Zdrowe zęby w ciąży. Jak dbać o higienę jamy ustnej w ciąży

W ciąży bardziej niż kiedykolwiek powinnaś dbać o higienę jamy ustnej. Zły stan zębów i dziąseł może odbić się niekorzystnie na dziecku. Najgroźniejsza jest próchnica. Liczą się jednak również kamień nazębny czy choroby przyzębia. Wszystko może mieć zły wpływ na noworodka.

Udowodniono, że próchnica, kamień nazębny czy choroby przyzębia mogą być pośrednią przyczyną niskiej masy urodzeniowej noworodka, a także wywoływać przedwczesne skurcze. Próchnica zwiększa również ryzyko zakażenia w trakcie porodu i tuż po nim.

Prawidłowe mycie zębów to podstawa

Najważniejszym zabiegiem higienicznym jest szczotkowanie zębów. Oczywiste? Niezupełnie: przyszłym mamom często krwawią dziąsła (jest to spowodowane rozszerzeniem się naczyń krwionośnych i zwiększoną ich kruchością pod wpływem zmienionej gospodarki hormonalnej podczas ciąży). Dlatego zdarza się, że odpuszczają sobie mycie zębów albo szczotkują je zbyt krótko i niedokładnie, sądząc, że w ten sposób zapobiegną krwawieniu z dziąseł. To błąd – prawidłowe mycie zębów jest kluczowe dla utrzymania ich w dobrym zdrowiu. Powinnaś czyścić je przynajmniej dwa razy dziennie, przez co najmniej dwie minuty.

Uwaga: kupując pastę, zwracaj uwagę na zawartość fluoru. Powinno go być od 1000 do 1500 ppm, bo tylko wtedy pasta chroni przed próchnicą. Jeśli nie jesteś w stanie znieść zapachu i smaku miętowej pasty do zębów, kup sobie owocową, ziołową albo homeopatyczną.

Higiena jamy ustnej: nie tylko szczoteczka

Po myciu koniecznie użyj irygatora albo nici dentystycznej, by dokładnie oczyścić przestrzenie między zębami z resztek pokarmu (możesz też użyć dostępnych w sklepach i aptekach miniszczoteczek – maleńkich „wyciorków”). Jeśli masz skłonności do próchnicy, płucz dodatkowo usta specjalnym płynem z fluorem. Nie bez znaczenia jest też szczoteczka do zębów – przy krwawiących dziąsłach lepiej używać miękkiej lub bardzo miękkiej niż twardej. Pamiętaj, by zmieniać ją raz na trzy miesiące.

Chore dziąsła w ciąży

Jeśli dziąsła bardzo ci krwawią, idź do dentysty. Może być to bowiem objaw zapalenia dziąseł. W takim przypadku dziąsła są miękkie, obrzęk nięte i bardzo wrażliwe na dotyk, czasem tworzą się kieszonki, w których gromadzi się ropa, pojawia się też nieprzyjemny zapach z ust. Wówczas niezbędne jest specjalistyczne leczenie. Jeśli okaże się, że krwawienie spowodowane jest ciążą, dentysta poleci ci wizytę u higienistki i zabieg oczyszczania zębów z kamienia i osadu, połączony z instruktażem, jak dbać o higienę jamy ustnej. Może również polecić odpowiednią pastę i zapisać preparaty łagodzące ból podrażnionych dziąseł.

Prawidłowe szczotkowanie: lepiej długo i delikatnie

Poproś także, by ocenił, czy prawidłowo szczotkujesz zęby – być może przyczyną krwawienia jest zbyt mocne szorowanie. Lepiej jest czyścić zęby delikatniej, ale za to dłużej, nawet 4–5 minut. Niektórzy dentyści radzą, by kobiety cierpiące z powodu krwawiących, opuchniętych dziąseł płukały je ciepłym naparem z rumianku, który łagodzi podrażnienia i nie dopuszcza do powstania stanu zapalnego. Można również korzystać z gotowych preparatów, które działają łagodząco i obkurczająco na dziąsła. Czasem pomaga także masowanie dziąseł miękką szczoteczką.

Poczekaj z wybielaniem zębów

W ciąży możesz używać delikatnie wybielających past do zębów (choć większość dentystów w tym okresie ich nie poleca), nie powinnaś jednak kupować specjalistycznych pasków i żeli wybielających. Odłóż również decyzje o seansie wybielającym w gabinecie. Znajdujące się w preparatach do wybielania zębów składniki – zwłaszcza rozjaśniający nadtlenek karbamidu – nie zostały bowiem przebadane pod kątem ewentualnego wpływu na rozwijający się płód.

Higiena jamy ustnej: język także jest ważny

Oprócz zębów powinnaś również myć język. Na jego tylnej części gromadzą się bakterie beztlenowe, które produkują lotne związki siarki – toksyczne dla tkanek gazy. Badania wykazały, że bakterie beztlenowe bywają nie tylko przyczyną próchnicy, ale wywołują również stany zapalne dziąseł i są przyczyną przykrego zapachu z ust. By się ich pozbyć, trzeba po umyciu zębów oczyścić język specjalną szczoteczką, której budowa jest przystosowana do jego chropowatej powierzchni. Język należy czyścić od tyłu do przodu, a następnie dokładnie wypłukać usta wodą.

Katarzyna Hubicz

Konsultacja: Katarzyna Łoza-Sołtyk