9 pytań o ząbkowanie

Ząbkowanie może być uwarunkowane rodzinnie, dlatego jeśli martwisz się, że twoje dziecko jeszcze nie ząbkuje, albo przeciwnie, ma więcej ząbków niż jego rówieśnicy, dowiedz się, w jakim wieku pierwsze zęby pojawiły się u ciebie i ojca dziecka.

Spis treści

1. 1. Kiedy dzieci zaczynają ząbkować?
2. 2. Po czym można poznać, że dziecku zaczęły wyrzynać się zęby?
3. 3. Czy zęby wyrzynają się zawsze w tej samej kolejności?
4. 4. Co robić, gdy niemowlę podczas ząbkowania bardzo się ślini?
5. 5. Jak pomóc malcowi, gdy płacze?
6. Zapoznaj się z kalendarzem ząbkowania [WIDEO]
7. 6. Jak często można stosować żel łagodzący ból podczas ząbkowania?
8. 7. Czy w okresie ząbkowania trzeba dbać o higienę w jakiś szczególny sposób?
9. 8. Czy ząbkujące dziecko, które straciło apetyt, trzeba zmuszać do jedzenia?
10. 9. Co zrobić, jeśli ząbkujące dziecko ma podwyższoną temperaturę?

Jak rozpoznać, że dziecko zaczęło ząbkować, i w jaki sposób złagodzić związany z tym ból? Na te i inne pytania odpowiada dr n. med. Małgorzata Gołkowska, pediatra neonatolog z Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie.

1. Kiedy dzieci zaczynają ząbkować?

To zawsze kwestia indywidualna. Niektórym maluchom pierwszy ząbek wychodzi już w piątym miesiącu życia, innym – dopiero w okolicy pierwszych urodzin. Zarówno wczesne, jak i późne ząbkowanie może być uwarunkowane rodzinnie, dlatego jeśli martwisz się, że twoje dziecko nie ma jeszcze ząbków bądź ma ich zdecydowanie więcej niż rówieśnicy, zorientuj się, w jakim wieku pierwsze zęby pojawiły się u ciebie i twojego męża.

2. Po czym można poznać, że dziecku zaczęły wyrzynać się zęby?

Zanim wyjdzie pierwszy ząbek, dziąsła zazwyczaj swędzą. Malec zaczyna wkładać do buzi rączki i wszystko, co znajduje się w ich zasięgu. Pierwszym objawem ząbkowania często jest również obfite ślinienie się. Jeśli zajrzysz dziecku do buzi, zobaczysz, że dziąsła są rozpulchnione i zaczerwienione. Gdy ząbki są już blisko, malec może być płaczliwy – dziąsła stają się wówczas bardzo wrażliwe i bolą. Pierwsze objawy ząbkowania można zauważyć już w trzecim, czwartym miesiącu życia, i stan ten może utrzymywać się nawet przez kilka następnych miesięcy.

3. Czy zęby wyrzynają się zawsze w tej samej kolejności?

Zazwyczaj najpierw pojawiają się dolne jedynki. Nie jest to jednak regułą, dlatego może się zdarzyć, że u dziecka pierwsze wyjdą dwójki lub górne jedynki.

4. Co robić, gdy niemowlę podczas ząbkowania bardzo się ślini?

Ślina może podrażniać skórę na buzi, dlatego jeśli jest jej dużo, trzeba delikatnie osuszać usta i okolice brody malca. Zaczerwienione miejsca można smarować tłustym kremem dla niemowląt. By ochronić ubranko, warto zakładać śliniaczek.

5. Jak pomóc malcowi, gdy płacze?

Dziecko płacze, bo dokucza mu ból dziąseł, przebijanych przez wyrzynające się zęby. Ból można złagodzić kilkoma sposobami, np. dając maluchowi do ssania zimny, wypełniony wodą gryzak. Zanim podamy go dziecku, trzeba schłodzić go w lodówce (nie w zamrażarce – zamrożonym gryzakiem malec mógłby uszkodzić sobie śluzówkę albo odmrozić rączki). Zamiast gryzaka można dać dziecku coś innego, np. specjalną grzechotkę do gryzienia dla niemowląt ząbkujących, z częścią wypełnioną schłodzonym żelem. Skutecznym sposobem na złagodzenie dolegliwości jest posmarowanie dziąseł specjalnym żelem na ząbkowanie, który kupuje się w aptece. Taki preparat łagodzi ból, a więc malec po nałożeniu żelu szybko odczuje ulgę. Żel może mieć także działanie przeciwzapalne. Dziecku powinno również pomóc delikatne masowanie dziąseł – trzeba umyć ręce i palcem wskazującym lekko uciskać, centymetr po centymetrze, dziąsło, w którym wyrzyna się ząb lub wykorzystać do tego silikonową nakładkę do nałożenia na palec.

Zapoznaj się z kalendarzem ząbkowania [WIDEO]

6. Jak często można stosować żel łagodzący ból podczas ząbkowania?

Nie częściej, niż zaleca producent na opakowaniu. Przedawkowanie czy niewłaściwe stosowanie może bowiem zaszkodzić dziecku.

7. Czy w okresie ząbkowania trzeba dbać o higienę w jakiś szczególny sposób?

Tak, gdyż ząbkujący malec wszystko wkłada do buzi. Rzeczy, z którymi ma kontakt, np. zabawki czy grzechotki, trzeba często i starannie myć. Kilka razy dziennie należy myć dziecku rączki, a dwa razy w ciągu dnia – przecierać dziąsła malca wilgotnym gazikiem. Gdy pojawi się pierwszy mleczak, dwa razy dziennie pielęgnujemy go specjalną silikonową szczoteczką do pierwszych zębów. Nie trzeba używać na razie pasty – tak małe dziecko nie potrafi jej jeszcze wypluć.

8. Czy ząbkujące dziecko, które straciło apetyt, trzeba zmuszać do jedzenia?

Nie należy robić nic na siłę. Przyczyną niechęci do jedzenia jest najpewniej ból dziąseł, które podczas ssania bolą jeszcze bardziej. Zamiast się denerwować, lepiej posmarować dziąsła przed karmieniem odrobiną żelu na ząbkowanie. Jeśli to nie pomaga, można spróbować podawać dziecku mleko łyżeczką.

9. Co zrobić, jeśli ząbkujące dziecko ma podwyższoną temperaturę?

To zależy od tego, jak wysoką temperaturę ma dziecko i czy towarzyszą jej jakieś inne objawy. Jeśli temperatura nie przekracza 38ºC, na ogół nie ma się czym niepokoić. Jeśli jednak jest wyższa bądź dziecko ma kaszel, wymiotuje czy ma biegunkę – trzeba skontaktować się z lekarzem. Co ważne, niektórych leków na ząbkowanie nie wolno bez konsultacji z lekarzem stosować z lekami przeciwbólowymi czy przeciwgorączkowymi.

miesięcznik "M jak mama"

Katarzyna Hubicz