Gdy jesteś w ciąży pierwszy raz - pytania i odpowiedzi

Jesteś w ciąży i zastanawiasz się, czy możesz się opalać, leczyć zęby, uprawiać seks czy pracować przy komputerze? Nie wiesz, czy dozwolone jest latanie samolotem albo zapinanie pasów w samochodzie? Poznaj odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.

Spis treści

1. Czy uprawianie seksu w ciąży jest niebezpieczne dla dziecka?
2. Czy w ciąży najlepiej jest spać na boku?
3. Czy można przewidzieć płeć dziecka, oceniając wygląd jego matki?
4. Jak sprawdzić płeć dziecka?
5. Czy palenie papierosów przez kobietę w ciąży sprawi, że urodzi ona mniejsze dziecko?
6. Czy leczenie zębów w ciąży jest zakazane?
7. Czy będąc w ciąży, nie można się opalać?
8. Czy kobieta w zaawansowanej ciąży nie powinna zapinać w aucie pasów?
9. Czy wegetarianki na czas ciąży muszą się przestawić na dietę z mięsem?
10. Czy koty powinny zniknąć z otoczenia kobiety w ciąży?
11. Czy podczas ciąży nie powinno się podróżować samolotem?
12. Czy w ciąży można pracować przy komputerze?

Zamiast wypytywać bardziej doświadczone mamy, przeczytaj naszą rozmowę z prof. dr hab. Romualdem Dębskim, ginekologiem. Zadaliśmy mu najczęściej powtarzane w mailach pytania kobiet w ciąży.

Czy uprawianie seksu w ciąży jest niebezpieczne dla dziecka?

prof. dr hab. Romuald Dębski: Nie. Jeżeli ciąża przebiega bez żadnych powikłań, można uprawiać seks w ciąży bez obaw prawie do jej końca.

Czy w ciąży najlepiej jest spać na boku?

Tak. Zwłaszcza w drugiej połowie ciąży. Gdy kobieta leży na plecach, spore już dziecko może bowiem uciskać na aortę i żyłę główną. Ucisk na aortę zmniejsza dopływ dotlenionej krwi do łożyska (a więc i do płodu), zaś ucisk na żyłę główną może odpowiadać za obrzęk nóg albo spadek ciśnienia.

Czy można przewidzieć płeć dziecka, oceniając wygląd jego matki?

Nie. Obiegowa opinia głosi, że jeśli kobieta ładnie wygląda w ciąży, urodzi syna, jeżeli gorzej - córkę, bo ta „kradnie” jej urodę. Tymczasem uroda nie ma nic wspólnego z płcią dziecka. Jeżeli ciąża przebiega prawidłowo, kobieta jest zdrowa, dobrze się czuje, to wygląda pięknie. Gdy choruje lub prowadzi niehigieniczny tryb życia - nie dba o siebie i dziecko - wygląda gorzej.

Jak sprawdzić płeć dziecka?

Czy palenie papierosów przez kobietę w ciąży sprawi, że urodzi ona mniejsze dziecko?

Tak. Naukowcy zaobserwowali, że tytoń hamuje wzrost dziecka. Jest to spowodowane prawdopodobnie tym, że mały organizm jest zatruwany m.in. tlenkiem węgla. Z każdym papierosem dociera do niego około 4 tys. trujących substancji. Jednocześnie dostaje mniej tlenu za pośrednictwem łożyska. Gdy kobieta w ciąży pali, jej dziecko jest także palaczem. Na paczkach wyrobów tytoniowych powinien więc widnieć napis: „Papieros albo zdrowe dziecko; wybór należy do ciebie.

Czy leczenie zębów w ciąży jest zakazane?

Nie. Przeciwnie! Związane z ciążą zmiany w organizmie źle wpływają na stan zębów, dziąseł i regularne wizyty u dentysty są konieczne. Zaniedbane ubytki mogą być źródłem infekcji, która szkodzi także dziecku. Jeśli ciąża jest planowana, kobieta powinna zawczasu wyleczyć zęby.

Czy będąc w ciąży, nie można się opalać?

Tak. Mimo że pod wpływem słońca nasza skóra wytwarza witaminę D, bardzo potrzebną dla rozwoju dziecka. Wystarczy, że przyszła mama będzie spacerowała w półcieniu. Opalanie nie jest wskazane m.in. dlatego, że trudno się całkowicie zabezpieczyć przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym; skóra kobiety w ciąży jest bardzo wrażliwa i słońce może ją podrażniać, powodować przebarwienia; a poza tym organizm się odwadnia, co nie jest korzystne dla dziecka.

Czy kobieta w zaawansowanej ciąży nie powinna zapinać w aucie pasów?

Nie. Wręcz przeciwnie, koniecznie musi je zapiąć. Nie ma dowodów na to, że pasy bezpieczeństwa zwiększają ryzyko urazów płodu. Płód znajduje się w elastycznej macicy, wypełnionej płynem i to chroni go przed urazami. Sąsiadujące z macicą mięśnie, narządy oraz kości matki stanowią dodatkową osłonę. Podczas np. zderzenia dziecko na krótko zostaje uciśnięte przez pas, ale to niewielkie ryzyko. Kobieta w ciąży powinna zakładać pas biodrowy poniżej brzucha: przez górną część ud i jak najniżej na biodrach. Lepiej nie zapinać go na brzuchu, bo może to spowodować uraz żeber albo brzucha. Pas ramienny powinien biec w poprzek ramienia, pomiędzy piersiami i wzdłuż boku.

Czy wegetarianki na czas ciąży muszą się przestawić na dietę z mięsem?

Nie. Wprawdzie mięso jest idealnym źródłem białka i żelaza, ale składniki te można też znaleźć np. w nabiale, fasoli, soi, soczewicy, orzechach, kiełkach. Jeżeli wegetarianka w ciąży je ich sporo, daje dziecku duże szanse na prawidłowy rozwój. Jeszcze lepiej, gdy w jej diecie są ryby, jaja i drób. W ciąży nie jest zaś wskazana dieta wegańska, oparta wyłącznie na roślinach. Takie odżywianie jest niezwykle ubogie m.in. w wapń. Jeżeli więc kobieta w ciąży jest weganką, musi porozmawiać o swojej diecie z lekarzem.

Czy koty powinny zniknąć z otoczenia kobiety w ciąży?

Tak i nie. To prawda, że są one nosicielami pierwotniaka wywołującego toksoplazmozę. Ale nie wszystkie. Można to sprawdzić, robiąc zwierzęciu test u weterynarza. Toksoplazmoza grozi poronieniem lub wadami wrodzonymi dziecka, jest najbardziej niebezpieczna w pierwszych 3 miesiącach ciąży. Przyszła mama, by się uspokoić, może zrobić sobie proste badanie krwi określające poziom przeciwciał IgM i IgG. Pewnie wykażą one, że uodporniła się już na pierwotniaka swego kota (o ile jest on nosicielem).

Czy podczas ciąży nie powinno się podróżować samolotem?

Nie. Jeśli kobieta jest zdrowa i ciąża przebiega bez komplikacji, nie ma przeciwwskazań do podniebnych wojaży. Prawdą jest jednak, że ciśnienie w kabinach samolotów pasażerskich o dalekim zasięgu ma nieco niższy poziom i kobiety w ciąży bardziej niż inni mogą się czuć ospałe i zmęczone. Niektóre linie lotnicze nie przyjmują na pokład kobiet po 36 tygodniu ciąży. By nie doszło do niepotrzebnego zamieszania na lotnisku, warto sprawdzić to zawczasu.

Czy w ciąży można pracować przy komputerze?

Tak. Badania nie udowodniły, że promieniowanie elektromagnetyczne z komputera, kuchenki mikrofalowej czy "komórki" jest szkodliwe dla płodu. Dmuchając na zimne, nie zaleca się kobietom w ciąży pracy przy komputerze dłużej niż 4 godziny dziennie (pracodawca powinien to uwzględnić).

miesięcznik "Zdrowie"