Zrośnięte wargi sromowe: przyczyny. Leczenie sklejonych warg sromowych u dzieci i niemowląt

Zrośnięte, sklejone czy zlepione wargi sromowe to określenie coraz częściej spotykanego defektu intymnego u dziewczynek. Zrośnięte wargi sromowe mogą być przyczyną okresowego moczenia a także infekcji układu moczowego, dlatego schorzenie wymaga jak najszybszej konsultacji lekarskiej. Z jakiej przyczyny wargi sromowe się sklejają? Jak wyglądają zrośnięte wargi sromowe i jak przebiega leczenie dziewczynek z tym defektem?

Zrośnięte, sklejone czy zlepione wargi sromowe to potoczne określenie synechii - coraz częściej spotykanego defektu intymnego u dziewczynek. Sklejone wargi sromowe, zarówno te większe jak i mniejsze, występują u około 2% dziewczynek, najczęściej w pierwszych dwóch latach życia oraz między 6. a 7. rokiem życia. Rzadziej spotyka się je u dziewcząt kilkunastoletnich.

Zrośnięte wargi sromowe u dziewczynek: przyczyny

W okresie dziecięcym, z powodu obniżonej zawartości estrogenów (hipoestrogenizmu), wargi sromowe są pokryte cienkim, suchym nabłonkiem. W związku z tym łatwo ulegają uszkodzeniu na skutek procesów zapalnych bądź mechanicznego drażnienia, co powoduje sklejenie się uszkodzonych, przylegających do siebie powierzchni, a następnie, w przebiegu procesu gojenia, do ich delikatnego zrostu. Niski poziom estrogenów zmienia także odczyn wydzieliny pochwy na zasadowy, co również może być przyczyną podrażnień i miejscowych stanów zapalnych.

W ostatnich latach lekarze obserwują wzrost liczby małych pacjentek z tym defektem, dlatego niektórzy z nich podejrzewają, iż przyczyną zrośnięcia się warg sromowych mogą być także złe nawyki pielęgnacyjne (zbyt rzadkie zmienianie pieluszki może być przyczyną pieluszkowego zapalenia skóry, czyli zapalenia amoniakalnego, spowodowanego długotrwałym kontaktem wilgotnej skóry z moczem i kałem), stosowanie pieluszek jednorazowych, nowych kosmetyków czy chusteczek pielęgnacyjnych (kosmetyki mogą powodować podrażnienia i stany zapalne sromu, czego konsekwencją jest sklejenie warg sromowych). Według specjalistów, szczególną uwagę należy zwrócić także na sklejone wargi sromowe u starszych dziewczynek, gdyż mogą one wskazywać na molestowanie seksualne.

Jak wyglądają zrośnięte wargi sromowe?

Po rozchyleniu warg sromowych większych, od strony łechtaczki w kierunku spoidła tylnego widoczny jest przezroczysty pośrodkowy szew z niewielkim otworem dla wypływającego moczu tuż poniżej łechtaczki. Przedsionek pochwy i ujście zewnętrzne cewki moczowej są całkowicie zasłonięte przez zrost mniejszych warg sromowych.

Sklejenie warg sromowych - objawy

Mała wada zwykle nie powoduje żadnych dolegliwości. Większe zrosty są przyczyną utrudnionego odpływu moczu, którego część wpływa do pochwy i zachyłka wytworzonego przez zrost, co zwykle objawia się moczeniem (zalegający mocz, po wstaniu z nocnika lub z toalety, może stopniowo wypływać na zewnątrz). Poza zaburzeniami związanymi z oddawaniem moczu, mogą pojawić się także ból, świąd i zaczerwienienie okolic intymnych, które są wynikiem nie tylko zalegającego moczu. Mogą być także objawem zakażenia układu moczowego, ponieważ zalegający mocz jest przyczyną namnażania się bakterii.

Zrośnięte wargi sromowe: leczenie

W przypadku podejrzenia sklejenia warg sromowych, należy udać się pediatry. Ten powinien zlecić konsultację z urologiem, ginekologiem bądź chirurgiem dziecięcym, który zadecyduje o dalszym postępowaniu.

Leczenie zrośniętych warg sromowych zależy od wielkości wady. Jeśli jest ona niewielka i nie powoduje problemów z oddawaniem moczu i innych dolegliwości, należy poczekać, aż dziewczynka wejdzie w okres dojrzewania, w którym wzrasta poziom estrogenów. Wówczas powinno dojść do naturalnego rozklejenia się warg sromowych.

Gdy rozklejenie warg sromowych jest konieczne, lekarz zwykle zaleca aplikację wzdłuż linii zrostu maści estrogenowych. Kuracja trwa ok. 2-3 tygodni, podczas których może wystąpić czasowe przebarwienie sromu lub obrzmienie gruczołów sutkowych ustępujące po zakończeniu stosowania leku. Znacznie rzadziej są przepisywane mniej skuteczne maści steroidowe. Jeśli mimo stosowania maści, nie dochodzi do rozdzielenia się warg sromowych, lekarz może podjąć próbę ręcznego i bardzo delikatnego rozdzielenia warg, po zastosowaniu miejscowo znieczulającego kremu.

Gdy zrost jest bardzo silny lub w przypadku, gdy ww. metody nie są skuteczne, leczenie polega na mechanicznym rozdzieleniu warg sromowych w linii środkowej w znieczuleniu ogólnym.

Monika Majewska