Jak powstaje myśl? Błędy w myśleniu oraz sposoby na natłok myśli

2019-09-25 14:17

Jak powstaje myśl? Zapewne każdy nieraz się nad tym zastanawia. Myśl to siła napędowa każdego działania, dlatego też wiele osób uważa, że umysł jest największą siłą człowieka. Skąd się bierze myślenie i co konkretnie wpływa na myśli? Dowiedz się, jak powstaje proces myślowy oraz jak poradzić sobie z natłokiem myśli.

Jak powstaje myśl? – błędy w myśleniu oraz sposoby na natłok myśli
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Jak powstaje myśl - co to jest myśl?
  2. Jak powstaje myśl - co ma wpływ na myśli?
  3. Jak powstaje myśl - błędy w myśleniu
  4. Jak powstaje myśl - zaburzenia myślenia
  5. Jak powstaje myśl - jak wpływać na treść myśli?
  6. Jak powstaje myśl - jak poradzić sobie z natłokiem myśli?

Myślenie to proces, który zachodzi w człowieku nieustannie i jest tak naturalny, jak chociażby oddychanie. Warto jednak podkreślić, że nie wszystkie myśli są prawdziwe, a naukowcy, idąc krok dalej, dowodzą, że tylko blisko 20% ze wszystkich myśli ma odzwierciedlenie w rzeczywistości.

Nierzadko myśli są nieracjonalne, niezgodne z czasem bądź sytuacjami, w jakich się znajdujemy. Dlatego dopiero w procesie myślowym można je dokładnie przeanalizować oraz ocenić. Tym samym, tylko po interpretacji oraz zmodyfikowaniu irracjonalnego sposobu myślenia można w pełni przejąć kontrolę nad swoimi emocjami, a także w konsekwencji zwiększyć komfort życia. Jak wpływać na myśli?

Jak powstaje myśl - co to jest myśl?

Myśl to wytwór umysłu, który wysyłany do mózgu generuje emocje, a w konsekwencji także konkretne zachowania. W toku myślowym analizujemy, porównujemy, uogólniamy, abstrahujemy oraz wnioskujemy polegając m.in. na pamięci, symbolach, obrazach, dźwiękach, pojęciach itp. Dlatego też należy zdawać sobie sprawę, że sposób myślenia buduje rzeczywistość wokół, co motywuje do tego, by myśleć w taki sposób, aby realizować swoje potrzeby i przez to być szczęśliwym.

Można powiedzieć, że świat wokół jest zależny nie tylko od myśli, ale także od ich interpretacji oraz wspomnień. Dodatkowo myślenie określane jest jako fakt świadomości (powtarzając za Kartezjuszem „Myślę, więc jestem”), a także jako objaw koncentracji i skupienia.

Chociaż coraz więcej wiemy o ludzkim mózgu i jego umyśle, to nauka nadal nie określiła konkretnie, gdzie i jak powstaje myśl. Badacze są w stanie powiedzieć wiele, gdy proces myślowy już się rozpocznie, jednak nadal niewiele faktów pojawia się w kontekście tego, jak do niego dochodzi.

Jak powstaje myśl - co ma wpływ na myśli?

Jak podkreśla psycholog Rick Hanson, autor książki „Szczęśliwy mózg”, umysł kształtuje wszystko to, na czym koncentruje się człowiek. W konsekwencji wszystkie emocje, doświadczenia, urazy itp. powodują trwałe zmiany w sieci neuronalnej, czyli w strukturach układu nerwowego, którego centralną częścią jest mózg.

Dlatego też należy być świadomym, że myśli kształtują się m.in. pod wpływem ciągłej samokrytyki, narzekania, lęków i stresu, przez co ma się większą skłonność do emocji określanych jako negatywne.

Czytaj też: Obniżenie nastroju: przyczyny. Sposoby na obniżony nastrój

Z kolei, jeśli tok myślenia będzie skupiony na pozytywach, tym, co udało się wykonać i tym, co zrobiło się dla siebie przyjemnego, to w rezultacie takie myśli będą skutkowały świetnym nastrojem, siłą i motywacją. Tym samym należy pamiętać, że to, na czym skupia się człowiek, następnie przekształca się w myśli i czyny.

Czytaj też: Pozytywne myślenie ma wielką moc – wykorzystaj jego siłę

Optymizmu dodaje także odkrycie badacza Jeffreya Schwartza, który uważa, że to człowiek ma moc zmieniania własnego mózgu, a w konsekwencji również umysłu. Według niego tzw. neuroplastyczność skierowana na siebie, jeśli będzie ćwiczona i programowana na szczęście, to sprawi, że myśli będą dodawały pewności siebie, zadowolenia, samoakceptacji i spokoju.

Czytaj też: Jak pokochać siebie? Sposoby na zwiększenie poczucia własnej wartości

Z kolei, jeśli osoba nie będzie pracowała nad umysłem samodzielnie, to będzie się on kształtował pod wpływem m.in. technologii, mediów, presji społeczeństwa, trudnych doświadczeń i wspomnień z przeszłości itp.

Czytaj też: Jak stres w dzieciństwie wpływa na rozwój mózgu

Jak powstaje myśl - błędy w myśleniu

Myślenie zajmuje sporą część życia, dlatego też nie sposób uniknąć tzw. błędów w myśleniu. Określa się nimi te z myśli, które sprawiają, że w konsekwencji rodzą się negatywne emocje, uprzedzenia, automatyczne reakcje, a nawet zaburzenia funkcji poznawczych.

Wśród nich znajduje się wyolbrzymianie, czyli myślenie, w których najczęściej negatywnie odbiera się to, co może się stać. Jest to ograniczające, gdyż powoduje, że reakcje są pełne lęku, co w konsekwencji może powodować wycofanie, bierność, osamotnienie itp.

Inny, błędny sposób myślenia to ten, w którym w myślach jesteśmy przekonani, co myśli druga osoba. Takie zachowanie może spowodować niepotrzebne konflikty, a nawet podejmowanie bezpodstawnych decyzji, z których później będzie się niezadowolonym.

Trudności w życiu powodują także myśli, w których osoba stawia się w centrum świata. Ponieważ wszystkie sytuacje bierze bardzo poważnie oraz ocenia zero-jedynkowo, to ostatecznie ten tok myślowy może doprowadzić do złego samopoczucia, obniżenia samooceny, a dodatkowo może wzbudzać poczucie winy.

Istnieje wiele innych błędów w myśleniu, warto jednak uświadomić sobie, że są one istotne, mogą się pojawić u każdej osoby i że bardzo często przynoszą w życiu wiele szkód. Tym samym warto być w kontakcie z sobą i nauczyć się rozróżniać, czy dana myśl jest racjonalna, idące za nią emocje odpowiednio wyważone, a osądy słuszne.

Jak powstaje myśl - zaburzenia myślenia

Tak jak często występują błędy w myśleniu, tak można stwierdzić także zaburzenia myślenia. Wśród nich występują te dotyczące błędnego toku myślenia lub te o błędnej treści myślenia.

Do pierwszej grupy zalicza się m.in.: spowolnienie, zahamowanie lub przyspieszenie toku myślenia, otamowanie, splątanie i rozkojarzenie myślenia, a także myślenie rezonerskie, paralogiczne, symboliczne i magiczne.

Z kolei, zaburzenia myślenia związane z jego treścią łączy się z emocjami i można do nich zaliczyć m.in. myśli nadwartościowe, obsesje oraz urojenia.

Jak powstaje myśl - jak wpływać na treść myśli?

Należy pamiętać, że na sposób myślenie znacząco wpływa stres. Tym samym, bardzo istotne jest, aby mieć tego świadomość i wspomagać samokontrolę, szczególnie w tych emocjonujących chwilach.

Badacze udowodnili, że pod wpływem silnego stresu zmienia się struktura mózgu, w której obniża się ilość połączeń neuronów. Tym samym należy skutecznie nauczyć się zarządzać emocjami i zawsze mieć na uwadze, że to właśnie myśli nimi kierują.

Dodatkowo, warto wspierać samego siebie motywującym, pozytywnym wewnętrznym dialogiem, gdyż jest to skuteczny sposób, aby odrzucić negatywny tok myślenia. Ponadto, aby poprawić sposób myślenia, warto także zadbać o regularne dostarczanie endorfin do mózgu m.in. poprzez aktywność fizyczną, przebywanie na świeżym powietrzu oraz realizowanie swoich pasji.

Warto również zadbać o swoje zadowolenie poprzez spotkania ze znajomymi oraz zbilansowaną dietę, która także pozytywnie wpływa na samopoczucie, zdrowie i tym samym umysł.

Jak powstaje myśl - jak poradzić sobie z natłokiem myśli?

Wiele osób ma tendencję do ciągłego analizowania, rozkładania na czynniki pierwsze, gdybania, a w konsekwencji często także tworzenia czarnych scenariuszy. Dlatego też osoby, które zastanawiają się, jak poradzić sobie z natłokiem myśli, powinny przede wszystkim znaleźć skuteczne sposoby na wyciszenie.

Czytaj też: Czarne myśli, czyli jak przestać się zadręczać

Jednym z nich jest medytacja, która pomaga wyciszyć dobijające się do umysłu co rusz to nowe sprawy. Należy podkreślić, że jest to technika, którą poleca wielu psychologów i którą bez obaw można stosować w oderwaniu od religii.

Jeśli medytacja stosowana jest jako praktyka uważności, to najczęściej polega na skupieniu się na pracy oddechu. Wystarczy usiąść i powoli, przez kilka minut oddychać. Jeśli skoncentrowanie się na wdechach i wydechach jest trudne, nie warto udawać, że myśli nie ma, bądź ganić siebie za nie, a spróbować wyobrazić sobie rzekę, do której wkłada się daną myśl i ona odpływa z nurtem.

Natłok spraw huczących w głowie można wyciszyć także poprzez skupienie się na tu i teraz. Oznacza to, że jedząc posiłek, należy myśleć tylko o tej czynności, o smaku potraw, o tym, co dokładnie jest na talerzu, co daje jedzenie tego dania itd. Nie warto zastanawiać się wtedy nad przeszłością lub przyszłością.

Dobrym sposobem dla osób, które zastanawiają się, jak poradzić sobie z natłokiem myśli jest także to, by znaleźć czynności, które sprawiają przyjemność. Oddając się konkretnym zajęciom wynikającym z pasji, można się im całkowicie poświęcić i oderwać się od kłębiących się w umyśle myśli.

O autorze
Sonia Młodzianowska
Sonia Młodzianowska
Dziennikarka, redaktorka, copywriter. Publikuje w czasopismach i na portalach o tematyce zdrowotnej i parentingowej. Należy do Stowarzyszenia Dziennikarze dla Zdrowia.