Z tą chorobą zmagał się Franciszek Smuda. Jakie są pierwsze objawy?

Ta wiadomość wstrząsnęła nie tylko fanami futbolu. Legendarny polski trener, Franciszek Smuda, zmarł po długiej chorobie. Chociaż Smuda od lat walczył z białaczką, nie dzielił się z opinią publiczną szczegółami dotyczącymi swojego stanu zdrowia. Na co chorował Franciszek Smuda? Jakie są pierwsze objawy i rokowania?

Na co umarł Franciszek Smuda? 

Franciszek Smuda, legendarny polski trener, nie żyje. Zmarł po walce z nowotworem, z którym zmagał się od początku lat 20. XXI wieku.

W ostatnim czasie stan trenera pogorszył się. Chociaż przeprowadzono zabieg przeszczepu szpiku, Franciszek Smuda odszedł w wieku 76 lat w krakowskim szpitalu. Co wiemy o chorobie Franciszka Smudy?

CZYTAJ TEŻ: Zmarł Franciszek Smuda. Były selekcjoner polskiej reprezentacji przegrał z nowotworem

Franciszek Smuda chorował na białaczkę

Nowotwory krwi to problem, z jakim tylko w naszym kraju zmaga się nawet 150 tys. osób. Co roku odnotowuje się kilkanaście tysięcy nowych zachorowań. To oznacza, że statystycznie co godzinę gdzieś w Polsce pada nowa diagnoza różnego typu nowotworów krwi.

Wśród nowotworów krwi najczęściej rozpoznawane są białaczki. Jak sama nazwa wskazuje, to schorzenie związane z nadmiernym i nieprawidłowym rozrostem białych krwinek. To właśnie z białaczką zmagał się Franciszek Smuda. 

Białaczki dzieli się na: ostre i przewlekłe, w zależności od przebiegu, oraz na szpikowe i limfoblastyczne, w zależności od tego, czy komórki nowotworowe pochodzą ze szpiku czy układu limfatycznego.

Jakie są objawy białaczki? Na tę chorobę zmarł Smuda

Objawy nowotworów krwi bywają początkowo niecharakterystyczne i w związku z tym niekiedy są mylone z innymi jednostkami chorobowymi lub przez jakiś czas lekceważone przez pacjentów, którzy doszukują się przyczyn problemów np. w stresie, depresji, przemęczeniu lub sezonowej infekcji.

Najczęściej wymieniane objawy białaczek i innych nowotworów krwi to m.in.:

• podwyższona temperatura ciała,
• nocne pocenie,
• niedokrwistość,
• zmęczenie nieuzasadnione innymi czynnikami,
• silne osłabienie,
• obniżona odporność,
• stany zapalne i infekcje bakteryjne i grzybicze, 
• krwawienie dziąseł,
• przerost dziąseł,
• stany zapalne dziąseł,
• zwiększona skłonność do powstawania siniaków,
• złe samopoczucie psychofizyczne,
• stany depresyjne,
• powiększenie śledziony,
• powiększenie węzłów chłonnych.

Jak rozpoznać białaczkę?

Nowotwory krwi można rozpoznać na podstawie badań morfologicznych. Dlatego zaleca się, aby regularnie wykonywać badania krwi, które mogą pomóc wykryć nieprawidłowości, zanim uporczywe objawy skłonią pacjenta lub pacjentkę do wizyty u specjalisty. W uzasadnionych przypadkach mogą być potrzebne dalsze badania, m.in. RTG i USG.

Białaczka - leczenie i rokowania 

Przyczyny zachorowań na nowotwory krwi są niejednoznaczne. Uważa się, że pewną rolę odgrywają czynniki genetyczne, ale niebagatelna jest też rola czynników środowiskowych, co również rzutuje na fakt, że nowotwory krwi są współcześnie coraz częściej diagnozowane.

Leczenie nowotworów krwi zależy od stanu pacjenta i konkretnego przypadku. Standardowa terapia obejmuje m.in. chemioterapię. W niektórych przypadkach przeprowadzany jest zabieg przeszczepu szpiku, od dawcy spokrewnionego lub, jeśli dawstwo rodzinne jest wykluczone, od dawcy niespokrewnionego. Dlatego tak istotne jest rejestrowanie się potencjalnych dawców w tzw. bankach szpiku. Nigdy nie wiemy, kiedy możemy potrzebować czyjejś pomocy lub czy nasz "genetyczny bliźniak" kiedyś nie zachoruje.

Rokowania w przypadku nowotworów krwi zależą od przebiegu choroby, typologii choroby, stanu ogólnego pacjenta. W przypadku białaczek przewlekłych, zwykle rokowania są lepsze niż w przypadku ostrych białaczek.

Niestety w przypadku chorób nowotworowych współczesna medycyna wciąż nie zawsze jest w stanie pomóc pacjentowi. Tak było w przypadku Franciszka Smudy. Były trener przeszedł zabieg przeszczepu szpiku kostnego, którego dawcą był brat. Niestety, leczenie nie przyniosło pozytywnych rezultatów i Franz Smuda odszedł 18 sierpnia 2024 roku.

O hospitalizacji Franciszka Smudy przeczytacie tutaj: Franciszek Smuda w szpitalu. Były selekcjoner reprezentacji walczy z rakiem krwi

Znane osoby, które zmarły na białaczkę 

W przypadku białaczek ani młody wiek, ani przeszczep szpiku nie są gwarancją sukcesu i wyzdrowienia. Na białaczkę zmarła w wieku 26 lat Agata Mróz-Olszewska, polska siatkarka, która odeszła 2 tygodnie po przeszczepieniu szpiku, wskutek posocznicy i wstrząsu septycznego.

Na białaczkę zmarł też, mając 47 lat, Adam Wójcik, wybitny polski koszykarz, wielokrotny mistrz Polski i reprezentant naszego kraju.

Z białaczką zmagał się też zmarły w ubiegłym roku Tim Lobinger, niemiecki lekkoatleta trenujący pod okiem polskiego trenera, czterokrotny olimpijczyk.

Pokonała białaczkę i startowała na igrzyskach olimpijskich

Nie wszystkie zachorowania kończą się śmiercią pacjenta. Z białaczką wygrała m.in. pływaczka Rikako Ikee, która po chorobie zakwalifikowała się na igrzyska olimpijskie w Tokio. Kibice mogli ponownie obserwować jej wyczyny na igrzyskach w 2024 roku w Paryżu.

Katarzyna Głuszak