Cholestaza ciążowa - niebezpieczna dla płodu choroba wątroby

Cholestaza ciążowa zaczyna się od uporczywego swędzenia stóp i rąk. Z czasem świąd może objąć również tułów, a nawet skórę szyi, twarzy i uszu. Nie lekceważ tych objawów. Cholestaza ciążowa to rzadka, ale niebezpieczna dla płodu choroba wątroby.

Spis treści

1. Przyczyny cholestazy ciążowej
2. Cholestaza ciążowa - objawy
3. Leczenie cholestazy ciążowej
4. Dieta przy cholestazie ciążowej
5. Cholestaza ciążowa: poród

Cholestaza ciążowa to choroba wątroby, która dotyka kobiety w ostatnich miesiącach przed rozwiązaniem i jest groźna dla płodu. Zbagatelizowana, może powodować gwałtowny, przedwczesny poród, być przyczyną krwotoku porodowego, a nawet zagrażać życiu dziecka. Ryzyko komplikacji maleje, jeśli cholestaza jest prawidłowo leczona. Dlatego tak ważne jest jej szybkie rozpoznanie.

Przyczyny cholestazy ciążowej

Cholestaza ciążowa (pełna nazwa: wewnątrzwątrobowa cholestaza ciężarnych, WCC) jest rzadką chorobą. W Polsce dotyka około 4 procent kobiet w ciąży. Istnieje rodzinna skłonność do jej występowania, ale bezpośrednia przyczyna choroby związana jest z działaniem hormonów płciowych: estrogenów i progesteronu. Ich stężenie jest największe w III trymestrze ciąży (około 30. tygodnia) – wtedy właśnie może okazać się, że wątroba jest zbyt słaba, by poradzić sobie z tak dużą dawką hormonów. Dochodzi wówczas do wewnątrzwątrobowego zastoju żółci.

Cholestaza ciążowa - objawy

Głównym objawem cholestazy jest uciążliwy świąd skóry, który czasem pojawia się już w 25. tygodniu ciąży. Nasilenie dolegliwości występuje wieczorem i w nocy, bywa często przyczyną bezsenności. 20 proc. chorych kobiet skarży się też na mdłości, wymioty i utratę łaknienia. Nie każde swędzenie jest niepokojące, ale gdy utrzymuje się przez kilka dni i jest uporczywe, trzeba zgłosić się do lekarza. Dopiero po badaniach krwi oraz wykluczeniu innych przyczyn świądu może on stwierdzić wystąpienie choroby.

Leczenie cholestazy ciążowej

Żeby zmniejszyć ryzyko komplikacji porodowych, przyszła mama, u której rozpoznano cholestazę, potrzebuje dużo wypoczynku, zarówno fizycznego jak i psychicznego. Musi być także pod stałą kontrolą lekarską, dlatego zazwyczaj niezbędny jest pobyt w szpitalu aż do rozwiązania. Leczenie polega na przyjmowaniu leków sterydowych oraz kroplówek z glukozą i witaminą C. Często sprawdzane są funkcje wątroby (pobierana jest krew). Ale najważniejsza jest obserwacja stanu dziecka: od 34. tygodnia ciąży regularnie wykonuje się KTG, badania laboratoryjne, USG. Kobiecie zaleca się liczenie ruchów dziecka.

Dieta przy cholestazie ciążowej

Ponieważ cholestaza to choroba przeciążonej wątroby, ważne jest utrzymanie odpowiedniej diety, by nie fundować organizmowi dodatkowego obciążenia. Dlatego mama z cholestazą powinna przestrzegać kilku zasad: zrezygnować ze smażonych i surowych pokarmów; jeść tylko produkty gotowane, nawet warzywa i owoce; ograniczyć tłuszcze, majonez zastąpić jogurtem naturalnym; zapomnieć o napojach słodzonych i gazowanych, i oczywiście o słodyczach. Może natomiast pić wszelkiego rodzaju kompoty i jeść delikatne dla wątroby biszkopty.

Cholestaza ciążowa: poród

Z powodu zagrożenia dla życia dziecka, termin porodu i sposób, w jaki się odbędzie, jest uzależniony od stanu mamy. Przy cholestazie możliwe jest oczywiście naturalne rozwiązanie. Lekarze ingerują tylko wtedy, gdy dochodzi do znacznego pogorszenia stanu zdrowia mamy i jej dziecka.

Cholestaza ciążowa nie powoduje uszkodzenia wątroby – mija, nie pozostawiając konsekwencji zdrowotnych u kobiety. Istnieje natomiast duże ryzyko nawrotu tej choroby w kolejnych ciążach.

Jeśli nastąpi podejrzenie niedotlenienia dziecka, świąd będzie narastał, wystąpi żółtaczka czy pogorszenie wyników badań, lekarze mogą zdecydować o rozwiązaniu ciąży niezależnie od jej donoszenia. Przeprowadza się wtedy cesarskie cięcie lub sztucznie wywołuje się poród. Oprócz trudności związanych z wcześniactwem, z reguły noworodek nie ma żadnych komplikacji zdrowotnych związanych z cholestazą.

Ważne: już w pierwszych dniach po porodzie ustępuje świąd, wartości badań biochemicznych wracają do normy.

miesięcznik "M jak mama"