Grzyby jadalne w Polsce
Borowik szlachetny
To znany nam wszystkim prawdziwek, który występuje najczęściej w lasach iglastych (świerkowych) i mieszanych. Jego największy wysyp przypada na wrzesień, październik i listopad. Borowik szlachetny ma trzon dochodzący do 20 cm i półkolisty, gładki kapelusz. U młodych grzybów jest niemal biały, a później ciemno-brązowy. Grzyb ten nie ma trujących sobowtórów, ale można go pomylić np. z goryczakiem żółciowym, który ma gorzki smak i jest niejadalny
foto: Thinkstockphotos.com
Borowik królewski
Grzyb ten jest rzadkim okazem w Polsce. Możemy go czasem zobaczyć w kotlinach i w lasach liściastych, najchętniej rośnie pod dębami, grabami lub bukami. Preferuje wapienne gleby porośnięte trawą, rośnie od końca maja do września. Kapelusz borowika królewskiego jest wypukły, ma intensywnie różową barwę, a na jego powierzchni widać czerwone, włókniste strzępki. Im jest starszy, tym mocniej blednie
foto: Wikimedia Commons/Shane (Mushane), lic. CC BY-SA 3.0
Borowik przyczepkowy lub też borowik żółtobrązowy
Najczęściej rośnie pojedynczo w lasach liściastych, najchętniej na terenach wapiennych w sąsiedztwie buków i dębów. Jego największy wysyp przypada na miesiące od czerwca do września. Trzon borowika żółtobrązowego osiąga długość do 15 cm, a jego kapelusz ma charakterystyczną żółto-czerwoną barwę, przez go trudno go pomylić z innym grzybem
foto: Wikimedia Commons/Xth-Floor, lic. CC BY-SA 3.0
Borowik ciemnobrązowy
Ten rodzaj borowika rośnie najczęściej pojedynczo w lasach liściastych, zwykle pod dębami, a także kasztanami jadalnymi. Jego wysyp przypada na czerwiec, lipiec, sierpień i wrzesień. Trzon borowika ciemnobrązowego zazwyczaj osiąga długość do 12 cm, a kapelusz jest najpierw zamszowaty, a później - łysy i poduchowaty. Czasem przybiera barwę niemal czarną. Grzyb ten jest nieco podobny do podgrzybka brunatnego, ale oba ten grzyby są smaczne i w pełni jadalne
foto: Fot. Wikimedia Commons/Roberto Petruzzo, lic. Public Domain
Borowik usiatkowany
Można go znaleźć w lasach bukowych i dębowych, rośnie pojedynczo, nigdy w dużych grupach. Ma dwa okresy porostu: od drugiej połowy maja do końca czerwca i od końca sierpnia do października. Jest rzadko występującym okazem w Polsce. Borowik usiatkowany może mieć nawet 25-centymentrowy trzon i szaro-płowy kapelusz (u młodych osobników) , a następnie cielisto-brązowy (u starszych). Nie ma trujących sobowtórów
foto: Wikimedia Commons/adrian.benko, lic. CC BY-SA 3.0
Borowik ponury
Niewielkie ilości tych grzybów możemy znaleźć w lasach liściastych i mieszanych, pojawiają się w nich od lipca do sierpnia. Borowik ponury ma 20-centymetrowy trzon, który początkowo jest wybrzuszony, później mniej lub bardziej wygięty, oraz kapelusz, który u młodych osobników jest półkolisty, później staje się poduchowaty, bardzo rzadko spłaszczony. Ma oliwkowo-brunatną lub skórzano-żółtą barwę. Łatwo go pomylić z równie smacznym borowikiem ceglastoporym
foto: Wikimedia Commons/Steinpilz, lic. CC BY-SA 3.0
Borowik sosnowy
Jak sama nazwa wskazuje, grzyb ten rośnie najchętniej w pobliżu sosen, czasem też buków i świerków. Szczególnie obficie występuje w górach. Największy jego wysyp przypada na przełom maja i lipca oraz później w miesiącach jesiennych. Jest rzadkim okazem w Polsce. Ma gruby i twardy trzon, a jego kapelusz ma gładką, zamszową powierzchnię. Podczas wilgoci robi się lepki. U młodych grzybów jest biały, później staje się ciemnożółty.
foto: Wikimedia Commons/LitvinovSS, lic. CC BY 3.0
Borowik ceglastopory
Ten rodzaj borowika woli gleby kwaśne, stroni od wapiennych. Często spotykany jest w górach. Można go znaleźć w lasach świerkowych lub mieszanych, na bagnach lub w lasach liściastych. Jego wysyp rozpoczyna się od połowy maja i trwa do października. Trzon borowika ceglastoporego zazwyczaj osiąga długość do 15 cm. U młodych okazów jest brzuchowato-bulwiasty, później staje się walcowaty. Kapelusz młodych grzybów jest półkolisty, później staje się poduchowaty, spłaszczony. Wysyp zarodników borowika ceglastoporego ma kolor oliwkowo-brunatny. Grzyb ten jest często mylony z borowikiem ponurym, również jadalnym
foto: Wikimedia Commons/Borch3kawki, lic. CC BY-SA 3.0
Podgrzybek brunatny
To chyba najpopularniejszy i najbardziej rozpoznawalny grzyb w Polsce. Występuje w lasach iglastych, rzadziej w liściastych. Jego największy wysyp przypada na okres od czerwca do listopada. Trzon podgrzybka brunatnego zwyczajnego osiąga zazwyczaj długość do 14 cm i przybiera bardzo różne kształty. Kapelusz ma kolor kasztanowo-brązowy. Niewprawni grzybiarze mogą go pomylić z jadalnym borowikiem sosnowym lub niejadalnym goryczakiem żółciowym
foto: Wikimedia Commons/ Puchatech K. , lic. CC BY-SA 3.0.
Podgrzybek zajączek
Grzyb ten można spotkać w lasach liściastych i mieszanych. Największy jego wysyp przypada na okres od czerwca do października. Podgrzybek zajączek ma 10-centymetrowy trzon w kolorze blado-żółtym. Młode osobniki mają półkolisty kapelusz, który wraz z wiekiem staje się poduchowaty z rozpłaszczonym środkiem. Jest suchy, matowy o strukturze filcu. Często przybiera różne odcienie - bywa żółty lub zielono-żółty z odcieniem brunatnego. Podczas obfitego deszczu szybko pokrywa się pleśnią. Zajączka można często pomylić z podgrzybkiem żeberkowanym lub złotawym
foto: Daniel Ullrich /Wikimedia Commons, lic. CC BY-SA 3.0
Podgrzybek żeberkowany
Grzyb ten występuje zarówno w lasach iglastych, jak i liściastych, najchętniej w mchu między korzeniami drzew. Występuje w dużych grupach. Jego największy wysyp przypada na okres od lipca do października. Trzon podgrzybka żeberkowanego osiąga długość do 8 cm. Ma poduchowaty kapelusz, który później jest płasko wypukły. Jego brzegi są cienkie, przez co ostre i często zagięte. Wysyp zarodników tego grzyba ma kolor oliwkowo-brunatny
foto: Jerzy Opioła/Wikipedia, lic. CC BY-SA 3.0.
Podgrzybek złotawy
W Polsce jest to bardzo pospolity grzyb, występuje prawie na wszystkich typach gleb, w lasach iglastych i liściastych. Największy jego wysyp przypada na okres od czerwca do listopada. Jego trzon osiąga długość do 10 cm, kapelusz u młodych osobników jest bardzo wypukły, a z czasem staje się rozpłaszczony i bywa, że zapadnięty w środku. Wysyp zarodników podgrzybka złotawego ma kolor brązowo-oliwkowy. Grzyb ten można pomylić z podgrzybkiem obciętozarodnikowym
foto: Wikimedia Commons/ Jerzy Opioła, lic. CC BY-SA 3.0
Czubajka kania
Jest to grzyb z rodziny pieczarkowatych wyróżniający się walorami smakowymi. Rośnie na brzegach lasów liściastych, polanach, porębach i nieopodal dróg. Lubi miejsca trawiaste. Można ją zbierać od lipca do października. Czubajka kania ma trzon długości ok. 40 cm oraz szerokości ok. 4 cm. Ma kształt cylindryczny - u dołu jest bulwiasto zgrubiały, a wewnątrz pusty, włóknisty i twardy. Ma delikatnie brązową barwę z intensywnie brązowymi, wężykowatymi wzorkami. Można ją poznać po tym, że ma duży (podwójny) pierścień o kosmykowatej strukturze, który można przesuwać wzdłuż trzonu. W pierwszej fazie porostu grzyb ten ma cały brązowy kapelusz, który z czasem pęka, tworząc na swojej powierzchni białe łuski. Pod kapeluszem są kremowe blaszki: gęste i zaokrąglone. Wysyp zarodników kani czubajki jest biały. Grzyb ten można niestety pomylić z najbardziej trującym muchomorem sromotnikowym, dlatego podczas zbierania kani należy zachować szczególną ostrożność i zbierać wyłącznie dojrzałe osobniki
foto: Thinkstockphotos.com
Gąska niekształtna
Ten rodzaj gąski występuje w lasach iglastych oraz liściastych, zwykle pod świerkami i sosnami. Prawie zawsze gromadnie, często wraz z gąską zieloną. Największy wysyp tych grzybów przypada na okres od września do grudnia. Gąska niekształtna ma 10-centymetrowy trzon i dzwonkowaty kapelusz, czasem półkolisty. Wraz ze starzeniem się grzyba często staje się wypukły, z tępym garbkiem na samej górze. Ma szaro-brązowy kolor z odcieniami żółtego i prawie czarnymi promienistymi smugami. Wysyp zarodników gąski niekształtnej jest biały
foto: Wikimedia Commons/Horst74, lic. CC BY 3.0
Gąska wierzbowa
Ten rodzaj gąski najczęściej występuje w lasach łęgowych pod drzewami liściastymi: wierzbami i brzozami. Największy jej wysyp przypada na okres od lipca do października. Jej trzon ma 8 cm długości i ma delikatnie wełnisty, prawie skórkowaty pierścień. Kapelusz jest wypukły, czasem rozpostarty z małym garbkiem na środku. Ma blado-szary lub szaro-brązowy kolor. Jego brzegi wygięte są do dołu i pokryte szczątkami białej osłony. Skóra nie ma połysku, jest sucha i łuseczkowata. Wysyp zarodników gąski wierzbowej ma kolor biały
foto: Wikimedia Commons/Natr, lic. CC BY-SA 3.0
Gąska czerwieniejąca
Ten rodzaj gąski występuje przeważnie w lasach liściastych i iglastych, pojedynczo lub w grupach, najczęściej pod bukami. Największy jej wysyp przypada na okres od września do listopada. Trzon gąski czerwieniejącej zazwyczaj osiąga długość do 6 cm oraz szerokość do 1,5 cm. W kolorze białawy z szarymi lub brązowo-czarnymi włókienkami. Ma czarno-brązowe łuski (czasem są różowe). Na brzegach zazwyczaj jest jaśniejszy. Wysyp zarodników gąski czerwieniejącej ma kolor biały. Niestety grzyb ten ma swoich trujących sobowtórów - gąskę tygrysią i gąskę pieprzną, dlatego lepiej uważać podczas zbierania gąsek czerwieniejących
foto: Wikimedia Commons, lic. CC BY-SA 3.0
Gąska zielonka
Te gąski najobficiej rosną na gruntach piaszczystych, w lasach sosnowych, zarówno w grupach, jak i pojedynczo. Największy ich wysyp przypada na okres od października do grudnia. Gąskę zielonkę trudno znaleźć, ponieważ prawie cały jej owocnik rozwija się pod ziemią. Z mchu czy trawy wystaje jedynie kapelusz. Można ją poznać po żółto-zielonym lub żółto-brązowym kapeluszu, zwykle śliskim. Pośrodku jest ciemniejszy i powyginany. Gąska zielonka ma niestety trującego sobowtóra w postaci gąski siarkowej
foto: Wikimedia Commons, lic. CC BY-SA 3.0
Gąska wiosenna
Ten rodzaj gąski występuje na łąkach, pastwiskach, skajach lasów i w sadach. Rośnie grupami lub pojedynczo, niekiedy tworzy czarcie koła. Największy jej wysyp przypada na okres od końca kwietnia do początku czerwca. W górach nieco później - od czerwca do połowy lipca. Trzon gąski wiosennej dorasta do 9 cm, a jej kapelusz ma kształt tępego stożka lub dzwonka (u młodych osobników). U grzybów dojrzałych jest wypukły i rozpłaszczony. Najpierw biały lub kremowy, później nabiera barwy żółtawo-brązowej. Wysyp zarodników gąski wiosennej ma kolor biały. Gąskę wiosenną niestety łatwo jest pomylić z silnie trującym strzępiakiem ceglastym
foto: Wikimedia Commons/User:Strobilomyces, lic. CC BY-SA 3.0
Gąska ziemistoblaszkowa
Grzyb ten występuje przeważnie na glebach wapiennych pod sosnami. Największy jego wysyp przypada na okres od sierpnia do listopada. Trzon gąski ziemistoblaszkowej zazwyczaj osiąga długość do 8 cm, u młodych gąsek jest łamliwy, później staje się pusty, gładki i u szczytu otrębiasty. W kolorze biały, a miejscami niebiesko-szarawy. Kapelusz tej gąski jest dzwonkowaty, później rozpostarty, często z tępym garbkiem. Ma barwę jasno lub ciemnoszarą. Grzyb ten można niestety łatwo pomylić z trującą gąską tygrysią czy pieprzną
foto: Wikimedia Commons/Ak ccm (talk), lic. CC BY-SA 3.0
Kurki (pieprznik jadalny)
To jedne z najpopularniejszych grzybów jadalnych w Polsce. Lubią zarówno gleby piaszczyste, pokryte tylko opadłymi igłami sosny lub świerka, jak i mszyste siedliska lasów mieszanych. Grzyby te pojawiają się latem i jesienią. Ich kapelusz ma wielkość 10-100 mm i jest żółty, jasnożółty do pomarańczowożółtego. Kapelusz początkowo jest guzkowaty, później wypukły z podwiniętym brzegiem, a u starszych okazów - rozpostarty, niemal lejkowaty. Kurki można niestety pomylić z łudząco do nich podobnymi lisówkami pomarańczowymi
foto: Thinkstockphotos.com
Maślak zwyczajny
To jeden z najsmaczniejszych grzybów. Jego cechami charakterystycznymi są: błoniasty, czarnofioletowy, odstający pierścień i lepka, łatwo zdzierająca się skórka na kapeluszu. Maślak rośnie zwykle w dużych skupiskach tylko pod sosną (stąd jego inna potoczna nazwa - sośniak), mniej więcej od połowy czerwca do połowy października. Na szczęście nie ma trującego sobowtóra
foto: Fot. Jerzy Opioła/Wikimedia Commons, lic. CC BY-SA 3.0
Mleczaj rydz
Rydz rośnie w Polsce od sierpnia do listopada w lasach i młodnikach iglastych (zwłaszcza świerkowych), na piaszczystych glebach. Jego kapelusz ma średnicę 4-10 cm, początkowo jest płaski, wypukły, z czasem staje się wklęśnięty, lejkowaty. Zwykle przybiera kolor pomarańczowy, łososiowy lub czerwonawy. Jego cechą charakterystyczną są koncentryczne ciemniejsze pręgi. Brzeg kapelusza jest podwinięty, a u starszych egzemplarzy dodatkowo falisty. Rydz jadalny może być mylony z innym trującym grzybem - olszówką (krowiakiem podwiniętym). Jednak ten ostatni grzyb nie wydziela pomarańczowego mleczka, które zielenieje po uszkodzeniu
foto: Fot. Karelj/Wikimedia Commons.
Zamknij reklamę za s.
X
Zamknij reklamę
...