Ta witamina chroni przed problemami z trzustką. Wielu Polaków ma jej za mało
Witamina B12, znana ze swoich licznych właściwości, może wkrótce zyskać nowe, niezwykle istotne zastosowanie. Badacze sugerują, że może ona odgrywać znaczącą rolę w leczeniu ostrego zapalenia trzustki. To odkrycie jest niezwykle ważne, ponieważ na tę chorobę wciąż nie ma skutecznego leku, a może ona prowadzić do poważnych powikłań, niepełnosprawności, a nawet śmierci.
Witamina B12 – nadzieja dla chorych na zapalenie trzustki?
Ostre zapalenie trzustki to poważny problem zdrowotny i jedna z najczęstszych przyczyn hospitalizacji związanych z chorobami układu pokarmowego. Naukowcy na całym świecie nieustannie poszukują skutecznych metod leczenia tej dolegliwości. Badania wskazują, że wsparciem w terapii może być witamina B12, nazywana również witaminą brudu.
Wyniki obiecującego badania dotyczącego potencjału witaminy B12 w leczeniu ostrego zapalenia trzustki zostały opublikowane 15 października 2024 roku na łamach portalu MedComm.
Dr Chuanwen Fan z Wydziału Nauk Biomedycznych i Klinicznych na Uniwersytecie w Linköping wraz ze swoim zespołem badawczym przeprowadził szczegółową metaanalizę danych genetycznych, koncentrując się na ryzyku zachorowania na ostre zapalenie trzustki. Wykorzystując randomizację mendlowską, naukowcy sprawdzili, czy istnieje związek pomiędzy poszczególnymi składnikami odżywczymi o jednowęglowym metabolizmie a ryzykiem wystąpienia zapalenia trzustki.
Zaskakujące wyniki badań
Wyniki analizy były zaskakujące i obiecujące. Okazało się, że wyższy poziom witaminy B12 w surowicy krwi wiązał się z istotnie niższym ryzykiem wystąpienia różnych typów zapalenia trzustki. To odkrycie skłoniło zespół badawczy do dalszych działań. Postanowili sprawdzić, czy podawanie witaminy B12 może działać ochronnie na trzustkę oraz czy witamina ta wykazuje potencjał terapeutyczny, czyli czy może przynieść pozytywne efekty w leczeniu ostrego zapalenia trzustki (OZT).
Eksperyment na myszach potwierdza tezę
Aby zweryfikować swoje założenia, naukowcy przeprowadzili eksperyment na myszach, które zostały genetycznie zmodyfikowane w taki sposób, aby nie posiadały genu odpowiedzialnego za wchłanianie witaminy B12. W badaniu uwzględniono dwa modele zapalenia trzustki: jeden służył do obserwacji wczesnych reakcji uszkodzenia organu, a drugi do śledzenia patologicznego postępu choroby.
Uzyskane wyniki były niezwykle interesujące. Wykazały, że witamina B12 chroni komórki pęcherzykowe przed martwicą już na wczesnym etapie ostrego zapalenia trzustki. Dodatkowo, zaobserwowano redukcję nacieku limfocytów T. Autorzy badań podkreślają, że szczególnie istotny jest fakt, iż sztuczne zwiększenie poziomu witaminy B12 w surowicy, zarówno przed, jak i po wywołaniu zapalenia trzustki u gryzoni, znacząco zmniejszyło nasilenie choroby i przyspieszyło regenerację tkanek, które uległy uszkodzeniu.
Ostatecznie, naukowcy ustalili, że witamina B12 zwiększa produkcję ATP w tkance trzustki. ATP, czyli adenozynotrójfosforan, jest podstawowym nośnikiem energii w komórkach. Zwiększona produkcja ATP w tkance trzustki przyczynia się do zmniejszenia martwicy komórek zrazikowych i może zapobiegać postępowi choroby.
Co to oznacza dla przyszłości leczenia zapalenia trzustki?
Odkrycie potencjalnej roli witaminy B12 w leczeniu ostrego zapalenia trzustki to ważny krok w poszukiwaniu skutecznych terapii. Chociaż konieczne są dalsze badania, w tym badania kliniczne z udziałem ludzi, to wyniki dotychczasowych eksperymentów są obiecujące. Być może w przyszłości witamina B12 stanie się cennym narzędziem w walce z tą poważną chorobą. "Autorzy badań zaznaczają, że na szczególną uwagę zasługuje fakt, iż dzięki sztucznemu zwiększeniu poziomu witaminy B12 w surowicy zarówno przed, jak i po wywołaniu zapalenia trzustki u gryzoni, zmniejszyło się nasilenie choroby i przyspieszyła się regeneracja tkanek, które uległy uszkodzeniu." To zdanie daje nadzieję na skuteczne leczenie w przyszłości.
Warto wiedzieć, że witamina B12 obecna jest przede wszystkim w produktach pochodzenia zwierzęcego. Dlatego jej niedobór grozi przede wszystkim osobom na diecie wegańskiej lub wegetariańskiej. Zagrożone są także osoby starsze, u których wchłanianie B12 może być upośledzone z powodu zmniejszonego wydzielania kwasu żołądkowego. Niedobór może również dotyczyć osób z chorobami przewodu pokarmowego (np. celiakią, chorobą Leśniowskiego-Crohna) oraz osób po operacjach bariatrycznych. Dodatkowo, osoby przyjmujące niektóre leki (np. metforminę czy inhibitory pompy protonowej) mogą mieć trudności z przyswajaniem tej witaminy. W Polsce, wg. ostrożnych szacunków, na niedobór może cierpieć nawet co piąty dorosły.
Ostre zapalenie trzustki - leczenie i objawy
Około 20% pacjentów z zapaleniem trzustki to osoby, u których obserwuje się postępowanie choroby w umiarkowane ostre lub ciężkie ostre zapalenie. Taki stan zwiększa ryzyko zgonu lub kalectwa. Co ważne, nawet jeżeli ktoś wyzdrowieje, to często dochodzi do powikłań, które pozostają z pacjentem do końca życia i znacząco wpływają na jego jakość.
Na ten moment nie znaleziono skutecznego rozwiązania, a leczenie opiera się głównie na głodówce i podawaniu leków przeciwbólowych. Pacjent umieszczany jest na oddziale i tam w formie dożylnej otrzymuje niezbędne płyny i leki. Dlatego nowe odkrycie dotyczące witaminy B12 jest nadzieją na przyszłość dla wielu ludzi, choć konieczne jest przeprowadzenie badań klinicznych w tym zakresie.
Zanim uda się ustalić, czy witamina B12 wpływa tak samo na ludzi jak na tkanki mysz, powrót do zdrowia skupia się na odpoczynku organu i regeneracji, zwalczając przy tym stan zapalny. Zadaniem lekarzy jest zadbać o żywienie dojelitowe lub pozajelitowe, a także monitorowanie, czy nie dochodzi do powikłań.
Głównym objawem zapalenia trzustki jest silny ból w nadbrzuszu, który może promieniować do pleców. A zatem nawet jeśli nie jest głównie odczuwany po lewej stronie, ale mamy wrażenie, że boli nas cały brzuch, a dolegliwość ta narasta i nieprzerwanie trwa od kilku do kilkunastu godzin, to należy niezwłocznie udać się do lekarza lub na Szpitalny Oddział Ratunkowy (SOR).
Pozostałe objawy zapalenia trzustki, jakie mogą wystąpić to:
- nudności,
- wymioty,
- biegunka,
- brak apetytu,
- gazy,
- świąd skóry,
- żółtawa skóra lub białka oczu,
- przyspieszone bicie serca,
- plamista wysypka na ciele (głównie w okolicach pępka).
Zobacz galerię: Najbardziej dokuczliwe objawy niedoboru witaminy B12
Podcasty
Playlisty tematyczne
