Zwolnienia wystawione w czasie teleporady nieważne? ZUS wzywa medyków do wyjaśnień

ZUS wzywa medyków do wyjaśnień w sprawie zwolnień lekarskich (ZLA) wystawianych podczas teleporady. Przyczyną kontroli jest brak osobistego badania pacjenta. Podważane są zwolnienia z czasów pandemii, kiedy osobiste stawiennictwo w placówce medycznej było niemożliwe. Lekarze mogą stracić prawo do orzekania o zasiłku chorobowym ZUS.

ZUS kontroluje medyków

- Zakład Ubezpieczeń Społecznych skontrolował 39 elektronicznych zwolnień lekarskich (e-ZLA), które wystawiłem za podczas teleporady w grudniu 2021 roku, czyli w czasie kolejnej fali pandemii. Przy każdym zarzucono mi brak wykonania badania przedmiotowego, przy czym w dokumentacji zaznaczyłem, że wizyta odbyła się w systemie teleporady. W mojej ocenie trudno jest wykonać badanie przedmiotowe przez telefon - mówi lekarz podstawowej opieki zdrowotnej z województwa kujawsko-pomorskiego. Informacje o podobnych sytuacjach wpływają również od lekarzy z innych województw.

Przyczyny zwolnień zazwyczaj obejmowały: infekcje górnych dróg oddechowych, urazy czy bóle stawów. - Dotychczas ZUS nie kwestionował wystawianych przeze mnie zwolnień. Teraz zaczął i od urzędnika wojewódzkiego oddziału ZUS usłyszałem, że to akcja centrali - tłumaczył lekarz w rozmowie z tvn24.

Jedną z osób, która poinformowała o zaistniałej sytuacji na Twitterze był Jakub Kosikowski, lekarz rezydent onkologii klinicznej i były przewodniczący Porozumienia Rezydentów.

Jakub Kosikowski: "Pacjenci byliby wniebowzięci"

"Pacjenci byliby wniebowzięci, gdyby dostawali na papierku 'niezdolny do pracy w dniach x-y' i musieli po zasiłek lecieć do lekarza orzecznika w ZUS. Budynek ZUS by chyba spłonął jak na średniowiecznych filmach" - napisał.

Zwolnienie lekarskie wystawione w trakcie teleporady niezgodne z zasadami?

Wiceprezes Federacji Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia "Porozumienie Zielonogórskie" doktor Tomasz Zieliński twierdzi, że zgodnie z interpretacją ZUS nie ma przeszkód, by lekarz wystawił zwolnienie po badaniu za pomocą teleporady - co potwierdza rzecznik ZUS Paweł Żebrowski - jednak według niektórych prawników sytuacja nie jest oczywista. 

- Przepis ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwanej ustawą zasiłkową, mówi jasno, że wystawienie zwolnienia lekarskiego wymaga bezpośredniego badania pacjenta. Dlatego już na samym początku pandemii przestrzegałem lekarzy przed zbyt pochopnym wystawianiem zwolnień podczas teleporad - mówi doktor hab. Radosław Tymiński, radca prawny i wykładowca prawa medycznego, prowadzący blog PrawaLekarzy.

Rzecznik ZUS Paweł Żebrowski zapewnia, że wystawienie przez lekarza zaświadczenia o czasowej niezdolności do pracy, powinno być poprzedzone wnikliwym badaniem. Jeśli nie ma możliwości, aby zbadać pacjenta przedmiotowo, to w świetle przepisów możliwe jest wystawienie zwolnienia za pośrednictwem systemów teleinformatycznych.

- Przed orzeczeniem lekarz zobowiązany jest przeprowadzić dokładny wywiad dotyczący aktualnego problemu zdrowotnego, uwzględniając to, że działając bez możliwości wykonania bezpośredniego o badania, wywiad musi być przeprowadzony w bardziej wnikliwy sposób. W każdym przypadku to lekarz udzielający świadczenia zdrowotnego, który odpowiada za wystawienie zaświadczenia o niezdolności do pracy, powinien zdecydować, czy dla określonego schorzenia, po dokonaniu oceny stanu zdrowia poprzez badanie na odległość, zachodzą przesłanki uzasadniające wystawienie zwolnienia - tłumaczy Paweł Żebrowski.

Lekarze stracą prawo do wystawiania zwolnień?

Co roku kilku lekarzy traci prawo do wystawiania zwolnień lekarskich. Powodem są nieprawidłowości przy ich wystawianiu. Rzecznik ZUS zaznacza, że są to pojedyncze przypadki, dotyczące poważnych naruszeń.

Czy w tej konkretnej sytuacji są podstawy, aby odebrać lekarzom prawo do wystawiania zwolnień lekarskich?

Zdaniem doktora Tomasza Zielińskiego z Porozumienia Zielonogórskiego lekarze zapewne udowodnią zasadność wystawienia zwolnienia i nie stracą uprawnienia do wystawiania zwolnień. 

Marcelina Dzięciołowska