W prosty sposób możesz opóźnić demencję. Na liście same przyjemności

Choroba Alzheimera jest najbardziej powszechną formą demencji, ale nauka nie zwalnia tempa i poszukuje rozwiązań, aby opóźnić jej rozwój a najlepiej móc jej zapobiec. Najnowsze badania opublikowane na łamach Alzheimer's & Dementia wskazują, że częsta aktywność społeczna może być odpowiedzią właśnie na te okoliczności.

Dbanie o rezerwy funkcji poznawczych to wciąż jedna z zalecanych przez neurologów praktyk, dzięki której można opóźnić rozwój demencji, ale i zapobiec jej wystąpieniu. Potwierdzają to badania skupiające się na jednym z rozwiązań, a mianowicie na kontaktach społecznych, wymianie myśli, wspólnych aktywnościach. Sprawdzamy szczegóły.

Co chroni przed demencją?

W badaniach realizowanych przez naukowców z Rush Alzheimer's Disease Center, Rush University Medical Center, w Chicago, Illinois wzięły udział 1923 osoby, których średnia wieku wynosiła 80 lat. Żadna z tych osób nie miała demencji, natomiast wszyscy uczestniczyli w długofalowym badaniu powszechnych przewlekłych schorzeń związanych ze starzeniem się.

Następnie co roku każdy był poddawany ocenie, która obejmowała testy neuropsychologiczne oraz wywiad lekarski. Wyniki analiz wykazały, że 545 osób zachorowało na demencję, a u 695 zdiagnozowano łagodne zaburzenia funkcji poznawczych. 

W celu lepszego zrozumienia pozyskanych wyników należy wskazać, że funkcje poznawcze mierzono przy użyciu 21 testów. Za ich pomocą oceniano różne typy pamięci, szybkość percepcyjną oraz zdolności wzrokowo-przestrzenne. 

Aktywność społeczna chroni mózg

Na kolejnych etapach analiz naukowcy za pomocą kwestionariusza mierzyli, czy i w jakim stopniu aktywność społeczna wpływa na funkcje poznawcze. Uczestników pytano, czy jak często w ciągu minionych 12 miesięcy byli aktywni społecznie. Chodziło o wizytę w restauracji, wydarzenia sportowe, grali w bingo, wyjeżdżali na wycieczki, a także odwiedzali rodzinę i przyjaciół. 

Choć jak już wspomnieliśmy na początku, żaden uczestnik nie miał demencji, ani łagodnych zaburzeń funkcji poznawczych. Jednak już na przestrzeni pięciu lat zauważono pierwsze zmiany. Okazało się, że uczestnicy, którzy w tym okresie byli bardziej aktywni społecznie, mieli niższe wskaźniki demencji. 

Autorzy badań podkreślają, że uwzględnili także inne zmienne, które mogły odpowiadać za wzrost pogorszenia funkcji poznawczych, a mianowicie aktywność fizyczna, wiek, kondycja zdrowotna.

Badanie to jest kontynuacją poprzednich prac naszej grupy, które wykazały, że aktywność społeczna wiąże się z mniejszym spadkiem funkcji poznawczych u osób starszych. W tym badaniu pokazujemy, że aktywność społeczna wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju demencji i łagodnych zaburzeń poznawczych, a najmniej aktywni społecznie starsi dorośli zapadali na demencję średnio pięć lat przed najbardziej aktywnymi społecznie

 - wyjaśnił dr Bryan James, adiunkt medycyny wewnętrznej w Rush.

Naukowcy wskazują, że nie jest do końca jasne, co sprawia, że aktywność społeczna wpływa na opóźnienie demencji, niemniej może wzmacniać obwody neuronalne w mózgu. To z kolei czyni je bardziej odpornymi na obecność patologii obserwowanej z wiekiem. Badacze są zdania, że spotykanie się ze znajomymi, wspólne spacery, rozmowy, gry, a także wyjścia do restauracji, kina czy teatru aktywują obszary mózgu odpowiedzialne za myślenie i pamięć.

Wyniki sugerują, że częstsza aktywność społeczna to nawet redukcja ryzyka demencji nawet o 38% oraz zmniejszenie ryzyka łagodnych zaburzeń poznawczych o 21% w porównaniu z osobami, o niskiej aktywności społecznej.

Pierwsze objawy demencji. Zwróć uwagę na te sytuacje

Najczęściej kojarzymy demencję z zapominaniem i to prawda. Natomiast zaburzenia funkcji poznawczych to coś znacznie więcej. Dlatego już po 65. roku życia należy zwrócić uwagę czy nasi bliscy nie mają problemu z nauką obsługi nowych przedmiotów. Przykładem jest np. nowa pralka, która nie wymaga dużo aktywności, a jej używanie jest proste. 

Oczywiście przyswajanie nowych informacji może trwać dłużej niż w przypadku młodszych osób, ale jeśli kilka razy tłumaczymy trzy proste ruchy, a nadal ta osoba nie jest w stanie odtworzyć procedury, to warto udać się do neurologa na konsultację.

Kolejną kwestią jest zapominanie o umówionych spotkaniach, czy wizytach u lekarza. Osobom z łagodnymi zaburzeniami funkcji poznawczych obserwuje się również zaniedbania pod kątem przyjmowania leków. 

Czujność powinny wzbudzić także nagłe zmiany nastrojów, czasem agresja, czy mylenie przedmiotów zgodnie z przeznaczeniem. W dodatku u osób z demencją pojawia się problem z oceną wzrokowo-przestrzenną, a zatem mogą się zgubić, nie potrafią wskazać daty i miejsca.

Magdalena Siraga