Zażywasz aspirynę? Uważaj na niedawno odkryte skutki uboczne

Po aspirynę doraźnie sięga wiele osób przy okazji gorszego samopoczucia, z uwagi na działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Bywa również stosowana długofalowo w ramach profilaktyki chorób kardiologicznych. Nowe badania wykazały, że aspiryna przyjmowana codziennie, nawet w małej dawce, może zwiększać ryzyko anemii.

Aspiryna - zastosowanie 

Aspiryna bywa nazywana "najpopularniejszym lekiem świata". Czy to gorączka, czy przeziębienie, czy grypa, a może ból głowy - wiele osób od razu śmiało sięga po "aspirynkę", która stała się synonimem skutecznej i bezpiecznej tabletki. Tymczasem niedawno odkryto, że zażywanie aspiryny, szczególnie regularne i przez dłuższy czas, może powodować poważne konsekwencje zdrowotne.

Aspiryna może zwiększać ryzyko anemii

Zgodnie z badaniami naukowców, aż 40 proc. dorosłych Amerykanów w wieku 60+ zażywa codziennie aspirynę. Służy to profilaktyce chorób serca i układu krążenia, mniejsza ryzyko zakrzepów, które mogą powodować zator, zawał serca lub udar mózgu.

W ostatnich latach zauważono, że powszechne profilaktyczne stosowanie aspiryny nie zawsze jest bezpieczne. Może powodować m.in. zwiększone ryzyko krwotoków, także wewnętrznych. Co więcej, stwierdzono, że skutki uboczne mogą być groźniejsze niż potencjalne ryzyko udaru i zawału serca. Jednak w niektórych przypadkach korzyści przeważają nad ryzykiem i tym pacjentom zaleca się dalsze stosowanie aspiryny.

Na podstawie nowych badań stwierdzono, że osoby przyjmujące aspirynę każdego dnia, mają o 20 proc. wyższe ryzyko anemii, w porównaniu do osób, które nie przyjmowały tego leku. Anemia to problem wśród osób starszych - może na nią cierpieć nawet co trzeci dorosły powyżej 75 lat. A jednocześnie jest to grupa społeczna, która najczęściej przyjmuje codziennie aspirynę, w ramach profilaktyki kardiologicznej.

Anemia może z kolei prowadzić do wielu powikłań, jak pogorszenie ogólnego stanu zdrowia, osłabienie, zwiększona podatność na infekcje, jak również problemy z pamięcią, pogorszenie zdolności umysłowych, spowolnienie procesów myślowych, gorsze samopoczucie, obniżenie nastroju, stany depresyjne, które także są częstymi problemami wśród seniorów.

Aspiryna a anemia - wyniki badań 

W badaniu, którego wyniki opublikowano na łamach Annals of Internal Medicine, przyjrzano się zdrowiu ponad 18 tys. dorosłych w wieku 65 lat i starszych z USA i Australii. Połowa przyjmowała małą dawkę 100 miligramów aspiryny dziennie, podczas gdy druga połowa przyjmowała pigułkę placebo.

Naukowcy śledzili stan zdrowia badanych pacjentów przez około pięć lat, podczas których regularnie pobierano i analizowano ich krew pod kątem poziomu hemoglobiny i ferrytyny. Okazało się, że dorośli, którzy przyjmowali aspirynę, byli o 20% bardziej narażeni na anemię niż ci, którzy jej nie przyjmowali.

Na podstawie swoich wyników naukowcy oszacowali, że u 24% seniorów w grupie przyjmującej codziennie aspirynę rozwinie się anemia w ciągu pięciu lat, w porównaniu z 20% osób w grupie placebo. Różnica utrzymywała się nawet wtedy, gdy naukowcy dostosowali swoje dane, aby uwzględnić np. zachowania na nowotwory czy poważne krwawienia w okresie trwania cyklu badań.

Uwzględniono także inne różnice między uczestnikami, takie jak wiek i płeć, a także choroby przewlekłe badanych, jak cukrzyca, choroby nerek. Brano pod uwagę również inne stosowane na co dzień leki.

Autorzy badania przypuszczają, że przyczyną tego zjawiska jest fakt, że aspiryna utrudnia krzepnięcie krwi, ponieważ zapobiega sklejaniu się płytek krwi. Blokuje tym samym również enzym o nazwie Cox-1, który jest ważny dla utrzymania wyściółki żołądka i jelit. Gdy ta bariera ochronna jest uszkodzona, małe ilości krwi mogą z czasem łatwiej wyciekać z jelita, co ostatecznie powoduje anemię.

Naukowcy napisali, że ponieważ zaobserwowali ten efekt w wielu różnych grupach, niezależnie od ich stanu zdrowia, prawdopodobnie będzie to większy problem dla osób, które mają już zwiększone ryzyko anemii, takie jak choroby zapalne lub przewlekła niewydolność nerek. Oznacza to, że lekarze powinni rozważyć dokładniejsze monitorowanie poziomu hemoglobiny u swoich pacjentów, jako czynnik zwiększonego ryzyka uznając stosowanie aspiryny.

Katarzyna Głuszak