Diagnostyka i metody leczenia niepłodności u mężczyzn
Na niepłodność męską wpływają czynniki cywilizacyjne, choroby, styl życia. Coraz częściej to panowie są niepłodni, bo jakość nasienia jest gorsza. Jakie badania pozwalają ocenić męską płodność? Czym jest to spowodowane i jak się leczy męską niepłodność?
Spis treści
- Przyczyny niepłodności męskiej
- Diagnoza niepłodności męskiej - badanie nasienia
- Leczenie niepłodności męskiej - metoda IMSI
- Jak skuteczna jest metoda IMSI?
Męska niepłodność ma kilka przyczyn ale lekarze podkreślają, że najważniejszą z nich jest pogorszenie się jakości nasienia. W ciągu ostatnich 4 lat wykonuje się trzy razy częściej badania nasienia, z czego pięciokrotnie częściej badani są mężczyźni poniżej 30 roku życia. Wyniki są szokujące. Obserwuje się systematyczne pogarszanie się jakości nasienia. Jest to w dużej mierze wynikiem takich czynników jak stres, używki, brak ruchu, przyjmowane leki, sposób odżywiania i praca narażająca na kontakt z substancjami toksycznymi.
Przeczytaj: >Co wzmocni męską płodność
Wszystko to sprowadza się do częstszego występowania przypadków oligozoospermii, (czyli koncentracji plemników poniżej 20 mln/ml) nawet o 500 proc. częściej względem stanu sprzed czterech lat!
Przyczyny niepłodności męskiej
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podaje, że tzw. czynnik męski w niepłodności stanowi ok. 45 proc. przypadków, a 20 proc. niepłodności dotyczy wyłącznie mężczyzn. Wśród schorzeń mogących powodować zaburzenia płodności są:
- zaburzenia hormonalne,
- stany zapalne lub niedrożność w obrębi dróg wyprowadzających nasienie
- żylaki powrózka nasiennego.
W tych przypadkach androlog, zajmujący się leczeniem męskiego układu rozrodczego, przepisuje antybiotyki, hormony lub zleca operacje lub zabieg.
Diagnoza niepłodności męskiej - badanie nasienia
Podstawowym krokiem przy ocenie męskiej płodności jest badanie nasienia. Mężczyzna przygotowujący się do niego powinien zachować 3 do 5 dni wstrzemięźliwości seksualnej. Badanie to opisuje parametry nasienia, takie jak czas upłynnienia, objętość, lepkość, pH, odsetek żywych i ruchliwych plemników, ich liczbę w 1ml nasienia oraz ogólną liczbę plemników w ejakulacie. Wykonuje się też badanie morfologii plemników.
Sprawdza się czy są dobrze zbudowane, czy mają jakieś defekty. Wszystkie te czynniki warunkują ich przydatność i zdolność do zapłodnienia komórki jajowej. Gdy wszystkie parametry pozostają w normie jednak z ciążą nadal są kłopoty lub jeśli badania podstawowe wykazały jakieś nieprawidłowości, wówczas zleca się wykonanie badań rozszerzonych. Należy do nich HOS (pomiar integralności błon plemników) i SCSA informujący o poziomie fragmentacji DNA plemników. Dopiero jeśli i te parametry nie odbiegają od normy, zaleca się dalsza próbę naturalnego poczęcia oraz diagnostykę i leczenie czynnika żeńskiego. Gdy parametry są obniżone, należy podjąć leczenie.
Leczenie niepłodności męskiej - metoda IMSI
IMSI jest to najnowsze osiągnięcie w dziedzinie zapładniania pozaustrojowego od niedawna dostępne w Polsce. Metoda ta pozwala na dobór plemników o prawidłowej budowie morfologicznej i ich iniekcję dokomórkową. Przed zastosowaniem metody wykonuje się badanie przedwstępne MSOME, umożliwiające analizę morfologii żywych plemników w powiększeniu do 8000 razy, co pozwala na dokładną obserwacje ich struktury i zmian.
Dzięki temu możliwa jest selekcja tylko tych w pełni zdrowych plemników, których zdolność do zapłodnienia jest najwyższa. Dla porównania w dotychczas dostępnej metodzie ICSI możliwe było powiększenie 200-400 razy, co pozwalało jedynie na obserwacje ogólnej budowy i ruchliwości plemnika. Metoda IMSI daje większą szansę na zapłodnienie, ponieważ uzyskuje się lepszą jakość i wyższy potencjał rozwojowy zarodków.
Badania kliniczne wykazały, że u par, u których koncentracja plemników jest niższa niż 20 mln/ml, jest mniej niż 50% plemników w ruchu prawidłowym lub mniej niż 14% plemników o prawidłowej morfologii, odsetek ciąż klinicznych po zastosowaniu tej metody był wyższy o 12,7% niż przy metodzie ICSI, a wskaźnik implantacji (zagnieżdżenia zarodka) wyższy o 6%.
Jak skuteczna jest metoda IMSI?
Stosując metodę IMSI można uzyskać 16,9% więcej ciąż i 20,1% mniej poronień niż przy metodzie ICSI. Dzięki metodzie IMSI przy defragmentacji DNA 30-40% wskaźnik udanych implantacji wyniósł 17,4%, a przy defragmentacji DNA powyżej 40%-33,3%. Natomiast wskaźnik ciąż wyniósł odpowiednio 17,4% i 28,6%. Przy takim stopniu defragmentacji DNA nie było możliwe uzyskanie implantacji ani urodzeń przy pomocy metody ICSI.
Wykonanie zabiegu metodą IMSI zaleca się w przypadkach częstych poronień nawykowych, jeśli wcześniejsze zabiegi ICSI nie odniosły skutku, oraz gdy w badaniu nasienia stwierdzono defragmentację DNA, bardzo niska koncentracje plemników, liczne nieprawidłowości w ich budowie morfologicznej oraz ruchliwości.
Nowoczesne techniki wspomagające zajście w ciążę
Do dyspozycji dzisiejszej medycyny jest kilka specjalistycznych technik wspomagania rozrodu:
- IVF - polegające na umieszczeniu dojrzałej komórki jajowej wśród wyselekcjonowanej grupy 50 tys. plemników w warunkach laboratoryjnych, a następnie umieszczeniu zapłodnionej komórki w macicy. Metoda stosowana jest gdy liczba lub jakość plemników są nieco poniżej normy;
- IVF-ICSI – to zabieg mikromanipulacji, czyli wprowadzenie plemnika do cytoplazmy komórki jajowej za pomocą mikropipety. Zapłodniona w ten sposób komórka umieszczana jest w macicy. Wskazaniem do stosowania tej metody bardzo obniżone parametry nasienia, nie dające pewności zapłodnienia nawet w warunkach in vitro.
- IVF-IMSI – czyli docytoplazmatyczne wstrzyknięcie do komórki jajowej plemnika wyselekcjonowanego pod względem morfologicznym.
Porady eksperta