INTYMNE PROBLEMY małych dziewczynek - skąd się biorą i jak im zaradzić

Nawet bardzo małym dziewczynkom mogą przytrafić się infekcje miejsc intymnych. Jakie infekcje są najczęstsze? Jak im zaradzić? I co robić, by ich uniknąć?

Pokutuje przekonanie, że problemy w okolicy narządów płciowych to domena wyłącznie dorosłych kobiet. Tymczasem mogą się one przytrafić nawet dziewczynkom w wieku niemowlęcym. Niektóre, jak infekcje, wywołują objawy podobne jak u kobiet. Inne dotyczą głównie małych dziewczynek i bywają niezauważone przez rodziców. Bez względu jednak na przyczynę i dolegliwości, problemy te rodzą wiele pytań wśród rodziców. Wątpliwości budzi też codzienna pielęgnacja okolicy pieluszkowej.

Płyny do higieny intymnej nie dla małych dzieci

U małych dziewczynek, a więc także niemowląt, na skutek niskiego stężenia  estrogenów panuje w intymnych okolicach obojętny lub zasadowy odczyn. Natomiast po okresie dojrzewania ma on kwaśny charakter. Płyny do higieny intymnej dostępne w drogeriach są przeznaczone dla dorosłych kobiet, dlatego mają także lekko kwaśny odczyn. Zdecydowanie nie nadają się dla małych dziewczynek, bo mogłyby naruszać naturalne w tym okresie pH intymnych okolic. Odpowiednie dla nich są delikatne mydełka przeznaczone dla niemowląt.

Pieluszki zmieniaj co 3-4 godziny

Noworodek i małe niemowlę siusia nawet do 30 razy na dobę. Mocz jest rozcieńczony, dlatego ma jasnożółtą barwę i delikatny zapach. Pieluszkę jednarozową trzeba zmieniać co 3–4 godziny (w czasie upałów częściej) i zawsze od razu, gdy dziecko zrobi kupkę; w ten sposób unikniesz zakażenia układu moczowego i miejsc intymnych. Przestrzeganie tej zasady jest szczególnie ważne u noworodków i małych niemowląt, nawet jeśli są to pieluszki z wkładem pochłaniającym wilgoć.

Sklejone wargi sromowe - co to jest?

U małych dziewczynek może dojść do tzw. synechii, czyli sklejenia warg sromowych. To stosunkowo częsta przypadłość wieku dziecięcego, ale na szczęście zwykle nie jest groźna dla dziecka i nie daje żadnych trwałych konsekwencji. Wargi sromowe małych dziewczynek są cienkie i łatwo może dojść do ich sklejenia. Lekarz stwierdza sklejenie podczas zwykłego oglądania dziecka, choćby przed rutynowym szczepieniem. Leczenie można rozpocząć od razu – zleca je zwykle pediatra, choć niektórzy lekarze wolą najpierw skierować dziecko na konsultację do chirurga. Wizyta u ginekologa dziecięcego nie jest konieczna, zwłaszcza że dostęp do tego specjalisty jest ograniczony. Pediatra zapisze maść, która powinna pomóc rozkleić wargi sromowe. Trzeba ją stosować regularnie, zwykle przez 2–4 tygodnie, czasem nieco dłużej. W tym czasie należy bardzo dbać o higienę dziecka, unikając środków do pielęgnacji, które mogą działać drażniąco. Takie leczenie jest możliwe wtedy, gdy sklejenie warg nie powoduje żadnych dolegliwości ani innych problemów. Jeśli u dziewczynki pojawiają się jakieś skutki synechii, najlepszy efekt daje ręczne rozdzielenie warg przez chirurga. Ten niewielki zabieg wykonuje się w znieczuleniu miejscowym, podczas jednorazowej wizyty w poradni (niezbędne jest skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu). Aby dziecko nie czuło dyskomfortu, wystarczy zastosować lidokainę w żelu lub maść EMLA.
Po sklejeniu warg sromowych tworzy się mały zachyłek. Mogą w nim zalegać resztki moczu. W czasie upału lub chwilowego spadku odporności mocz staje się świetną pożywką dla bakterii zdolnych wywołać zakażenie. Takie infekcje lubią później nawracać. Im dłużej wargi są sklejone lub mają tendencję do nawracania, tym zrost może być bardziej trwały i tym trudniej o trwałe rozklejenie. Dlatego trzeba jak najszybciej je rozkleić.

Powiększone piersi u noworodka

Tak się czasem zdarza. Oba sutki noworodka mogą być obrzmiałe, a w pierwszych dniach po porodzie może nawet wydobywać się z nich mlecznożółta wydzielina przypominająca siarę (pierwsze mleko kobiet). Powodem są mamine hormony, które pod koniec ciąży, przechodząc przez łożysko do dziecka, działają na jego organizm. Niektórzy lekarze zalecają w takim przypadku okłady z roztworu sody, ale nie jest to konieczne, bo obrzmienie stopniowo będzie samo ustępować. Wystarczy jedynie obserwacja, czy obrzęk się nie nasila. Opuchniętych sutków nie wolno wyciskać, masować, zaklejać ani smarować maściami. Niewskazane jest także stosowanie okładów ze spirytusu. Po pierwsze, jest to nieskuteczne. Po drugie, spirytus wchłania się przez skórę do krwi. Niepokój powinno natomiast wzbudzić obrzmienie jednej piersi, zwłaszcza gdy dziecko gorączkuje, sutek jest ciepły i zaczerwieniony. Wtedy potrzebna jest pomoc lekarza.

Torbiele jajników u noworodka

Częstsze zlecanie badania USG w okresie noworodkowym zwiększyło wykrywanie torbieli jajników u dziewczynek. Wbrew pozorom, nie jest to sprawa wyjątkowa, bo zdarza się nawet u co piątej dziewczynki w ciągu pierwszych dwóch lat życia. Powstanie torbieli ma związek ze zwiększonym wydzielaniem hormonów (gonadotropin) w pierwszych tygodniach po narodzinach. Torbiele te zanikają stopniowo same w ciągu kilku miesięcy, ponieważ stężenie hormonów osiąga najwyższy poziom między 2. a 4. miesiącem życia, potem stale maleje. Jeśli kolejne USG wykonane po kilku tygodniach potwierdzi zmniejszanie się torbieli, wystarczy je tylko dalej obserwować, wykonując kontrolne badania. Jeśli jednak nie zmniejszają się po kilku miesiącach lub mają więcej niż 5 cm wielkości, konieczna może być pomoc chirurga.

Wilgotne chusteczki w pielęgnacji intymnej małych dziewczynek

Wilgotne chusteczki to świetny wynalazek. Bardzo ułatwiają życie. Jednak umycie nimi intymnych okolic nie jest zbyt higieniczne. W fałdkach skóry mogą pozostać resztki moczu lub kupki. Dlatego lepiej używać ich na spacerze i poza domem, a w domu przynajmniej przy co drugiej zmianie pieluszki, zwłaszcza po kupce, lepiej umyć pupę dziecka pod bieżącą wodą. Wilgotnych chusteczek lepiej unikać, gdy dziewczynka ma odparzenie w okolicy pupy. Nawet jeśli na co dzień chusteczki nie podrażniają skóry, przy odparzeniu mogą nasilać stan zapalny. Uwaga: dziewczynkę trzeba myć zawsze od przodu do tyłu, aby nie spowodować zakażenia układu moczowego i sromu.

Czy intymne okolice małych dziewczynek można smarować kremem?

Przed założeniem pieluszki jednorazowej smarowanie intymnych miejsc kremami nie jest konieczne. Kosmetyki mogą zatkać pory w pieluszce, przez które wchłaniane są płyny, co sprzyja odparzeniom. Jeśli jednak skóra jest podrażniona, lepiej sięgnąć po maść do pupy. Można ją zastosować na okolice pupy, pachwin, warg sromowych większych, ale zdecydowanie lepiej unikać smarowania wejścia do pochwy i cewki moczowej. Nie poleca się także pudrów, bo mogą wysuszać skórę i ją podrażniać.