Planowanie ciąży: zadbaj o siebie zanim zostaniesz mamą

Przed ciążą warto o siebie szczególnie zadbać. Na kilka miesięcy przed poczęciem wykonaj niezbędne badania, zmień dietę i styl życia na zdrowszy. Tylko dobrze odżywiona, sprawna fizycznie i w dobrej kondycji psychicznej przyszła mama zapewni swojemu dziecku najlepsze warunki do rozwoju.

Porozmawiaj o planowanej ciąży ze swoim ginekologiem. Zrób to co najmniej pół roku przed „godziną zero", czyli przed poczęciem. Lekarz powie ci, jak powinnaś dalej postępować. Być może zaproponuje radykalną zmianę trybu życia. Słuchaj uważnie jego rad. Przez ponad rok będzie to twój najlepszy przyjaciel. Nawet jeśli wydaje ci się, że jesteś idealnie zdrowa, zastosuj się do zaleceń specjalisty i sprawdź, czy twój organizm naprawdę jest przygotowany do ciąży.

Planowanie ciąży: badania, szczepienia, dieta, ruch

• Wykonaj badania laboratoryjne: morfologię (z oznaczeniem grupy krwi i czynnika Rh), badania biochemiczne krwi (poziom glukozy, białka, kreatyniny, mocznika, wapnia, cholesterolu, trójglicerydów), analizę moczu oraz próby wątrobowe. Sprawdź poziom hormonów tarczycy. Ich niedobór może bowiem być przyczyną niepłodności lub poronienia.
• Jeśli nie robiłaś tego w ciągu ostatnich dwóch lat, prześwietl klatkę piersiową.
• Wykonaj badanie ultrasonograficzne narządów jamy brzusznej i miednicy mniejszej (jajników, macicy).
• Poddaj się cytologii szyjki macicy.
• Jeżeli przypuszczasz, że mogłaś mieć jakikolwiek kontakt z wirusem HIV (np. transfuzje krwi, kontakty seksualne), zrób test w kierunku zakażenia tym wirusem.
• Zaszczep się przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (do nabycia odporności potrzebne są trzy dawki szczepionki; drugą przyjmuje się miesiąc po pierwszej, a trzecią 5 miesięcy po drugiej).
• Jeśli nie chorowałaś na różyczkę i wcześniej nie byłaś szczepiona, zaszczep się koniecznie co najmniej 4 miesiące przed planowaną ciążą.
• Przyjmuj kwas foliowy. Badania wykazały bowiem, że zażywanie 0,4 mg kwasu foliowego dziennie przez 3–4 miesiące przed zajściem w ciążę zmniejsza ryzyko wystąpienia poważnych wad układu nerwowego płodu. Do swojej diety włącz produkty bogate w tę witaminę.
• Jedz dużo warzyw i owoców, które zapewnią ci dostateczną ilość witamin i minerałów. Potrzebne ci również będą wapń (niezbędny do tworzenia tkanki kostnej), którego jest sporo m.in. w mleku i jego przetworach, rybach, orzechach, soi i fasoli, oraz białko (budulec komórek i tkanek organizmu); można je znaleźć m.in. w mięsie, drobiu, rybach, jajach, produktach mlecznych, orzechach. Ogranicz natomiast spożycie cukru.
• Jeśli lekarz ci to zaleci, przyjmuj dodatkowo zestawy witaminowo-mineralne z większą zawartością witamin z grupy B oraz żelaza.
• Zadbaj o swoją kondycję: marsze na świeżym powietrzu, jogging, pływanie, aerobik, jazda na rowerze, gimnastyka poranna wzmocnią mięśnie, co przyda ci się w czasie ciąży (mniej będą ci dokuczały bóle kręgosłupa), porodu (może przebiec sprawniej) i gdy już będziesz mamą.

Planowanie ciąży: tuż przed poczęciem

• Ogranicz do minimum zażywanie ogólnodostępnych leków, a ze swoim lekarzem skonsultuj dawki leków, które przyjmujesz stale.
• Poddaj się badaniu ginekologicznemu. Jeśli okaże się, że cierpisz np. na grzybicę czy masz nadżerkę, wylecz się zawczasu.
• Wykonaj testy (badanie krwi), które wykluczą kiłę, opryszczkę, chlamydiozę.
• Zacznij kontrolować ciśnienie krwi.
• Wylecz zęby.
• Rzuć palenie i skłoń do tego swojego partnera. Nikotyna źle wpływa na płodność (u mężczyzn zmniejsza ruchliwość plemników i może powodować zaburzenia erekcji).
• Zrezygnuj lub ogranicz picie alkoholu i kawy.

Już w ciąży

• Odwiedzaj ginekologa co najmniej raz w miesiącu, aby skontrolować, czy wszystko jest w porządku. Powyżej 36 tygodnia ciąży może być konieczna kontrola raz w tygodniu.
• Co miesiąc rób morfologię i ogólne badania moczu.
• Oznacz poziom glukozy we krwi (jeśli stężenie cukru będzie w normie, następne badanie wykonaj między 24. a 28. tygodniem ciąży).
• Poddaj się badaniu USG – zwykle robi się je 3 razy: pierwszy raz ok. 12. tygodnia, potem ok. 20. tygodnia i ostatnie w 32.–34. tygodniu.
• Uważaj na leki, zawsze przed zażyciem jakiegokolwiek lekarstwa poradź się swojego ginekologa.