Złe wieści dla emerytów – świadczenia spadną. Sprawdź, kogo dotkną zmiany

Nowe tablice długości życia opublikowane przez GUS przynoszą istotne zmiany dla przyszłych emerytów. Od kwietnia 2025 roku emerytury będą niższe – to efekt rosnącego przewidywanego dalszego trwania życia Polaków.

Od kwietnia 2025 roku osoby przechodzące na emeryturę muszą liczyć się z niższymi świadczeniami. Główny Urząd Statystyczny opublikował najnowsze tablice dalszego trwania życia, które będą podstawą wyliczania emerytur w systemie ZUS w najbliższym roku. Zgodnie z przedstawionymi danymi oczekiwana długość dalszego życia wzrosła, co przekłada się na automatyczne obniżenie wysokości miesięcznych świadczeń dla nowych emerytów. Mechanizm wyliczania emerytury pozostaje ten sam – zgromadzony kapitał dzieli się przez liczbę miesięcy przewidywanego dalszego życia. Im więcej miesięcy, tym mniejsze comiesięczne świadczenie.

Emerytury w dół. Nowe tablice GUS już obowiązują, świadczenia będą niższe

Eksperci zwracają uwagę, że opublikowane przez GUS liczby osiągnęły rekordowe wartości. „Oczekiwana długość dalszego życia dla 60-latków wynosi teraz 22,2 lat, a 65-latków 18,4 lat. Obie wartości są najwyższe w historii” – zauważył ekonomista Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich. Dodał również, że „w przypadku 60-latków oczekiwane dalsze trwania życia wydłużyło się o 2,2 miesiąca, zaś w przypadku 65-latków – o 1,9 miesiąca. To blisko 5-krotnie wolniejsze tempo wydłużania trwania życia niż w poprzednim roku. Wygasają efekty wtórne pandemii”.

Jak nowe tablice GUS wpływają na wysokość emerytur od 2025 roku

Oznacza to, że osoby, które będą przechodziły na emeryturę w okresie od 1 kwietnia 2025 roku do 31 marca 2026 roku, otrzymają świadczenia wyliczone według nowych, mniej korzystnych tablic. Łukasz Kozłowski precyzuje, że emerytura dla osoby przechodzącej na emeryturę w wieku 60 lat będzie niższa o 0,83 procent w porównaniu z dotychczasowymi tablicami, a dla 65-latków obniżka wyniesie 0,86 procent.

Nowe dane, choć dla wielu przyszłych emerytów mogą wydawać się niekorzystne, wskazują na wyraźne trendy demograficzne – Polacy żyją dłużej. Zmiany te są odzwierciedleniem stabilizującej się sytuacji po okresie pandemii COVID-19, który w poprzednich latach wpływał na skrócenie średniego dalszego trwania życia. Obecnie wartości wracają do poziomów sprzed kryzysu, a nawet je przewyższają. Dla 65-latków średnie dalsze trwanie życia wzrosło z 218,9 miesięcy (dane z 2024 roku) do 220,8 miesięcy w 2025 roku. W przypadku 70-latków wzrost wyniósł z 177,5 do 179 miesięcy. Jeszcze wyraźniej zmiany widać w grupach najstarszych – 90-latkowie według nowej tablicy żyją statystycznie 53,8 miesiąca, czyli o prawie miesiąc dłużej niż w roku ubiegłym.

Dlaczego dłuższe życie oznacza niższą emeryturę w systemie ZUS

Nowe tablice nie mają wpływu na osoby już otrzymujące emeryturę. Dotyczą jedynie tych, którzy dopiero będą składać wniosek o przyznanie świadczenia. W systemie emerytalnym obowiązuje zasada tzw. korzystności. Oznacza to, że osoby, które osiągnęły wiek emerytalny do 31 marca 2025 roku, mogą złożyć wniosek później, ale z zachowaniem prawa do wyliczenia emerytury według poprzednich, korzystniejszych tablic. Dzięki temu można świadomie zaplanować moment złożenia wniosku o emeryturę, kierując się nie tylko wiekiem, ale także prognozami wysokości świadczeń.

Kto skorzysta z korzystniejszych tablic i jak świadomie wybrać moment przejścia na emeryturę

GUS zaznacza, że tablice są aktualizowane co roku i prezentują dane w podziale na wiek i miesiące życia. Dla każdego roku od 30 do 90 lat wskazano statystyczne przewidywane dalsze trwanie życia, co pozwala na precyzyjne obliczenie świadczeń. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wykorzystuje te dane zarówno do faktycznego wyliczenia emerytury, jak i do przygotowywania tzw. hipotetycznych prognoz dla ubezpieczonych.

Nowe tablice będą obowiązywać przez rok – od 1 kwietnia 2025 do 31 marca 2026 roku. Zostały opublikowane zgodnie z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zmiana, choć formalnie niewielka, może w praktyce oznaczać realne obniżki świadczeń o kilkadziesiąt złotych miesięcznie, w zależności od zgromadzonego kapitału. W dłuższej perspektywie, przy kilkunastu czy kilkudziesięciu latach pobierania emerytury, różnica może sięgać nawet kilku tysięcy złotych.

Co oznaczają nowe dane GUS dla przyszłych emerytów i systemu świadczeń

Oskar Sobolewski, ekspert emerytalny i komentator zmian w systemie ubezpieczeń społecznych, również zwrócił uwagę na historyczny charakter danych. „Nowe tablice GUS dotyczące dalszej średniej trwania życia pokazują, że żyjemy dłużej, dłużej niż przed pandemią” – napisał w serwisie X.

Choć dla wielu przyszłych emerytów wiadomość o niższych świadczeniach może być zaskoczeniem, nowe tablice GUS są jedynie odzwierciedleniem demograficznej rzeczywistości. Wydłużające się życie to także wyzwanie dla całego systemu emerytalnego, który musi uwzględniać coraz dłuższy czas wypłacania świadczeń. Dla obywateli kluczowe staje się świadome podejmowanie decyzji – zarówno o terminie przejścia na emeryturę, jak i o sposobach dodatkowego zabezpieczenia finansowego na starość.

Romana Makówka