Przepuklina pępkowa płodu: przyczyny i objawy. Jak przebiega leczenie przepukliny pępkowej?

Przepuklina pępkowa płodu jest następstwem nieprawidłowego rozwoju płodowego i można ją zdiagnozować już ok. 20. tygodnia ciąży. Nie należy jej mylić z przepukliną pępowinową u płodu, która jest znacznie groźniejszym schorzeniem. Sprawdź, jakie są przyczyny i objawy przepukliny pępkowej u płodu. Jak przebiega leczenie tego rodzaju przepukliny?

Spis treści

1. Przepuklina pępkowa płodu: przyczyny
2. Przepuklina pępkowa płodu: objawy
3. Przepuklina pępkowa płodu: diagnostyka
4. Przepuklina pępkowa płodu: leczenie
5. Przepuklina pępkowa a przepuklina pępowinowa u płodu

Przepuklina pępkowa płodu jest niewielką i niegroźną wrodzoną wadą anatomiczną. Schorzenie jest następstwem zaburzeń rozwoju powłok brzusznych w życiu płodowym, a konkretnie nie zamknięcia się pierścienia pępkowego.

Przepuklina pępkowa płodu najczęściej pojawia się u wcześniaków i noworodków z niską wagą urodzeniową.

Przepuklina pępkowa płodu: przyczyny

We wczesnym okresie życia płodowego jelita rozwijają się poza jamą brzuszną dziecka, ponieważ ta formuje się dopiero w 3.-4. miesiącu trwania ciąży. Dopiero na przełomie I i II trymestru jelita cofają się do powstałej jamy przez cienką błonę - pierścień pępkowy. Jeśli pierścień się nie domknie albo jego budowa będzie nieprawidłowa, dojdzie do powstania przepukliny pępkowej u płodu. Wówczas narządy, które normalnie powinny znajdować się w jamie brzusznej, trafiają do worka przepuklinowego.

Przepuklina pępkowa płodu: objawy

Po urodzeniu dziecka widoczny jest różnej wielkości guzek pokryty zdrową lub nieco scieńczałą skórą z widocznymi naczyniami krwionośnymi. Zwykle uwypukla się w pępku podczas płaczu czy kaszlu.

Przepuklina pępkowa płodu: diagnostyka

Przepuklinę pępkową płodu można rozpoznać już w drugim trymestrze ciąży (około 20. tygodnia), za pomocą badania USG. Jest to nieinwazyjne badanie prenatalne, wykorzystywane m.in. w celu określenia ilości i rodzaju narządów jamy brzusznej.

Przepuklina pępkowa płodu: leczenie

Przepuklina pępkowa u płodu przez lekarzy jest określana jako wada kosmetyczna, a nie jako choroba. Może mieć różne rozmiary - od małych, ledwo wyczuwalnych, po nawet kilkucentymetrowe. Jeśli przepuklina jest mała (do 1 cm), istnieje duża szansa, że sama się zrośnie. Dzieje się to w ciągu roku, czasami 2 lat od narodzin dziecka. W tym czasie zaleca się jak najczęściej kłaść niemowlę na brzuchu. Wówczas zostają wzmocnione mięśni brzucha, co sprzyja szybszemu wchłanianiu się przepukliny.

Niektórzy lekarze mogą zastosować leczenie zachowawcze, które polega na przyklejaniu do pęka specjalnych plastrów. Jednak ta metoda leczenia ma wielu przeciwników, ponieważ bardzo rzadko przynosi pożądane efekty, a dodatkowo nieumiejętne przyklejony plaster może doprowadzić do maceracji naskórka. W związku  tym jest stosowana bardzo rzadko.

Interwencję chirurgiczną należy podjąć, gdy przepuklina ma 2-2,5 cm. Przy dużej przepuklinie może bowiem dojść do jej uwięźnięcia, a w konsekwencji do śmierci dziecka. Jak jednak podkreślają lekarze, są to bardzo rzadkie sytuacje.

Przepuklina pępkowa a przepuklina pępowinowa u płodu

Przepuklina pępowinowa powstaje od 3. do 10. tygodnia ciąży. Wówczas trzewia częściowo przemieszczają się poza jamę brzuszną przez szerokie wrota pierścienia pępkowego i zostają pokryte workiem owodniowym. Pępowina uchodzi na szczycie lub na bocznej powierzchni worka.

Przepuklina pępowinowa, w przeciwieństwie do przepukliny pępkowej, zwykle spowodowana jest zaburzeniami genetycznymi. Jak wynika z badań amerykańskich lekarzy, ponad połowa wszystkich dzieci urodzonych z przepukliną pępowinową zmaga się z innymi wadami wrodzonymi, które dotykają mózg, kręgosłup czy serce. Są to również zaburzenia żołądkowo-jelitowe czy układu moczowo-płciowego.Inne schorzenia diagnozowane razem z przepukliną pępowinową, to nieprawidłowości chromosomalne, takie jak trisomia 18 lub genetycznie uwarunkowane zespoły wad wrodzonych, takie jak np. zespół Beckwith-Wiedemanna.

Badania naukowe przeprowadzone przez amerykańskich naukowców wykazują także, że przepuklina pępowinowa częściej pojawia się u płodu z małymi płucami.

Wówczas rokowania dla płodu z przepukliną pępowinową w dużym stopniu zależą od wielkości przepukliny oraz obecności lub nieobecności innych wad wrodzonych.

Monika Majewska