Hormony związane ze snem

Inaczej nazywany hormonem stresu. Jego poziom jest uzależniony od kondycji całego organizmu. Kortyzol jest wydzielany w cyklach – rano mamy naturalnie wyższe stężenie tego hormonu we krwi, a z upływem czasu w ciągu dnia jego poziom maleje. Wyższy poziom tego hormonu wpływa na skrócenie fazy snu głębokiego, a także na problemy z zaśnięciem. Co więcej, zaburzenia snu wpływają na jego poziom w ciągu dnia, więc po nieprzespanej nocy mogą pojawić się zaburzenia nastroju, problemy z koncentracją i skupieniem. Przewlekły podwyższony poziom kortyzolu może prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych, takich jak niedoczynność tarczycy czy zaburzenia pracy jelit.

Jeśli masz regularne problemy ze snem albo sypiasz poniżej 7 godzin w ciągu doby, ośrodek nagrody zlokalizowany w mózgu jest mniej wrażliwy na bodźce. Przez to mimo jedzenia smacznych i apetycznych pokarmów, np. czekolady, mózg postrzega je jako coś pozytywnego dopiero po zjedzeniu znacznie większej ilości niż zazwyczaj. Naukowcy dowiedli, że osoby śpiące 5 godzin dziennie miały o 15,5 proc. niższe stężenie leptyny (hormonu sytości) i o 14,9 proc. wyższy poziom greliny (hormonu głodu) w porównaniu do osób sypiających 8 godzin na dobę.

Inaczej określana hormonem nocy lub hormonem snu. Melatonina jest silnym antyoksydantem, który wpływa na układ odpornościowy. Kiedy się uwalnia, stajemy się bardziej senni. Szacuje się, że największe stężenie melatoniny można zaobserwować pomiędzy północą a godziną trzecią nad ranem. Melatonina przede wszystkim reguluje rytm dobowy, poprawia jakość snu i go wydłuża, a także ułatwia zasypianie i znacznie skraca jego czas. Jej niedobór może powodować zaburzenia snu i negatywnie oddziaływać na funkcjonowanie całego organizmu.

Hormon wzrostu zwany również somatropiną. Odgrywa istotną rolę m.in. w rozwoju mięśni, produkcji i syntezie białek oraz odporności. Sen wpływa na ilość tego hormonu w organizmie. Kiedy śpimy niewystarczająco długo, jego poziom się zmniejsza, co może powodować gorszą regenerację urazów. Według ekspertów niedobór hormonu wzrostu może być związany z metabolizmem i powodować nagromadzenie się tłuszczu w okolicy brzucha, dlatego by mieć odpowiedni poziom somatropiny, należy zadbać o dobry sen.

Insulina jest niezwykle ważnym hormonem, którego zadaniem jest obniżenie poziomu cukru we krwi. Przerwany sen lub bezsenność zakłóca rolę hormonów odpowiedzialnych za wykorzystywanie i magazynowanie energii w ludzkim ciele, w tym także insuliny. Eksperci podkreślają, że zaburzenia snu mogą prowadzić do isnulinooporności, a nawet jedna nieprzespana noc wpływa na jej poziom, powodując odporność komórek organizmu na ten hormon, co zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2.

Jakość snu zależy od cyklu menstruacyjnego. Estrogeny wydłużają czas trwania fazy REM. Stężenie progesteronu rośnie po owulacji, wtedy kobieta może odczuwać zmęczenie i senność, dzięki czemu łatwiej zasypia i dłużej śpi. Ważną rolę odgrywa także kortyzol, który wpływa na poziom innych hormonów, w tym także estrogenu i progesteronu, czyli hormonów płciowych. Gdy poziom kortyzolu jest wysoki, może to skutkować zaburzeniami pracy tarczycy, a to z kolei wpływać na spowolnienie metabolizmu.