2 miesiąc ciąży: zarodek ma wszystkie najważniejsze narządy

W drugim miesiącu ciąży zarodek jeszcze nie jest płodem. Te tygodnie ciąży to czas błyskawicznego wzrostu - zarodek wielkości ziarnka grochu po miesiącu osiąga gabaryty dużej truskawki. I ma już wszystkie najważniejsze narządy.

Miesięczny zarodek wygląda jak krewetka lub kijanka, ale w 5. tygodniu ciąży zaczyna przybierać bardziej ludzki kształt, bo zanika mu ogonek. Ma teraz dużą, niekształtną główkę, wysuniętą ku przodowi, i nieproporcjonalnie mały tułów, na którym pojawiają się zawiązki kończyn. Na początku wyglądają one jak króciutkie płetwy, ale bardzo szybko rosną. Najpierw wydłużają się i dzielą na odcinki zawiązki rąk – z tych odcinków powstaną dłonie, przedramiona i ramiona. Nieco później podobnie wydłużają się i dzielą zawiązki nóg. W ciągu 5. tygodnia istnienia zarodek rośnie ponad dwukrotnie – od 5 mm do 12 mm.
A co dzieje się w jego wnętrzu? Między 28. a 35. dniem serce dzieli się na dwie komory, jego skurcze stają się dojrzalsze i bardziej regularne – występują w tempie 150 uderzeń na minutę (dwa razy szybciej niż u dorosłego). Wykształciły się już nerki, wątroba, trzustka, wczesny układ pokarmowy – zaczynają rozwijać się jelita (na razie w pępowinie).

Przebieg ciąży: ewolucja w pigułce w drugim miesiącu

W okolicy jelita wykształca się wyrostek robaczkowy. Ten szczątkowy narząd jest pozostałością po wegetariańskich przodkach, współczesny człowiek już go nie potrzebuje. Na tym etapie rozwoju doskonale widać, że człowiek jest spokrewniony ze zwierzęcymi przodkami – przez kilka tygodni ludzki zarodek „przebiega” wszystkie ogniwa łączące nas ze zwierzętami: przez krótki czas ma ogon, skrzela, błony między palcami, przypomina więc zarodek ryby, płaza, a w końcu przodka naczelnych.

Przebieg ciąży: w drugim miesiącu pojawia się twarz

Zaczyna się uwidaczniać twarz – ciemne plamki przeobrażają się w oczy, dwie dziurki to zaczątki nozdrzy, wkrótce można będzie dostrzec czubek nosa. W ustach formuje się język, żuchwa, a nawet zalążki zębów. Po obu stronach głowy pojawiają się małe wypukłości stanowiące zaczątki uszu. Co ciekawe, także oczy na początku znajdują się nie z przodu głowy, ale po obu jej stronach – jak u ptaków. W ciągu kolejnych kilku dni następuje rozwój oczu i ucha środkowego – narządu odpowiadającego za zmysł równowagi i słuchu.

Od 38. dnia po zapłodnieniu zarodek otacza pęcherz płodowy – worek wypełniony płynem, który amortyzuje wstrząsy i chroni go przed uciskiem z zewnątrz. Do 42. dnia całkowicie kształtuje się maleńki kościec, na początku zbudowany nie z tkanki kostnej, a z plastycznej, galaretowatej chrząstki. Nogi i ramiona wzmacniają się i wydłużają, zaczynają się formować stawy. Dzięki temu już 7-tygodniowy zarodek wykonuje pierwsze, bardzo słabe ruchy (niewyczuwalne dla przyszłej matki). Ma wtedy ok. 3 cm długości (liczonej od ciemienia do końca tułowia). Po siedmiu tygodniach są już wszystkie palce u rąk i nóg, na razie połączone błonami jak u płazów. Na końcach palców dłoni tworzą się opuszki. Ok. 38. dnia życia płodowego zaczynają tworzyć się powieki, które rosnąc, stopniowo zakrywają coraz większą część oka.

Przebieg ciąży: zarodek staje się płodem

Po 8 tygodniach kończy się pierwszy etap rozwoju zarodka, odtąd będzie on płodem. Te pierwsze 8 tygodni ma ogromne znaczenie – właśnie wtedy wykształcają się wszystkie najważniejsze narządy człowieka (organogeneza), potem będą się już one tylko udoskonalały, specjalizowały i rozrastały. Także większość wad wrodzonych powstaje do końca 8. tygodnia – zarodek jest wtedy najmniej odporny na działanie czynników teratogennych (czyli zagrażających ciąży), takich jak leki, promienie RTG, papierosy, alkohol, bakterie, wirusy, hormony itd. 
Dwumiesięczny płód ma ok. 4 cm długości ciemieniowej i waży ok. 5 gramów. Jego mózg rozrasta się w takim tempie, że główka wydaje się zbyt duża wobec tułowia. Na twarzy widać oczy (już na swoim właściwym miejscu) i nos. Są palce rąk i stóp, nadgarstki i łokcie, kolana i kostki nóg – uformowała się większość stawów.
A wewnątrz? Serce jest niemal ukształtowane. Zaczyna działać układ nerwowy dziecka, a także: wątroba, nerki, trzustka, tarczyca. Rozwija się żołądek, a jelita – które formowały się w pępowinie – przesunęły się do jamy brzusznej. Szybko rozwija się układ mięśniowy, krew już od kilku tygodni krąży w krwiobiegu. Jako jedne z ostatnich formują się narządy płciowe – zaczynają się tworzyć w 5.–6. tygodniu i przez 2–3 tygodnie wyglądają tak samo u obu płci. Dopiero po tym czasie zaczynają się różnicować: u dziewczynek powstają jajniki, a u chłopców jądra.