaksować.
Porady eksperta