Sałata - witaminy i mikroelementy potrzebne w ciąży
Będąc w ciąży, musisz, zarówno sobie jak i swojemu dziecku, dostarczać niezbędnych witamin i mikroelementów. Wymaga to od ciebie stosownej diety, która będzie odpowiednio wzbogacona w te substancje. Dobrym wyborem jest sałata. Jest lekka, krucha, orzeźwiająca. Sałata kryje mnóstwo składników, które służą zdrowiu mamy i jej dziecka.
Spis treści
- Jakie właściwości ma sałata?
- Czy można spożywać kawę w czasie ciąży?
- Co jeszcze kryją liście sałaty?
- Czy bać się azotanów zawartych w sałacie?
- Kiedy i gdzie kupować sałatę?
- W jaki sposób przechowywać sałatę?
- Jak podawać sałatę?
Chrupiące listki sałaty nadają się świetnie do pogryzania, a są zdrowsze niż chipsy czy słone orzeszki. W dodatku sałata jest łatwo dostępna – kupisz ją w każdym sklepie za nieduże pieniądze. Korzystaj do woli, pamiętając, że twój organizm znacznie lepiej przyswaja witaminy i minerały z naturalnych źródeł niż z suplementów diety kupionych w aptece.
Jakie właściwości ma sałata?
Sałata ma tylko 7 procent suchej masy; reszta, czyli aż 93 procent, to woda. Mimo to zawiera całkiem przyzwoitą ilość witamin, składników mineralnych i innych cennych substancji. Znajduje się w niej sporo witaminy C (dwa razy więcej niż w świeżym ogórku) i witaminy E, która hamuje proces starzenia się skóry, a także chroni organizm przed wolnymi rodnikami. Zawiera też poprawiającą kondycję skóry i odpowiedzialną za dobre widzenie witaminę A, regulującą wydzielanie insuliny witaminę D oraz poprawiającą funkcjonowanie układu nerwowego witaminę B6. Ma też sporo wapnia, magnezu, potasu czy żelaza. Sałata to również cały arsenał takich antyoksydantów jak karotenoidy, polifenolokwasy czy fl awonoidy. Nie tylko chronią przed wolnymi rodnikami, lecz także wspomagają układ krążenia. W dodatku w 100 g znajduje się zaledwie 15 kalorii. Nic, tylko jeść!
Czy można spożywać kawę w czasie ciąży?
Jedzona regularnie sałata działa uspokajająco i nasennie. Dowiodły tego amerykańskie badania. Sporą porcję warzywa podawano codziennie do ostatniego posiłku starszym osobom, które miały kłopoty z zasypianiem. Po kilku miesiącach problem zniknął. Jeśli chcesz sprawdzić, czy to naprawdę działa, zjadaj do kolacji pół dużej główki sałaty.
Co jeszcze kryją liście sałaty?
Liście sałaty są też źródłem witaminy B9, czyli kwasu foliowego. Ma on szczególne znaczenie dla kobiet planujących zajście w ciążę i tych, które już spodziewają się dziecka. Witamina B9 bierze bowiem udział w syntezie kwasów nukleinowych, czyli materiału genetycznego komórek. Nasz organizm nie potrafi wytwarzać jej sam, dlatego musimy mu dostarczać tego składnika wraz z pożywieniem lub w postaci suplementów diety. Badania wykazały, że zażywanie kwasu foliowego na 3–4 miesiące przed zajściem w ciążę znacznie zmniejsza ryzyko poważnych wad układu nerwowego u płodu, a także pojawienia się anemii u przyszłej matki. O dietę bogatą w kwas foliowy powinny dbać szczególnie kobiety, które wcześniej przez dłuższy czas przyjmowały hormonalne środki antykoncepcyjne, zmniejszające wchłanianie tej substancji przez organizm z pożywienia.
Czy bać się azotanów zawartych w sałacie?
Są potrzebne roślinie do budowy białek, a w konsekwencji do dalszego rozwoju. Najwięcej jest ich w liściach, bo to właśnie one aktywnie uczestniczą w fotosyntezie, czyli przemianach biochemicznych. Obecność azotanów jest normalnym zjawiskiem i każdej rośliny. Problem w tym, że niektóre mają ich zbyt dużo, co jest dla nas szkodliwe. Może być przyczyną zatrucia, a po wielu latach wywołać raka żołądka. Azotany upraszczają się bowiem do azotynów, które z kolei przekształcają się w organizmie ludzkim w rakotwórcze nitrozoaminy. Źródłem azotynów są nawozy, zwykle sztuczne, których rośliny pobierają tyle, ile im dostarczymy, a nie tyle, ile im potrzeba. Jeśli producent przesadzi z nawożeniem, w sałacie będzie za dużo związków azotu. Bywa jednak, że nawet mimo absolutnej uczciwości producenta, sałata zawiera więcej azotanów niż powinna. Dzieje się tak, gdy roślina nie dostaje wystarczająco dużo światła. Brak słońca powoduje, że proces fotosyntezy zachodzi znacznie wolniej.
Kiedy i gdzie kupować sałatę?
Najzdrowsza jest sałata od maja do jesieni. Zimą w sklepach kupimy sałaty pochodzące z importu – z Hiszpanii, Włoch czy Maroka. Jednak nie powinny mieć w sobie nadmiaru azotanów, ponieważ w południowej Europie dostają w tym czasie odpowiednią dawkę słońca. Polską sałatę zawsze warto kupować od zaufanego sprzedawcy lub w sklepach z żywnością ekologiczną, wtedy niestety jest droższa. Teoretycznie sałatę na własny użytek możemy wysiać w doniczce i hodować na parapecie. Tyle tylko, że roślinka będzie o wiele mniej dorodna i prawdopodobnie nie ustrzeżemy się obecności szkodliwych dla zdrowia substancji. Dlaczego? Jeśli użyjemy zwykłej ziemi, to i tak trzeba ją będzie nawozić, bo inaczej nie doczekamy się plonu. Z kolei ziemia do kwiatów może mieć znacznie więcej azotu, niż przewiduje norma dla roślin jadalnych.
W jaki sposób przechowywać sałatę?
Na wartość zdrowotną sałaty ma wpływ również sposób przechowywania. Nie trzymaj jej w szczelnie zamkniętej foliowej torebce, bo uruchamia ona oddychanie beztlenowe i ze znajdujących się w liściach azotanów powstają szkodliwe azotyny. Najlepiej trzymać ją w szufladzie do przechowywania warzyw, w otwartej torbie. Jeśli przywiędnie, skrop liście wodą - zachowa świeżość nawet przez kilka dni. Każdy listek trzeba osobno starannie wypłukać w chłodnej wodzie. Nie tylko po to, by piasek nie chrzęścił w zębach, również dlatego, że podczas mycia możemy częściowo usunąć azotany i środki ochrony roślin stosowane powierzchniowo. Potem najlepiej rozdrobnić liście palcami – kawałki powinny być na tyle małe, by zmieściły się na raz do ust. Nie używaj noża, bo w kontakcie z metalem utlenia się zawarta w liściach witamina C. Podzieloną na kawałki sałatę warto od razu polać sosem na bazie oleju lub dressingiem, by ochronić ją przed utlenianiem i natychmiast zjeść.
Jak podawać sałatę?
Najlepsze efekty smakowe uzyskasz, mieszając kilka rodzajów sałaty. Nie traktuj tego warzywa jedynie jako dodatku do dania głównego. Sałata połączona np. z kawałkami tuńczyka, pieczonego mięsa, orzechami i pokrojonym w kostkę pomidorem może stanowić smaczny i zdrowy obiad. Sałata będzie świetnie smakowała z ziołami, koperkiem, rzodkiewką, kaparami, szczypiorkiem, papryką, ogórkami, cebulą, jajkami, bobem, fasolą, anchois, krewetkami czy owocami.
miesięcznik "M jak mama"Porady eksperta