Wysoki poziom cukru groźny nie tylko dla diabetyków. Sprawdź, czy jesteś w grupie ryzyka
Badanie opublikowane na łamach Neurobiology of Aging wykazało, że wysoki poziom cukru może uszkadzać mózg. Co ważne, zależność ta nie dotyczyła wyłącznie osób z cukrzycą. Oznacza to, że nawet zdrowe osoby, które często spożywają posiłki o wysokim indeksie glikemicznym, narażają się na poważne konsekwencje. Zobacz, czy ty też możesz być w grupie ryzyka.
Naukowcy zaznaczają, że to pierwsze tego typu badanie, które ujawnia, że wysoka glikemia szkodzi mózgowi, a problem może dotyczyć każdego. Dlatego kluczowe jest wykonanie badania poziomu cukru we krwi na czczo.
Przypominamy, że norma, czyli prawidłowy wynik znajduje się w przedziale od 70 do 99 mg/dL. Powyżej tych wartości mamy stan przedcukrzycowy (100-125 mg/dL). Natomiast wynik ponad 126 mg/dL oznacza cukrzycę.
Cukier we krwi a praca mózgu. Nowe ustalenia
Badacze z Baycrest Academy for Research and Education przeanalizowali związek pomiędzy zmiennością poziomu cukru we krwi a pracą serca i funkcjonowaniem mózgu. W przedsięwzięciu wzięło udział 146 zdrowych osób wieku od 18. roku życia i starszych.
U każdej z osób mierzono poziom cukru we krwi, a za pomogą rezonansu magnetycznego, weryfikowano aktywność mózgu. Dodatkowo korzystając z elektrokardiogramu, oceniano zmienność rytmu serca.
Wyniki wykazały, że im u pacjentów występował wyższy poziom cukru we krwi, tym w sieciach mózgowych dochodziło do większych redukcji połączeń neuronalnych. Jak wiadomo, połączenia te odgrywają kluczową rolę w zakresie procesów poznawczych takich jak: pamięć, przyswajanie nowych informacji, regulacja emocji, czy uwaga oraz koncentracja.
Dodatkowo ustalono, że zależność pomiędzy wysokim poziomem cukru we krwi a ubytkiem sieci neuronalnych nasila się z wiekiem i częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Kolejną zmierzoną korelacją był wpływ glikemii na rytm serca. Wyniki wykazały, że im więcej cukru we krwi, tym niższa zmienność rytmu serca. Natomiast naukowcy zwracają uwagę na fakt, że poprzednie badania ukazują, że im wyższa zmienność rytmu serca, tym więcej korzyści dla zdrowia mózgu.
Wyniki podkreślają znaczenie kontrolowania poziomu cukru we krwi poprzez zdrową dietę i ćwiczenia, nie tylko dla ciała, ale także dla mózgu
- podkreślił dr Chen, który jest również profesorem naukowym Baycrest Canada Research Chair in Neuroimaging of Aging i profesorem fizyki biomedycznej na Uniwersytecie w Toronto.
Jak cukier wpływa na mózg
Komórki kręgowców, a zatem także i ludzi odżywiają się głównie węglowodanami oraz tłuszczami. Co więcej, nasze neurony są w dużym stopniu zależne od cukru prostego, jakim jest glukoza. Choć mózg to zaledwie 2% masy ciała, to zużywa ok. 25% glukozy. Nie oznacza to jednak, że powinniśmy jeść dużo słodyczy, czy słodzić więcej, by wspierać mózg.
Warto zaznaczyć, że chociaż neurony mają duże zapotrzebowanie na glukozę, to jej niedobór raczej rzadko stanowi problem, oczywiście poza sytuacją wygłodzenia organizmu. Poza tym spożywając różnego rodzaju węglowodany i aminokwasy wątroba jest w stanie samodzielnie wytworzyć niezbędną dla mózgu glukozę.
Dużo poważniejszym problemem jest fakt, kiedy obecna w organizmie glukoza nie może zostać przez organizm wykorzystana, a powodem jest niedobór tiaminy. Tego rodzaju stan najczęściej występuje u osób z chorobą alkoholową. Wówczas mówmy o zespole Wernickiego-Korsakowa. Szczegóły na ten temat znajdziesz w polecanym materiale zamieszczonym poniżej.
Polecany artykuł:
Czy cukrzyca może uszkodzić mózg?
Wiemy już, że mózg potrzebuje cukru. A także o tym, że nie chodzi o słodycze, a dietę, w której obecne są węglowodany złożone i aminokwasy, bo wątroba świetnie sobie z nimi poradzi, tworząc paliwo dla mózgu.
Natomiast cukrzyca to stan, który bardzo uderza w funkcjonowanie całego organizmu od stopy cukrzycowej, przez choroby nerek i serca, aż po zaburzenia funkcji poznawczych i demencję.
Ostatni aspekt potwierdza metaanaliza badań, która wskazuje, że u osób z cukrzycą typu 2, a zwłaszcza tych, które mają problem z kontrolowaniem glikemii, obserwowane są zaburzenia pamięci. Pacjenci mają problem z przywoływaniem ostatnich wydarzeń, zapominają imiona oraz nie potrafią rozpoznać twarzy.
Zdaniem badaczy mechanizmy, które stoją za opisanymi dolegliwościami, mają wieloaspektowy charakter, niemniej uważają, że przewlekła hiperglikemia wpływa na struktury mózgowe oraz sieci neuronowe odpowiadające za poszczególne procesy pamięciowe.
Czy cukrzyca przyspiesza demencję?
Funkcje poznawcze to nie tylko pamięć, ale również uwaga, koncentracja czy język. Badacze dostrzegli, że u pacjentów, którzy doświadczają zaburzeń tych funkcji, a jednocześnie chorują na cukrzycę, pojawiają się głównie takie problemy jak:
- rozproszenie uwagi,
- mniejsza zdolność do wykonywania kilku czynności jednocześnie,
- trudności w utrzymaniu koncentracji.
Dodatkowo w sferze języka, który odpowiada za zdolności komunikacji i wyrażania ekspresji osoby chore na cukrzycę mogą z czasem doświadczyć takich zaburzeń funkcji poznawczych jak:
- problemy ze znalezieniem właściwego słowa,
- upośledzone rozumienie zdań złożonych,
- mniejsza płynność komunikacji werbalnej i pisemnej.
Ponadto cukrzyca może z czasem wpływać także na procesy związane z planowaniem, czy podejmowaniem decyzji. Ostatecznie zmiany neurodegeneracyjne mogą przybrać taki rozmiar, że chory będzie miał trudności w ocenie czasu i przestrzeni. Zaawansowana demencja wymaga całodobowej opieki.