KANGUROWANIE noworodka – bliski kontakt rodzica z dzieckiem

Kangurowanie to bezpośredni kontakt skóry matki i dziecka. Uspokaja maluszka, daje mu poczucie bezpieczeństwa, łagodzi stres poporodowy, a u wcześniaka łagodzi też nieprzyjemne doświadczenia związane z wcześniactwem, jak pobyt w inkubatorze. Dobrze jest zacząć kangurowanie od razu po porodzie, a potem kangurować mogą oboje rodzice. Na czym polega kangurowanie? Jak długo powinno trwać?

Spis treści

1. Kangurowanie - skóra do skóry
2. Kangurowanie ma same zalety
3. Kangurowanie noworodka - pierwszy kontakt z dzieckiem jest bardzo ważny

Kangurowanie to bezpośredni kontakt ciała noworodka z ciałem matki, zwany „skóra do skóry”, który niesie ze sobą same korzyści. Lekarze są zgodni: pierwsze kilka godzin po porodzie jest kluczowe dla dalszego rozwoju noworodka. Jego układ nerwowy jest wtedy bardzo wrażliwy na wszelkie bodźce. Sam poród to dla dziecka wielki stres, a co dopiero zmierzenie się ze światem po drugiej stronie brzucha. Badania pokazały, że w szybszym przystosowaniu się do nowej sytuacji może pomóc niemowlęciu bliski kontakt z mamą – już od pierwszych chwil po porodzie.

Nazwa jest wynikiem obserwacji świata zwierząt, a szczególnie kangurów, które rodzą się w stanie embrionalnym, a dorastają i dojrzewają w torbie matki.

Metoda ta nie jest nowa, została zapoczątkowana z przyczyn dość prozaicznych. W 1978 r. w szpitalu w Bogocie z powodu braku personelu i odpowiedniego sprzętu, wcześniaki kładziono na piersiach matek, dając im w ten sposób szansę na przeżycie. Metoda ta sprawdza się także w przypadku dzieci, u których wystąpiły komplikacje w życiu płodowym oraz podczas narodzin. Choć kangurowanie jest najczęściej stosowane u wcześniaków, to bliski kontakt matki i dziecka po porodzie jest zalecany wszystkim noworodkom.

Kangurowanie - skóra do skóry

W kangurowaniu chodzi o to, by dziecko jak najczęściej czuło obecność bliskiej osoby. Najlepszy sposób to położenie nagiego malca na nagiej klatce piersiowej. Dobrze, jeśli noworodek spędza w tej pozycji jak najwięcej czasu, nawet do kilku godzin dziennie. Kontakt z rodzicem daje dziecku poczucie bezpieczeństwa – dziecko czuje bicie serca, zapach i ciepło skóry mamy lub taty. Podczas kangurowania warto dodatkowo delikatnie masować plecki dziecka, co wzmacnia poczucie bliskości między rodzicem a dzieckiem i uspokaja je.

Gdy przeciwwskazania do kangurowania pojawią się po stronie matki, np. z powodu wykonania dodatkowego zabiegu, kangurowanie noworodka może przejąć inna, bliska osoba. Gdy matka zostanie przekazana w oddział położniczy, kangurowanie może trwać nawet wiele godzin dziennie.

Kangurowanie ma same zalety

Kangurowanie może i jest niezbyt komfortowe – bo przecież ciężko leżeć z dzieckiem na piersiach przez kilka godzin. Dlatego powinniście się wymieniać – raz kanguruje mama, raz tata.

Korzyści z kangurowania dla dziecka:

Kangurowanie u  zdrowego noworodka należy rozpocząć zaraz po urodzeniu i powinno trwać nieprzerwanie do pierwszego karmienia.

• redukcja stresu związana z porodem i działaniem bodźców zewnętrznych, poczucie bezpieczeństwa
• zmniejszenie ryzyka wystąpienia problemów ze strony układu krążenia, układu oddechowego i odpornościowego
• szybszy przyrost masy ciała
• ułatwienie zasypiania i przejścia w sen głęboki, który daje wypoczynek; dziecko spokojniej śpi i rzadziej płacze
• synchronizacja ciepła dla matki i dziecka (gdy temperatura dziecka spada, to u matki wzrasta i odwrotnie)
• skóra dziecka kolonizowana jest florą fizjologiczną ze skóry matki
• szybsze nabycie umiejętności ssania piersi
• sształtowanie prawidłowych relacji między dzieckiem i matką
• wcześniaki szybciej osiągają właściwą masę ciała, a co za tym idzie, są szybciej wypisywane ze szpitala; kangurowanie łagodzi też nieprzyjemne doświadczenia związane z wcześniactwem, jak pobyt w inkubatorze, liczne badania czy stosowanie dużej ilości leków. Potwierdzono, że wcześniaki szybciej przybierają na wadze, uzyskują lepszą regulację temperatury ciała, szybciej rozwija się układ nerwowy i  szybciej  osiągają  prawidłowe  napięcie  mięśniowe, skraca się czas sztucznej wentylacji, szybciej i chętniej uczą się ssania

Korzyści z kangurowania dla matki:

• u kobiet dzięki kangurowaniu pobudzona zostaje laktacja, co pośrednio przyczynia się do osiągnięcia lepszego stanu zdrowia noworodka – wiadomo, że dzieci karmione piersią rzadziej chorują
• pozwala na redukcję stresu związanego z porodem, a szczególnie porodem przedwczesnym
• wspiera kompetencje rodziców, a szczególnie przy pierwszym dziecku
• matka i opiekunowie szybciej uczą się swojego dziecka, poznają wysyłane przez nie sygnały do otoczenia
• tworzy się i rozwija więź emocjonalna między matką a dzieckiem
• szybsze obkurczanie macicy i zmniejszenie krwawienia

Korzyści z kangurowania dla ojca:

• ojciec czuje się potrzebny
• tworzy się głęboka więź ze swoim dzieckiem
• odciąża swoją żonę, partnerkę
• działa kojąco i  uspokajająco zarówno na tatę, jak i dziecko

Kangurowanie niesie wiele pożytku nie tylko dla malucha. Również mama szybciej i łatwiej odnajdzie się w nowej roli. Badania dowiodły bowiem, że bliski kontakt z dzieckiem w znacznej mierze zmniejsza u matki poporodowy smutek – tzw. baby blues.

Kangurowanie noworodka - pierwszy kontakt z dzieckiem jest bardzo ważny

Źródło: x-news.pl/Dzień Dobry TVN

Bibliografia:

Bajek A.,  Marcinkowski J., Rzempowska J., Gawłowicz K., Kangurowanie – zalecany pierwszy bezpośredni kontakt ciała noworodka z ciałem matki, "Hygeia Public Health" 2014, nr 49(3)

Monika Majewska

Marta Gawerek

Konsultacja: Małgorzata Gołkowska