Teleporada: nie zawsze i nie dla każdego. Ekspert wyjaśnia, kiedy konieczna jest wizyta

Teleporada pozwala na kontakt z lekarzem bez konieczności osobistej wizyty - jednak jak podkreślają eksperci, taka forma konsultacji w niektórych przypadkach nie jest wskazana i powinna być jedynie uzupełnieniem tradycyjnej wizyty. Kiedy zamiast teleporady bezpieczniejsza będzie wizyta lekarska?

W trakcie pandemii dostęp do lekarzy stał się mocno utrudniony - wiele przychodni wprowadziło więc telemedycynę, a teleporady na stałe wpisały się w system rozwiązań stosowanych przez służbę zdrowia. Jednak, jak podkreśla wielu ekspertów, teleporada, choć to niewątpliwie ważny krok naprzód, powinna być przede wszystkim uzupełnieniem tradycyjnej porady lekarskiej, nie zaś jej substytutem.

-  Teleporada tylko wtedy będzie bezpieczna i skuteczna, kiedy będzie gwarantowała pacjentowi odpowiednią opiekę zdrowotną. Tymczasem praktyka pokazuje, że z tym różnie bywa – ocenia prof. Bolesław Samoliński, Kierownik Katedry Zdrowia Publicznego i Środowiskowego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, przewodniczący Rady Ekspertów Praw Pacjenta, szef Niezależnego Zespołu Ekspertów „Continue Curatio”.

– Statystki pokazują, że bardzo zmniejszyła się liczba porad u lekarzy podstawowej opieki oraz u specjalistów. Dramatycznie spadła również liczba wydawanych kart DILO, wykonywanych zabiegów, nawet tych interwencyjnych. W trakcie lockdownu nastąpił ponad 30-procentowy spadek liczby pacjentów leczonych na oddziałach udarowych. Dla wielu z nich oznacza to ciężkie kalectwo lub śmierć. Wymienionych świadczeń nie sposób zastąpić teleporadą. W takich przypadkach absolutnie nie zapewnia ona odpowiedniej opieki. - dodaje ekspert.

Kiedy wystarczy teleporada, a kiedy konieczna jest wizyta?

Odpowiedź na to pytanie - w postaci wytycznych - przygotował Niezależny Zespół Ekspertów „Continue Curatio”.

– Powołaliśmy grupę ekspercką składającą się z przedstawicieli różnych specjalności, m. in. diabetologii, kardiologii, onkologii, pediatrii, alergologii i gastrologii. Jej członkowie przedstawili zalecenia, które pozwalają zorientować się w jakich sytuacjach niezbędny jest osobisty kontakt z lekarzem, a w jakich wystarczy teleporada – wyjaśnia prof. Bolesław Samoliński.

Opracowane przez specjalistów wytyczne zalecają m.in. że niezależnie od schorzenia bezpośredniego kontaktu z lekarzem wymaga pacjent, który zaobserwował u siebie nietypowe objawy, występujące po raz pierwszy w chorobie przewlekłej.

Wskazaniem do bezpośredniej wizyty u lekarza jest również reakcja niepożądana w odpowiedzi na zmieniony lek, a także objawy wskazujące na zawał serca lub sygnały sugerujące nowotwór. Jak podkreślają eksperci, wizyta u lekarza ma szczególne znaczenie w przypadku niepokojących objawów u dzieci - u nich nawet drobny z pozoru problem może zwiastować poważną chorobę, a do odpowiedniej diagnozy teleporada nie wystarczy.

Telefoniczny lub internetowy kontakt z lekarzem wystarczy natomiast, kiedy chodzi o kontrolę przebiegu zaleconej terapii, wypisanie kolejnych recept,  skierowanie na badania czy omówienie  ich wyników.

Ale, jak podkreślają eksperci, nawet w takich wypadkach kluczowe znaczenie ma to, czy lekarz odpowiednio dobrze zna stan zdrowia pacjenta i przebieg dotychczasowego leczenia. Tylko taka wiedza pozwala mu bowiem stwierdzić, jaki rodzaj konsultacji będzie odpowiedni w danym przypadku.

Katarzyna Hubicz