Infekcje pochwy w ciąży: przyczyny, objawy, leczenie

Swędzenie, pieczenie, kłucie - te objawy infekcji pochwy zna większość kobiet. O zakażenia bakteryjne, grzybicze czy rzęsitkowicę w ciąży bywa łatwo. A skutki infekcji pochwy w ciąży mogą być naprawdę poważne. To dlatego higiena intymna w tym czasie ma szczególne znaczenie. Jak bronić się przed infekcjami pochwy w ciąży?

O infekcje pochwy w ciąży szczególnie łatwo - kobiety w ciąży często skarżą się na upławy, swędzenie i pieczenie spowodowane przez zakażenie bakteryjne, grzybicze czy rzęsistkowe. Winne temu są hormony. Pod ich wpływem pH pochwy zmienia się na zasadowe, co sprzyja infekcjom grzybiczym i bakteryjnym (ich rozwojowi zapobiega kwaśne pH). Groźniejsze dla ciąży są infekcje bakteryjne, bo gdy nie są odpowiednio leczone, mogą doprowadzić do przedwczesnego pęknięcia pęcherza płodowego oraz porodu przedwczesnego. Warto więc przestrzegać kilku ważnych zasad higieny, by uniknąć kłopotów.

Spis treści

1. Właściwa higiena intymna w ciąży
2. Fizjologia czy upławy w ciąży
3. Posiew z pochwy w ciąży: wyniki
4. Infekcje intymne w ciąży - leczenie
5. Najczęstsze choroby intymne

Właściwa higiena intymna w ciąży

Nie chodzi jednak o to, byś częściej się podmywała, zużywała więcej wkładek higienicznych czy wydawała pieniądze na jakieś specjalne płyny do mycia lub dezodoranty odświeżające okolice intymne. Bo przesadna higiena może być tak samo szkodliwa jak jej brak. Zbyt częste podmywanie się, szczególnie środkami zawierającymi detergenty i mającymi niewłaściwe pH, zaburza naturalną florę bakteryjną charakterystyczną dla pochwy i ułatwia rozwój mikroorganizmom chorobotwórczym. – Moim pacjentkom, zamiast kolorowych, pachnących płynów, polecam zwykłe mydło glicerynowe, które niszczy błonę komórkową drożdżaków – mówi dr Ilona Guzińska z warszawskiej kliniki Lux Med. – Odradzam im też stosowanie wkładek higienicznych, które działają jak plaster z opatrunkiem. Utrudniając dostęp powietrza, stwarzają złym bakteriom doskonałe warunki do rozwoju.

• Paciorkowiec beta-hemolizujący z grupy B (Streptococcus agalactiae) zamieszkuje dolny odcinek przewodu pokarmowego, okolice odbytu i krocza oraz błony śluzowe dróg rodnych. Żyje z nim prawie 25 proc. kobiet. Przed ciążą i w czasie jej trwania nie wymaga leczenia – działania podejmuje się dopiero w chwili rozpoczęcia porodu. Podaje się wtedy antybiotyk, który zmniejsza ryzyko przeniesienia się tej bakterii na dziecko (może ona u noworodka wywołać nawet sepsę). Dlatego ważne jest, byś przed porodem poinformowała lekarza i położną, że go u ciebie wykryto.
• Warto ją zmodyfikować dietę tak, by była uboga w cukry, stanowiące pożywkę dla bakterii, oraz jadać więcej jogurtów zawierających żywe szczepy pałeczek kwasu mlekowego. Wpływają one korzystnie na przywrócenie prawidłowej flory bakteryjnej pochwy.

Fizjologia czy upławy w ciąży

- Wiele pacjentek już od progu skarży się na upławy – opowiada dr Guzińska. – Po kilku dodatkowych pytaniach okazuje się, że tak naprawdę nie dzieje się nic złego. Wodnista, mleczna wydzielina o łagodnym zapachu nie jest, wbrew pozorom, zwiastunem infekcji, a sprawą w ciąży normalną. Konsystencją przypomina śluz pojawiający się podczas jajeczkowania bądź podniecenia seksualnego. W ostatnich miesiącach może być jej nawet tak wiele, że będziesz musiała używać podpasek (nie stosuj tamponów, bo ryzykujesz wprowadzeniem do pochwy niebezpiecznych bakterii). Zazwyczaj nie stanowi ona wówczas patologii i nie zagraża prawidłowemu przebiegowi ciąży. – Oznaką infekcji są natomiast upławy żółtawe, zielonkawe, o serowatej konsystencji i nieprzyjemnym zapachu – podkreśla dr Guzińska. – To one świadczą o zakażeniu bakteryjnym lub grzybiczym. Wtedy trzeba sprawdzić, z jakim wrogiem mamy do czynienia, i rozpocząć leczenie.

Posiew z pochwy w ciąży: wyniki

– W pochwie każdej z nas żyją rozmaite bakterie – podkreśla dr Guzińska. – Jest ich bardzo wiele, ale na co dzień nie czynią nam szkody. Nie ma więc powodu do paniki, gdy na wyniku posiewu z pochwy pojawią się nazwy nawet tych powszechnie uznanych za niebezpieczne. Groźne mogą stać się dopiero wtedy, gdy zmiana pH ułatwi im rozwój i skolonizowanie szyjki macicy. To dlatego w trakcie każdej wizyty lekarz powinien za pomocą specjalnego papierka lakmusowego sprawdzić pH pochwy pacjentki (właściwe to 4,0). Gdy jego wartość odbiega od normy, trzeba wykonać posiew z kanału szyjki macicy.

Infekcje intymne w ciąży - leczenie

Wynik posiewu umożliwia lekarzowi dobranie antybiotyku, na który wrażliwa jest dana bakteria. Przyszłe mamy często pytają, czy nie zaszkodzi on dziecku. Odpowiedź jest prosta – nie. Zaszkodzić może zrezygnowanie z kuracji. – Nawet w pierwszym trymestrze ciąży możemy skutecznie i bezpiecznie leczyć infekcje pochwy – mówi dr Guzińska. Rezygnacja z leczenia może być przyczyną pęknięcia pęcherza płodowego i przedwczesnego porodu. Oprócz antybiotyku ginekolog zaleca także stosowanie środków odbudowujących właściwe pH.

Najczęstsze choroby intymne

Leczeniem tych infekcji należy objąć również przyszłego tatusia. Inaczej będą wciąż nawracały, gdyż możesz się od nowa zarażać od niego podczas kontaktów intymnych.

• Bakteryjne zapalenie pochwy wywołują bakterie beztlenowe zasiedlające pochwę. Jego objawy to mleczne lub żółte upławy o niemiłym, rybim zapachu, uporczywy świąd, pieczenie sromu, może pojawić się nawet ból pochwy i warg sromowych.
• Drożdżyca (grzybica) – wywołują ją drożdżaki, najczęściej Candida albicans; infekcja objawia się swędzeniem i bólem pochwy oraz warg sromowych, gęstymi kremowymi upławami, które pachną drożdżami i wyglądają jak twaróg.
• Rzęsistkowe zapalenie pochwy wywołuje pierwotniak rzęsistek, daleki kuzyn ameby. Objawy to szarawa lub żółtozielonkawa pienista wydzielina o mocnym, nieprzyjemnym zapachu, pieczenie, świąd i podrażnienie błony śluzowej pochwy oraz skóry warg sromowych, może pojawić się także plamienie, a zawsze – uczucie dyskomfortu lub bólu podczas stosunku płciowego.

miesięcznik "M jak mama"

Agnieszka Paculanka