Zdrowsze zamienniki cukru

Ta roślina pochodząca z Ameryki Południowej jest słodsza od cukru 200-300 razy - jedna łyżeczka sproszkowanych liści odpowiada słodyczą szklance cukru. Do słodzenia można wykorzystać liście świeże, suszone i sproszkowane. W sklepach dostępne są także tabletki i płyny ze stewii. Najbardziej polecane są brązowe lub zielone ekstrakty i proszki, ponieważ są mniej przetworzone i niepozbawione substancji odżywczych – w przeciwieństwie do tych o barwie białej lub przezroczystych.

To cukier wytwarzany z kory brzozy. Zawiera o 40% kalorii mniej niż tradycyjny cukier (240 kcal). Ma też blisko 10-krotnie niższy indeks glikemiczny (IG 8), dzięki czemu nie powoduje nagłych wyrzutów insuliny do krwiobiegu i jest idealny dla cukrzyków. Słodkość ksylitolu jest podobna do słodkości cukru. Można go wykorzystywać do słodzenia kawy i herbaty, dodawać do wypieków i przetworów owocowych. Nadaje się do gotowania, pieczenia.

Ten tradycyjny kanadyjski przysmak pozyskuje się z soku z pni klonów poprzez odparowanie wody. Oprócz głównego składnika – cukru – zawiera wapń, magnez, potas, fosfor i mangan, a także witaminy z grupy B oraz polifenole o działaniu antyoksydacyjnym i przeciwnowotworowym. Dostarcza mniej kalorii niż cukier (260 kcal/100g), ale zawiera duże ilości sacharozy (od 52 do 75%), dlatego powinien być stosowany okazjonalnie, nie może być wykorzystywany przez osoby na diecie bezcukrowej oraz nie jest wskazany dla diabetyków. IG syropu klonowego wynosi 65, czyli nieco mniej niż cukru (IG=70).

Daktyle zawierają sporo wartościowych składników odżywczych, jak karoteny, witaminy z grupy B, witamina E, wapń, żelazo i fosfor – te same składniki zawiera gotowy syrop. Jest słodszy niż cukier, dlatego dodając go do potraw, należy zmniejszyć ilość o 1/3 względem cukru. Można dodawać go do kawy, ciast, polewania naleśników i owsianki, jako dressing do sałatek. Jego kaloryczność jest dość wysoka – ok. 270 kcal. Indeks glikemiczny syropu daktylowego zależy od sposobu jego przygotowania i może wynosić 35-60. Można przygotować go samodzielnie. 100 g daktyli należy zalać 200 ml gorącej wody, odczekać 3 godziny i zmiksować.

Jest produktem ubocznym produkcji cukru, występuje w postaci ciemnobrązowego syropu o zawartości ok. 40-50% sacharozy. Najczęściej spotykana jest melasa trzcinowa i buraczana. Zawiera żelazo, magnez, potas, wapń, miedź, fosfor, chrom, cynk oraz witaminy z grupy B, czyli składniki, których biały cukier został pozbawiony w procesie rafinacji. Stosowanie melasy może pomagać w obniżaniu poziomu złego cholesterolu we krwi, jest korzystne w niedoborach żelaza, wspomaga pracę układu odpornościowego i nerwowego. Melasą można smarować pieczywo, dodać do musli, twarogu czy naleśników. Nadaje się do słodzenia kawy i herbaty, wypieku ciast i pierników. 100 g melasy dostarcza 290 kcal, a jej indeks glikemiczny wynosi 70, dlatego nie jest polecana dla diabetyków.

Ma podobną kaloryczność do cukru białego (324 kcal/100 g). Jego głównym składnikiem są cukry proste – glukoza i fruktoza. W zależności od odmiany miodu, IG wynosi 50-87. Oprócz cukrów w miodzie znajdziemy enzymy, kwasy organiczne, substancje antybiotyczne, mikroelementy takie jak: potas, chlor, fosfor, magnez, wapń, żelazo, molibden, mangan i kobalt oraz witaminy A, C i witaminy z grupy B. Korzystnie wpływa na pracę serca, przyspiesza gojenie się ran, zmniejsza ryzyko powstania bliznowców, leczy wrzody żołądka, schorzenia wątroby i dróg żółciowych, działa przeciwbiegunkowo, przeciwgorączkowo i nasennie, koi nerwy.

Należy do tej samej grupy związków chemicznych co ksylitol. Naturalnie występuje m.in. w niektórych owocach i pyłkach kwiatowych, jednak produkuje się go w procesie fermentacji glicerolu z wykorzystaniem odpowiedniego szczepu drożdży. Erytrytol występuje w postaci krystalicznej, jego słodkość to ok. 65-70% słodkości cukru. To bardzo dobry zamiennik sacharozy dla diabetyków - nie podnosi poziomu glukozy, a jego indeks glikemiczny wynosi 0. Jest również bardzo niskokaloryczny (20 kcal/100 g). Można słodzić nim gorące napoje i dodawać do wypieków. W odróżnieniu od ksylitolu, spożyty nawet w dużych ilościach nie powoduje biegunek.