Dziecięce choroby zakaźne

Odra Choroba wirusowa wywoływana przez Measles virus. Na zakażenie narażone są niemowlęta od 6. do 12. miesiąca życia (przed pierwszym szczepieniem), a także dzieci w wieku do 15 lat, którym nie podano dawek przypominających szczepionki. Objawy: początkowo nieżyt spojówek, dróg oddechowych, suchy kaszel. Następnie dziecko dostaje wysokiej gorączki, zaś po kilku dniach na ciele pojawiają się żywoczerwone plamy z drobnymi grudkami o nieregularnych kształtach. Od chwili ukazania się wysypki temperatura spada, ale dziecko nadal ma katar i kaszel. Po kilku dniach wysypka staje się brunatna, po czym zaczyna się złuszczać. Leczenie : Miejsca zaognione wysypką trzeba smarować preparatem z tlenkiem cynku, co złagodzi świąd, podawać syrop przeciwkaszlowy i leki przeciwgorączkowe. Zapobieganie : W Polsce obowiązkowo szczepi się dzieci przeciwko odrze dwukrotnie – w wieku 13–14 miesięcy i 7 lat.  

Ospa wietrzna Choroba wirusowa . Chorują na nią zwykle przedszkolaki i dzieci w wieku szkolnym, niemowlęta do 6. miesiąca są na ogół odporne. Ospa przenosi się drogą kropelkową. Daje odporność na całe życie, ale wirus pozostaje w organizmie i przy spadku odporności może wywołać półpasiec. Objawy : Na początku dziecko jest osłabione, skarży się na ból głowy, niekiedy ma podwyższoną temperaturę. Potem na ciele pojawia się bardzo swędząca wysypka. Najpierw to pojedyncze czerwone plamki, które przekształcają się w pęcherzyki wypełnione płynem. Pęcherzyki z czasem przysychają, zmieniając się w brunatne strupki. Charakterystyczne jest to, że wysypka pojawia się w kilku rzutach: na skórze są jednocześnie świeże plamki, pęcherzyki i strupy. Po kilku dniach strupki odpadają, pozostawiając po sobie białe plamki, które po pewnym czasie znikają. Leczenie : nie ma skutecznego leku na ospę wietrzną. Podczas choroby dziecku trzeba dawać witaminę C, środki przeciwgorączkowe, łagodzące swędzenie i zatrzymać w łóżku. W ciężkich przypadkach lekarz przepisuje lek przeciwwirusowy, np. Acyklowir. Ważne jest, by malec nie miał w tym czasie kontaktów z innymi dziećmi, gdyż jest źródłem zarazków aż do czasu przyschnięcia wszystkich pęcherzyków. Zapobieganie: Dziecko można zaszczepić przeciwko ospie, szczepionka jest płatna (koszt jednej dawki to 180 zł, liczba dawek zależy od wieku). Szczepionka zalecana jest powyżej 9. miesiąca życia.

Szkarlatyna Choroba wywoływana przez bakterie Streptococcus pyogenes (z rodzaju paciorkowców). Chorują na nią dzieci od roku do 14 lat. Zakażenie następuje drogą kropelkową. Objawy : najbardziej widoczny to czerwona wysypka, która pojawia się na całym ciele, z wyjątkiem tzw. trójkąta Fiłatowa (bladość między skrzydełkami nosa, fałdami policzkowymi, wargami i podbródkiem). Pod pachami, kolanami i w zgięciach łokci wysypka zlewa się w duże, różowoczerwone placki. Dziecko wygląda, jakby było pokłute szczotką ryżową. Wysypka może się pojawić w 24 godziny po wystąpieniu gorączki. Oprócz wysokiej temperatury szkarlatynie towarzyszą bóle brzucha i gardła, niekiedy wymioty. Gardło jest szkarłatne, język pokryty białym nalotem, trzeciego dnia choroby robi się ciemnoczerwony. Leczenie : szkarlatynę leczy się antybiotykiem z grupy penicylin, dlatego konieczna jest wizyta u lekarza. W miarę potrzeby dziecku trzeba dawać także leki łagodzące ból gardła i przeciwgorączkowe; powinno leżeć w łóżku, dopóki antybiotyk nie zacznie działać i nie poprawi się samopoczucie. Wysypka sama znika po tygodniu. Po 2–3 tygodniach od ustąpienia objawów choroby skóra może się złuszczać i wysuszać (zwłaszcza na dłoniach i stopach) – trzeba ją wówczas natłuszczać kremem. Zapobieganie : Niemożliwe – brak szczepionki ochronnej. Nawet przebycie choroby nie daje trwałej odporności, możliwe są kolejne zachorowania.  

Świnka Choroba wirusowa. Rzadko chorują dzieci poniżej 2. roku życia. Świnką można się zarazić drogą kropelkową.  Objawy : jedna z niewielu chorób dziecięcych, która nie daje wysypki. Objawem jest bolesny obrzęk ślinianek przyusznych, ból przy przełykaniu, suchość w ustach. Obrzęk mija po 7–9 dniach. Jeśli nie ma powikłań, po 10 dniach choroba się kończy. Do całkowitego ustąpienia obrzęku ślinianek dziecko musi pozostać w domu.  Leczenie: zalecane są okłady rozgrzewające na szyję, leki przeciwgorączkowe, leżenie w łóżku i lekka, płynna dieta. Zapobieganie : od 2003 r. dzieci obowiązkowo szczepi się szczepionką potrójną, tzw. MMR, w 13.–15. miesiącu i 7. roku życia (dzieci starsze można szczepić odpłatnie).

Różyczka Chorobę wywołują wirusy. Najczęściej chorują na nią dzieci między 5. a 15. rokiem życia). Różyczką można się zarazić drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt z chorym. Objawy : bladoróżowa, plamista wysypka, zlewająca się ze sobą, gorsze samopoczucie, niewysoka gorączka, powiększenie węzłów chłonnych. Leczenie : zmiany na skórze nie są dokuczliwe i nie trzeba ich niczym smarować. Powinny zniknąć same po 3–4 dniach. Zapobieganie : Od 2003 r. dzieci szczepi się obowiązkowo przeciw różyczce szczepionką potrójną, tzw. MMR, podawaną w 13.–15. miesiącu życia. Szczepienie jest obowiązkowe także u dziewcząt w 13. roku życia.