Sprawdź, czy NOWORODEK dobrze widzi i słyszy

Każda mama chce mieć zdrowe dziecko. Dwie rączki, dwie nóżki – to widać od razu. Niemniej ważne jest to, czego my nie zobaczymy, ale odkryją specjaliści. W pierwszych dniach i tygodniach życia noworodek zostanie poddany badaniom wzroku i słuchu.

Spis treści

1. Zdrowe oczy noworodka
2. Czym nie warto się martwić u noworodka? [WIDEO]
3. Testy na słuch noworodka

Tuż po urodzeniu noworodek poddawany jest szczegółowej analizie. Neonatolodzy skrupulatnie sprawdzają jego stan, ważą go i mierzą. Zabarwienie skóry, czynność oddechowa, liczba uderzeń serca na minutę i prawidłowe odruchy decydują o liczbie przyznanych punktów Apgar. Ale to nie koniec. Trzeba jeszcze upewnić się, że dziecko dobrze widzi i słyszy. W ustaleniu tego pomogą badania przesiewowe. Robi się je dzieciom tuż po urodzeniu. Jeśli ich wynik wskazuje na prawdopodobieństwo pojawienia się wady, wówczas maluch musi przejść badania diagnostyczne, które ją potwierdzą bądź wykluczą.

Zdrowe oczy noworodka

U dzieci urodzonych o czasie lekarz neonatolog sprawdza, czy źrenice zwężają się i rozszerzają pod wpływem światła, a gałki oczne poruszają. Jednak dopiero po kilku miesiącach można stwierdzić na pewno, czy maluch dobrze widzi – dlatego tu wiele zależy od rodziców. Pierwszym niepokojącym sygnałem jest brak fiksacji wzroku. Jeśli zatem zauważysz, że noworodek nie jest w stanie skupić spojrzenia na twojej twarzy czy przedmiocie, który akurat mu pokazujesz, koniecznie powiedz o tym lekarzowi, który skieruje cię na dalsze testy.Bardziej szczegółowe badania wzroku przeprowadzane są tylko u dzieci urodzonych przed 36. tygodniem ciąży. Ich narząd wzroku nie jest jeszcze prawidłowo rozwinięty, a nagłe opuszczenie macicy i umieszczenie w inkubatorze zmienia naturalny tok dojrzewania siatkówki. To, a także mała masa urodzeniowa dziecka (poniżej 2000 g) wpływają na ryzyko wystąpienia retinopatii, dotykającej ok. 15 proc. wcześniaków. Dlatego w Polsce każdy wcześniak ma robione testy w kierunku retinopatii. Choroba polega na nadmiernym unaczynieniu dna oka, co prowadzi do podciągania siatkówki, jej odwarstwienia, krwotoków, a w konsekwencji – do utraty wzroku. Nie da się jej zapobiec, można jednak ją zatrzymać, a nawet cofnąć. Dlatego wcześniak musi być regularnie badany, by ustalić moment, w którym należy przeprowadzić zabieg fotokoagulacji laserowej, usuwający bądź zmniejszający wadę. Pierwsze badanie przeprowadza się w 4. tygodniu życia wcześniaka, a kolejne nie rzadziej, niż co dwa tygodnie. W badaniu lekarz ocenia przedni odcinek dna oka, uważnie ogląda granicę między obszarem unaczynionym a nieunaczynionym, gdyż właśnie na ich styku pojawiają się niepokojące zmiany. Metoda ta, zwana oftalmoskopią pośrednią, bywa wspomagana przez badanie ultrasonograficzne.Specjaliści podkreślają, że wcześniaki, u których stwierdzono retinopatię, również w późniejszym okresie życia powinny być badane częściej i dokładniej niż dzieci urodzone o czasie. Są one bowiem dużo bardziej narażone na choroby oczu ujawniające się dopiero po latach – jaskrę i zaćmę.

Czym nie warto się martwić u noworodka? [WIDEO]

Testy na słuch noworodka

Sprawdzianowi słuchu poddawane są zarówno noworodki urodzone o czasie, jak i wcześniaki. Dla rozwoju mowy strategicznym okresem jest bowiem pierwsze półrocze życia. Jeżeli dziecko nie słyszy wcale lub cierpi na pewien niedosłuch, który nie został na czas skorygowany, ma niewielkie szanse na to, że nauczy się mówić. Badania przesiewowe, które przeprowadzane są tuż po narodzinach dziecka, mają przede wszystkim „wyłapać” chore dzieci i dać im szansę na harmonijny rozwój. Pierwszym badaniem jest rejestracja otoemisji akustycznych. Ludzkie ucho nie tylko odbiera dźwięki, ale i samo je emituje, jako spontaniczną odpowiedź na odgłosy zewnętrzne. To szybkie (kilkunastosekundowe) i bezbolesne badanie przeprowadza się za pomocą sondy. Urządzenie ma słuchawkę, która wysyła dźwięki o różnym natężeniu, oraz mikrofon zapisujący reakcję komórek słuchowych. Test przeprowadza się w 2. dobie życia dziecka, zazwyczaj podczas snu; powinien się odbyć w cichym i spokojnym miejscu. Jeżeli badanie nie wypadnie pomyślnie, zostaje powtórzone w dniu wypisu ze szpitala. W przypadku stwierdzenia wady lekarze skierują małego pacjenta do odpowiedniego ośrodka audiologicznego, gdzie poddany zostanie dalszej diagnostyce. Inny zabieg pomagający w postawieniu diagnozy to rejestracja słuchowych potencjałów wywołanych z pnia mózgu. Przyklejone do głowy maleństwa elektrody zapisują czynność bioelektryczną (powstającą w pniu mózgu), która jest odpowiedzią na bodźce słuchowe podawane przez specjalną słuchawkę. W przeciwieństwie do rejestracji otoemisji, rejestracja potencjałów trwa dłużej – około kilkunastu minut. Jeżeli lekarze stwierdzą obustronny niedosłuch, w placówce audiologicznej zostaną podjęte odpowiednie kroki. Kiedy winowajcą jest nieprawidłowe funkcjonowanie ucha środkowego, być może wystarczy zaordynowanie leków. Bywa, że laryngolog zaleca aparat słuchowy. Podobnie będzie, kiedy okaże się, że niedosłuch jest trwały. W ośrodku audiologicznym zaoferują wam pomoc nie tylko laryngolodzy, ale i logopedzi wraz z psychologami, którzy od tej pory czuwać będą nad rozwojem waszego dziecka.

miesięcznik "M jak mama"