Zmniejsza masę ciała, poprawia kondycję wątroby. Nowy lek na otyłość coraz bliżej

Otyłość to rosnący problem na całym świecie. Eksperci szacują, że w Polsce z nadwagą i otyłością zmaga się nawet co druga osoba. Nic dziwnego, że leki, które wspierają odchudzanie, cieszą się dużym zainteresowaniem pacjentów. Kolejne produkty są też witane entuzjastycznie przez lekarzy, świadomych szeregu powikłań zdrowotnych generowanych przez chorobę otyłościową. Nowy lek na otyłość - surwodutyd (survodutide) - który dodatkowo doskonale wpływa na wątrobę, właśnie przeszedł do kolejnej fazy testów. Czym się różni od poprzedników?

Otyłość - rosnący problem społeczny 

Nadmierną masę ciała ma w Polsce już ok. 60 proc. ludzi, a blisko 14 proc. cierpi na otyłość - to dane z najnowszego raportu NFZ. Na całym świecie rosnąca masa ciała to również szybko rosnący problem.

Wciąż problem stanowi kompleksowe leczenie pacjentów z otyłością. Większość zmagających się z nią osób zmaga się także z chorobami serca i układu krążenia, takimi jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca typu 2 oraz choroby tarczycy – głównie niedoczynność. Otyłość może powodować również niepłodność i inne dysfunkcje seksualne, takie jak impotencja.

Otyłość może też uniemożliwiać wizyty u lekarza, ponieważ w gabinetach stomatologicznych czy ginekologicznych brakuje odpowiednich foteli, z których pacjentki i pacjenci z otyłością mogą korzystać.

Otyłość to wreszcie problem rzutujący na samoocenę, samopoczucie i nastrój. Dysforia, depresja, niska samoocena, niechęć do własnego ciała, izolacja społeczna, ostracyzm społeczeństwa – to tylko kilka z szerokiego spektrum trudności, z jakimi zmagają się osoby z otyłością.

Nowy lek na otyłość - zaskakujące wyniki badań 

Leczenie otyłości nie jest prostym zadaniem, bo wbrew popularnym przekonaniom nie „wystarczy mniej jeść”. Nic dziwnego, że leki na cukrzycę, które, jak się okazało, spektakularnie odchudzają, stały się hitem sprzedażowym.

Zapotrzebowanie jest tak duże, że tych leków brakuje w aptekach, a do tego kwitnie czarnorynkowa sprzedaż. Trwają też prace nad kolejnymi lekami, które mogłyby wspierać pacjentów w odchudzaniu.

Bardzo obiecujące okazały się nowe badania nad lekiem, który jest dualnym agonistą receptorów glukagonu i GLP-1, surwodutydem (survodutide).

Dotychczasowe analizy wskazują wysoką skuteczność: pacjenci, w zależności od otrzymywanej dawki leku, zmniejszali masę ciała o nawet 15 proc.

Wśród zdarzeń niepożądanych odnotowano, podobnie jak w przypadku innych leków tego typu, głównie dolegliwości żołądkowo-jelitowe, które dotyczyły 75 proc. pacjentów otrzymujących surwodutyd – i, co ciekawe, jednocześnie 42 proc. pacjentów otrzymujących placebo, co świadczyć może o tym, że realna skala skutków ubocznych powodowanych samym lekiem jest mniejsza.

Surwodutyd jest podwójnym agonistą receptorów glukagonu/GLP-1 z nowatorskim mechanizmem działania i pierwszym lekiem, który wykazał tak wysoki poziom korzyści w zakresie zwłóknienia w badaniach nad MASH (po 48 tygodniach leczenia).

Składnik agonistyczny glukagonu w surwodutydzie ma potencjał zwiększenia wydatku energetycznego i ma bezpośredni wpływ na wątrobę, co może przyczynić się do poprawy zwłóknienia. Składnik agonistyczny GLP-1 zmniejsza apetyt, zwiększając jednocześnie uczucie sytości i redukując łaknienie.

Nowy lek na odchudzanie pomaga leczyć wątrobę 

Surwodutyd, produkowany przez koncern Boehringer Ingelheim, wykazuje również korzystne działanie na wątrobę w przypadku choroby stłuszczeniowej wątroby. To powszechna i potencjalnie śmiertelna choroba, często związana z otyłością.

Dostępne dane wskazują, że nawet 83 proc. dorosłych odnotowano poprawę w wielu markerach choroby stłuszczeniowej wątroby, m.in. niższe poziomy tłuszczu w wątrobie, mniejsze stany zapalne, brak pogorszenia włóknienia.

Surwodutyd tym samym przeszedł do kolejnych faz badań w leczeniu stłuszczeniowego zapalenia wątroby związanego z dysfunkcją metaboliczną (MASH). Aktualne wyniki potwierdzają, że może się okazać nawet najlepszym lekiem w tej klasie leczenia.

W kontekście wciąż trwających badań dotyczących zastosowania tego leku w leczeniu otyłości uważa się, że surwodutyd może nieść korzyści w leczeniu chorób serca i układu krążenia, schorzeń metabolicznych i chorób nerek.

Wyniki tych obiecujących badań zostały przedstawione na Kongresie Europejskiego Towarzystwa Badań nad Wątrobą (EASL) 2024 i jednocześnie opublikowane w "The New England Journal of Medicine".

Dr Arun Sanyal, M.D., profesor medycyny, fizjologii i patologii molekularnej na Virginia Commonwealth University School of Medicine i główny badacz tego badania, nie krył zadowolenia: - Jestem szczególnie podekscytowany wynikami badania fazy II nad surwodutytem, które pokazują potencjał agonizmu glukagonu, oprócz GLP-1, do poprawy MASH i wpływu na zwłóknienie - podkreślił. - [Lek] może być przełomowy dla osób żyjących z MASH i klinicznie znaczącym zwłóknieniem.

Zwłóknienie jest miarą postępu MASH, postępującej choroby dotykającej ponad 115 milionów ludzi na całym świecie. MASH jest spowodowane stanem zapalnym wątroby, który może prowadzić do zwłóknienia, a poważne bliznowacenie tkanki (marskość) może znacznie zwiększyć ryzyko raka wątroby.

Katarzyna Głuszak, redaktorka