The Lancet o pandemii w Polsce. "Rząd zaakceptował ogromną śmiertelność i nie chce niczego zmieniać"

W najnowszym wydaniu prestiżowego naukowego czasopisma medycznego The Lancet ukazał się artykuł o Polsce, w której współczynnik umieralności z powodu COVID-19 jest jednym z najwyższych na świecie, a wskaźnik szczepień wynoszący 56 proc., pozostaje w tyle za średnią unijną. "Polska wreszcie zdobyła sławę w renomowanych periodykach naukowych. Niestety jako siedlisko bezprzykładnej ciemnoty" - skomentował na Twitterze jeden z uznanych polskich ekspertów.

The Lancet opisał w artykule rezygnację większości członków Rady Medycznej przy premierze, do której doszło dwa tygodnie temu. Autor artykułu - Ed Holt - przytoczył list, w którym 13 z 17 ekspertów wyjaśniło powody swojej decyzji. Jak wyjaśnił na początku artykułu, "trzy czwarte polskiego medycznego organu doradczego podało się do dymisji, gdyż rząd ignorował rady dotyczące pandemii i tolerował nastroje antyszczepionkowe".

Jak czytamy w artykule: "Polska ma jeden z najwyższych na świecie współczynników umieralności na COVID-19 i ponad 100 000 zgonów z powodu tej choroby. Wskaźnik szczepień wynoszący na dzień 18 stycznia 56 proc., pozostaje w tyle za średnią unijną, wynoszącą 69 proc. Z badań, jakie opublikował w zeszłym roku Warszawski Uniwersytet Medyczny dotyczących stosunku Polaków do szczepień przeciwko COVID-19 wynika, że co trzecia osoba w wieku 18–65 lat nigdy nie zaszczepi się przeciwko COVID-19. Szczepić nie chcą się przede wszystkim osoby mieszkające na wiejskich obszarach kraju, gdzie rządząca partia Prawo i Sprawiedliwość ma silne poparcie."

Autor artykułu podkreślił, że mimo tego, iż istnieją skuteczne środki mogące ograniczyć rozprzestrzenianie się COVID-19, w Polsce są one słabo egzekwowane, co wielokrotnie podkreślali lekarze, również eksperci z Rady Medycznej. W dodatku - co podniósł autor - rząd nie tylko coraz bardziej ignorował rady doradców, ale również niektórzy politycy partii rządzącej, nie chcąc stracić poparcia wyborców, zaczęli otwarcie wypowiadać się przeciwko nim.

Ed Holt przytoczył przykład małopolskiej kurator oświaty, która nie straciła stanowiska po tym, jak powiedziała, że "szczepienie na COVID-19 to eksperyment", a jedynie określono jej komentarze jako niefortunne.

W artykule znalazły się również wypowiedzi polskich ekspertów, z którymi skontaktował się dziennikarz "The Lancet". Prof. dr hab. Robert Flisiak, prezes Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, powiedział, że współpraca Rady Medycznej z rządem układała się znakomicie do połowy 2021 r., kiedy to liczba szczepień w Polsce zaczęła spadać w związku z nasileniem się nastrojów antyszczepionkowych. 

„Rząd wydawał się skłaniać bardziej w stronę podejścia wyczekującego i był niechętny wprowadzaniu jakichkolwiek niepopularnych środków”, powiedział. Przypisał to politykom, którzy nie chcieli stracić poparcia wśród wyborców sympatyzujących z ruchami antyszczepionkowymi lub sami byli aktywnie w nie zaangażowani.

Prof. Flisiak dodał również, że posłowie blokowali lub odrzucali szereg propozycji Rady, w tym przepisy, dzięki którym pracodawca mógłby sprawdzić, czy pracownik jest zaszczepiony.  „Zrezygnowaliśmy, ponieważ widzieliśmy, że nie jesteśmy już w stanie wpływać na podejmowane decyzje” – powiedział.

W tekście The Lancet wypowiedział się również prof. dr hab. Krzysztof Jerzy Filipiak, rektor Warszawskiej Uczelni Medycznej im. Marii Skłodowskiej-Curie. Jak skomentował, eksperci odchodzący z Rady Medycznej zasugerowali, że "rząd zaakceptował ogromną śmiertelność i nie chce niczego zmieniać".

W nowej Radzie Medycznej poza osobami związanymi z medycyną mają się również znaleźć eksperci z innych dziedzin - w tym ekonomiści. Jednak byli członkowie Rady Medycznej mają wątpliwości, czy będą oni stanie wpłynąć na decyzje polityczne. 

„Zalecenia, które przedstawiliśmy, były bardzo rozsądne. Obawiam się, że jeśli kolejna Rada Medyczna doradzi to samo, zostanie tak samo zignorowana. Jeśli zarekomendują to, co rząd chce usłyszeć, rząd nie będzie miał problemów, ale nic się nie zmieni” – powiedziała w wypowiedzi dla The Lancet prof. Anna Piekarska z Katedry Chorób Zakaźnych i Hepatologii UM w Łodzi, która również zrezygnowała z doradzania rządowi. „W tej chwili nie mamy przepustki COVID, a 44 proc. populacji jest niezaszczepiona. Kolejna fala będzie dramatyczna” – powiedziała prof. Piekarska.

 "Polska wreszcie zdobyła sławę w renomowanych periodykach naukowych. Niestety jako siedlisko bezprzykładnej ciemnoty" - skomentował na Twitterze dr n. med. Konstanty Szułdrzyński, kierownik Centrum Terapii Pozaustrojowych Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.

Do treści artykułu w The Lancet odniósł się również m.in. Glibert Kolbe, pielęgniarz, rzecznik prasowy Białego Miasteczka. "Nie ma to jak być przykładem antynauki na skalę światową. Brawo Rząd, brawo @MZ_GOV_PL i brawo antyszczepy" - skomentował na Twitterze. 

Katarzyna Hubicz