Z wiekiem rośnie ryzyko nowotworów, ale po 80-tce znów spada. Wiadomo już, dlaczego

2024-12-23 10:16

Nowotwory to narastający problem społeczny. Choruje coraz więcej osób, co obciąża system opieki zdrowotnej, samych pacjentów i ich bliskich. Dlatego każde nowe odkrycie, związane z metodami leczenia i rozumieniem mechanizmów powstawania nowotworów, to ważny krok w stronę znalezienia skutecznych terapii. Nowe badania rzucają nowe światło na związki nowotworów z procesami starzenia.

Z wiekiem rośnie ryzyko nowotworów, ale po 80-tce znów spada. Wiadomo już, dlaczego
Autor: GettyImages Z wiekiem rośnie ryzyko nowotworów, ale po 80-tce znów spada. Wiadomo już, dlaczego

Starzenie organizmu a rozwój nowotworów - czynniki ryzyka

Z wiekiem ryzyko zachorowania na nowotwory wzrasta. Zauważono jednak pewne zaskakujące zjawisko: na początku biologicznego starzenia tj. po 50, (a ostatnio już nawet po 40 r.ż.) nowotworów przybywa.

Największe ryzyko odnotowuje się między 60 a 70 r.ż. To efekt naturalnych procesów starzenia, aktywowania mutacji generycznych, a także narażenia na czynniki kancerogenne przez całe życie.

TO TEŻ MOŻE CIĘ ZAINTERESOWAĆ: Coraz więcej nowotworów, a prognozy niepokoją. Profesor wyjaśnia, dlaczego

Co ciekawe, zauważono, że po 80 r.ż. ryzyko zachorowania na nowotwór... znowu spada. Naukowcy przeanalizowali wpływ procesów starzenia na ryzyko nowotworów. I wyciągnęli wnioski.

Gadaj Zdrów: Nowotwór żołądka cz. 2

W badaniach przeprowadzonych w Memorial Sloan Kettering Cancer Center na zwierzętach zauważono, dlaczego starsze organizmy mogą być bardziej narażone na choroby nowotworowe, ale z czasem mogą też rozwój tych chorób blokować.

W badaniu brały udział myszy z rakiem płuc. Pod lupę wzięto zachowanie komórek macierzystych pęcherzyków płucnych typu 2 (AT2) . Komórki te są kluczowe dla regeneracji płuc. Jednak, co istotne, to właśnie w nich rozpoczyna się wiele nowotworów płuc.

Wykazano wyższy poziom białka o nazwie NUPR1 u starszych myszy. Spowodowało to, że komórki zachowywały się tak, jakby brakowało im żelaza, co z kolei ograniczyło ich tempo regeneracji. Paradoksalnie oznaczało to, że jednocześnie ograniczeniu ulegał zarówno zdrowy wzrost, jak i nowotwory złośliwe.

Starzejące się komórki w rzeczywistości mają więcej żelaza, ale z przyczyn, których jeszcze do końca nie rozumiemy, zachowują się tak, jakby brakowało im go w organizmie. Starzejące się komórki tracą zdolność do odnowy, a tym samym do niekontrolowanego wzrostu, który ma miejsce w przypadku raka 

Poznaj 5 rodzajów bakalii, które działają antynowotworowo

– zauważył Xueqian Zhuang, biolog zajmujący się nowotworami, z Memorial Sloan Kettering Cancer Center (MSK) w Nowym Jorku.

Odkryto, że te same procesy zachodzą również w komórkach ludzkich. Więcej NUPR1 prowadzi do spadku ilości żelaza dostępnego dla komórek. Gdy NUPR1 został sztucznie obniżony lub żelazo zostało sztucznie zwiększone, możliwości wzrostu komórek zostały ponownie wzmocnione.

Wzrost komórek a rozwój nowotworu - zmiany zachodzące z wiekiem

To potencjalnie daje naukowcom sposób na eksplorację metod leczenia ukierunkowanych na metabolizm żelaza – zwłaszcza u osób starszych. Ze zrozumieniem omawianego zjawiska wiąże się też pewne nadzieje związane z leczeniem płuc zniszczonych przez covid.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Lista nowotworów, którym zapobiega aktywność fizyczna. Jest jedno "ale"

Odkrycia te mają również implikacje dla leczenia raka opartego na rodzaju śmierci komórek zwanej ferroptozą, która jest wywoływana przez żelazo. Ta śmierć komórek jest mniej powszechna w starszych komórkach ze względu na ich funkcjonalny niedobór żelaza.

Może to również sprawić, że będą one bardziej odporne na metody leczenia raka bazujące na ferroptozie, które są obecnie w fazie rozwoju – im wcześniej zostanie wypróbowane leczenie ferroptozy, tym większe prawdopodobieństwo jego skuteczności.

Nasze dane wskazują, że w kontekście zapobiegania nowotworom zdarzenia, do których dochodzi, gdy jesteśmy młodzi, są prawdopodobnie znacznie bardziej niebezpieczne niż te, do których dochodzi później.

Dlatego zapobieganie paleniu, opalaniu lub innym oczywistym czynnikom rakotwórczym wśród młodych ludzi jest prawdopodobnie jeszcze ważniejsze, niż myśleliśmy.

Poradnik Zdrowie Google News
Autor:

– dodał inny biolog zajmujący się nowotworami, Tuomas Tammela z MSK. Naukowcy podkreślili, że konieczne jest branie pod uwagę wielu czynników związanych z rozwojem i leczeniem nowotworów, jak rodzaj i stadium raka.

Mimo to liczą, że nowe odkrycia pozwolą na ukierunkowanie badań w stronę znalezienia kolejnych metod skutecznego leczenia nowotworów.

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki