Ten wirus może powodować raka. Ekspert: "Transmisja wynosi 80 proc."

Rak szyjki macicy jest szóstym co do częstości występowania nowotworem u kobiet w Polsce. W wielu przypadkach za rozwój tego nowotwu odpowiedzialny jest wirus HPV. W jaki sposób się przenosi i jak sprawdzić, czy jest się nosicielem tego wirusa?

Wirus HPV jest głównym czynnikiem mogącym powodować nowotwory zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Z racji skali częstości występowania nowotworów, problem dotyczy jednak przede wszystkim kobiet, ponad 80 proc. nowotworów to jest rak szyjki macicy. W skali globalnej to jest ok. 600 tys. nowych przypadków rocznie.

Jak sprawdzić, czy jest się nosicielem wirusa?

Wirus HPV można wykryć za pomocą testu molekularnego. Co ciekawe, test na obecność patogenu można wykonać zarówno w placówce medycznej, jak i samodzielnie w domu.

– Testy molekularne potrafią wykryć nawet niewielkie fragmenty wirusa w organizmie. Te testy wykonywane są przez personel medyczny, [...] ale coraz bardziej popularne są testy do samopobrania w warunkach domowych. Kobieta czy mężczyzna mogą sobie sami pobrać (materiał) i wysłać do badania - wyjaśnia dr hab. n. med. Piotr Sobiczewski w rozmowie w Dzień Dobry TVN.

Co ciekawe, cytologia wcale nie jest dobrą drogą rozpoznania zakażenia wirusem HPV. Jak podkreśla dr Sobiczewski, czułość klasycznej cytologii sięga 70 proc. – Cytologia nie stanowi rozpoznania, ona może być dopiero podstawę do wdrożenia dalszej diagnostyki - wyjaśnia.

Znacznie dokładniejszym badaniem pozwalającym ocenić, czy jesteśmy nosicielami wirusa jest badanie kolposkopowe. Polega ono na obejrzeniu szyjki macicy w dużym powiększeniu za pomocą specjalnego aparatu. Umożliwia to ocenę nabłonka.

Jak można zarazić się wirusem?

Wirus najczęściej przenoszony jest drogą płciową. Zakaźność wirusa jest bardzo wysoka. – U osób, które aktywnie współżyją, transmisja wirusa, jeżeli jedna z tych osób jest zakażona, sięga prawie 80 proc. – mówi ekspert.

Ponadto prezerwatywa częściowo zmniejsza transmisję wirusa, ale nie likwiduje jej całkowicie. Nosicielami wirusa są nie tylko kobiety, lecz także mężczyźni.

Patogen może powodować rozwój nowotworów. Odpowiedzialny jest przede wszystkim za rozwój raka szyjki macicy, ale może też powodować raka sromu i pochwy. Wirus HPV nie stanowi jedynie zagrożenia dla kobiet. Może być także groźny dla mężczyzn, powodując raka prącia. HPV może również wywoływać niektóre nowotwory głowy i szyi.

Profilaktyka wirusa HPV

Przed zarażeniem wirusem HPV mogą uchronić szczepienia. Są one dostępne dla osób w każdym wieku, jednak największe korzyści przynoszą szczepienia dziewczynek między 9. a 13. rokiem życia lub nieco później, między 11. a 13. rokiem życia.

Jak podkreśla specjalista, "szczepienie ma największą skuteczność wtedy, gdy zostanie wykonane przed rozpoczęciem współżycia".

Weronika Rumińska