Tabletka antykoncepcyjna zmniejsza ryzyko cukrzycy. Ale tylko u niektórych kobiet

Kobiety chorujące na PCOS czyli zespół policystycznych jajników są aż dwukrotnie bardziej narażone na stan przedcukrzycowy lub cukrzycę typu 2. Jednak, jak dowodzą wyniki najnowszych badań, ryzyko to można zmniejszyć, stosując pigułki antykoncepcyjne.

Zespół policystycznych jajników (PCOS) objawia się nieregularnymi miesiączkami lub ich brakiem (co może skutkować problemami z płodnością), a także m.in. nadmiernym owłosieniem na twarzy i ciele, trądzikiem, czy tłustą skórą. Objawy te spowodowane są zbyt wysokim poziomem hormonów - androgenów.

Kobiety chorujące na PCOS zwykle zmagają się z nadmiernym przyrostem masy ciała, a także z insulinoopornością, czyli stanem, w którym tkanki słabiej reagują na insulinę - hormon umożliwiający przyswajanie glukozy z krwi w celu produkcji energii. Słabsza odpowiedź na insulinę może prowadzić do podwyższenia poziomu glukozy i do nadprodukcji insuliny – a to z kolei zwiększa ryzyko stanu przedcukrzycowego i cukrzycy typu 2, a także nasila produkcję androgenów. Tworzy się więc błędne koło.

W celu poprawy regularności krwawień miesiączkowych lekarze często zalecają chorym na PCOS stosowanie pigułek antykoncepcyjnych. Zespół badaczy z Uniwersytetu w Birmingham we współpracy z Uniwersytetem w Colombo na Sri Lance oraz Uniwersytetem McGill w Kanadzie postanowił zidentyfikować ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 i stanu przedcukrzycowego u kobiet z PCOS, a także zbadać, czy podawanie takim pacjentkom pigułek antykoncepcyjnych ma jakiś wpływ na to ryzyko.

W tym celu naukowcy przeprowadzili dwa badania. Pierwsze z nich było dużym populacyjnym badaniem kohortowym – naukowcy korzystając z dostępnych danych pacjentów z Wielkiej Brytanii, obejmujących 64 051 kobiet z PCOS i 123 545 kobiet z grupy kontrolnej bez PCOS przeanalizowali w obu grupach ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 i stanu przedcukrzycowego.

Odkryli, że kobiety chorujące na PCOS były aż dwukrotnie bardziej zagrożone cukrzycą typu 2 lub stanem przedcukrzycowym w porównaniu do kobiet bez tej choroby. Doszli również do wniosku, że istotnym ryzykiem czynnika cukrzycy typu 2 i stanu przedcukrzycowego u tych kobiet jest współistniejący hirsutyzm (nadmierne owłosienie) czyli kliniczny objaw wysokiego poziomu androgenów.

W kolejnym badaniu oceniono wpływ pigułek antykoncepcyjnych na ryzyko stanu przedcukrzycowego i cukrzycy typu 2. Badacze odkryli, że stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych zmniejszyło to ryzyko u kobiet chorujących na PCOS o 26 proc.

Dlaczego pigułki antykoncepcyjne mogą zmniejszać ryzyko stanu przedcukrzycowego i cukrzycy typu 2 u kobiet chorujących na PCOS? Zgodnie z hipotezą, jaką wysnuli badacze, prawdopodobnie pigułki te tłumią działanie androgenów, co zmniejsza ich wpływ na insulinę, a w konsekwencji obniża ryzyko obu tych przypadłości.

Katarzyna Hubicz