Bezpłodność - przyczyny i leczenie

Bezpłodność jest całkowitym, nieodwracalnym i dożywotnim pozbawieniem możliwości posiadania własnego dziecka. Problem poczęcia dziecka dotyczy coraz to większej liczby par. Skuteczność zachodzenia w ciążę na jeden cykl, u młodych zdrowych ludzi sięga 20%. Czym jest bezpłodność, jakie są jej przyczyny i co najważniejsze, czy bezpłodność można leczyć?

Bezpłodność może dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Choć bezpłodność często nieświadomie mylona jest z niepłodnością, są to dwa różne pojęcia medyczne. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opisuje niepłodność jako niemożność zajścia w ciążę przez okres 12. miesięcy, mimo regularnego współżycia (2-4 razy w tygodniu) bez stosowania metod antykoncepcyjnych. Niepłodność, w przeciwieństwie do bezpłodności, jest problemem, który poddaje się leczeniu.

Spis treści

1. Bezpłodność - przyczyny
2. Bezpłodność - leczenie

Bezpłodność - przyczyny

Przyczyny bezpłodności u kobiet

Przyczyny rozkładają się niemalże równomiernie pomiędzy kobietami i mężczyznami. Całkowita i nieodwracalna niemożność zajścia w ciążę dotyczy kobiet, które nie posiadają macicy.

Zespół Mayera-Rokitansky’ego-Kuestera-Hausera jest zespołem wad wrodzonych występujących u kobiet. Charakteryzuje się agenezją pochwy i macicy, pierwotnym brakiem miesiączki i bezpłodnością.

Bezpłodność może być również wynikiem usunięcia macicy czy jajników. Kolejną przyczyną jest przedwczesne wygaśnięcie funkcji jajników, o którym mówimy w przypadku, gdy jajniki przestają produkować komórki jajowe przed 40. rokiem życia.

Z kolei niewydolność jajników może być spowodowana wadami genetycznymi z delecjami chromosomu X:

• zespół Turnera
•  lub zespół Sweyera.

Do bezpłodności mogą przyczynić się choroby przenoszone drogą płciową, np.:

• chlamydia,
• rzeżączka,
• endometrioza
• czy torbiele.

Przyczyny bezpłodności u mężczyzn

W większości przypadków bezpłodność u mężczyzn związana jest z negatywnymi skutkami chorób zakaźnych lub uszkodzeniem nasieniowodu. Bezpłodność może być spowodowana brakiem lub niedorozwojem narządów płciowych.

Stosunkowo często jest wynikiem wypadków, operacji, w wyniku których mężczyzna stracił jądra lub zostały one tak bardzo uszkodzone, że nie produkują plemników.

Za najniebezpieczniejszą chorobę wpływających na płodność męską uznawana jest świnka, której powikłaniem może być obustronne zapalenie jąder.

Bezpłodność wynika także z wrodzonych zaburzeń genetycznych. Mutacja genu CFTR, która przyczynia się do rozwoju mukowiscydozy, odpowiada za obustronny brak lub niedrożność przewodów nasiennych.

Aneuplodia chromosomów (zespół Klinefeltera) prowadzi do niedorozwoju jąder i bezpłodności.

Bezpłodność - leczenie

Bezpłodność jest trwałą niezdolnością do posiadania potomstwa i na ten moment uznawana jest za chorobę nieuleczalną. Osoby bezpłodne, które chciałyby mieć dzieci, mogą wykorzystać dawstwo nasienia, komórek jajowych czy zarodka.

Co więcej, na świecie miał miejsce przeszczep macicy. W 2019 roku w Niemczech po raz pierwszy lekarzom udało się doprowadzić do szczęśliwego zakończenia ciąży u dwóch kobiet, u których udanego przeszczepu macicy dokonano w 2016 roku.

Czytaj też:

• Bezpłodność – czym jest? Różnice między bezpłodnością a niepłodnością
• Jak rozpoznać bezpłodność? Przyczyny bezpłodności u kobiet i mężczyzn

Klaudia Kierzkowska