Sztuczna inteligencja pomaga leczyć arytmię serca. Pierwsze takie zabiegi w Polsce

W Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii SKDJ UCK WUM w Warszawie przeprowadzono pierwsze w Polsce zabiegi ablacji arytmii z wykorzystaniem technologii CARTOSOUND™ FAM przy wsparciu AI. Pacjenci czują się dobrze i zostali wypisani do domów. Eksperci podkreślają, że to pierwsze w elektrofizjologii narzędzie, gdzie sztuczna inteligencja jest tak pomocna.

Ablacja arytmii serca: systemy 3D mają ograniczenia  

Zaburzenia rytmu serca  czyli arytmia to jeden z najczęstszych problemów kardiologicznych. Objawy arytmii - takie jak kołatanie i nierówne bicie serca, stan przedomdleniowy, duszności, osłabienie - to powody, z jakich chorzy trafiają do specjalistów. Niektóre wystarczy tylko monitorować, inne natomiast bezwzględnie wymajają leczenia. Jedną z najskuteczniejszych metod leczenia arytmii jest ablacja, w trakcie której dochodzi do zniszczenia lub izolacji niewielkiego fragmentu tkanki odpowiedzialnej za powstawanie arytmii. Niewielka blizna, jaka wówczas powstaje, blokuje przewodzenie impulsów wywołujących arytmię.

Zabieg może być wykonany różnymi technikami. Kardiolodzy coraz częściej wykorzystują systemy elektroanatomiczne 3D, pozwalające na stworzenie trójwymiarowej mapy serca pacjenta. Systemy 3D, co podkreślają eksperci, zrewolucjonizowały diagnostykę i leczenie zaburzeń rytmu serca, mają jednak swoje ograniczenia - mapy wnętrza serca pacjenta były obrazem uśrednionym, wymagającym ogromnej wiedzy i czujności zarówno operatora, jak i personelu wspomagającego.

Każda z osób uczestniczących w zabiegu musiała być gotowa na to, że w trakcie zabiegu mogą pojawić się przeszkody czy anomalie anatomiczne, których nie było widać na wygenerowanej przez system mapie.

Nowa technologia Cartosound™ FAM w ablacji arytmii

W lipcu 2024 roku w Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii SKDJ UCK WUM w Warszawie po raz pierwszy w Polsce podczas zabiegów ablacji zastosowano nową technologię CARTOSOUND™ FAM, która - zdaniem ekspertów - zmienia reguły gry w zakresie zabiegowego leczenia arytmii. Technologia ta upraszcza sposób konstruowania map lewego przedsionka oraz istotnie zmniejsza czas nauki takiej umiejętności, zarówno przez elektrofizjologów, jak i techników.

– Ablacje wspomagane echokardiografią wewnątrzsercową poprzez poprawę wiarygodności obrazu anatomicznego serca pacjenta przekładają się na wyższy profil bezpieczeństwa i efektywności zabiegu ablacji. Echokardiografia wewnątrzsercowa pokazuje tkankę serca w sposób bardzo wiarygodny. To ważne, ponieważ serce i jego poszczególne struktury nie u każdego wyglądają tak samo - bywają wręcz bardzo zróżnicowane anatomicznie - tłumaczy dr hab. n. med. Jakub Baran z Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, profesor CMKP.

- W klasycznym podejściu w obrazowaniu wewnątrzsercowym bazujemy na w pewien sposób uśrednionym obrazie serca, tymczasem zróżnicowana anatomia, nawet niewielki zakres zmiany, przekłada się na olbrzymie różnice w skuteczności i na jeszcze większe różnice w bezpieczeństwie zabiegu ablacji. Elektroanatomiczne tworzenie map „odlewów” wewnętrznych serca, związane z mapowaniem różnego rodzaju elektrodami, wciąż jednak mocno uśrednia anatomię serca pacjentów. Ta metoda nie daje zatem takiej dokładności w obrazowaniu, jak echokardiografia wewnątrzsercowa – wyjaśnia dr hab. n. med. Jakub Baran.

System rysuje wierną mapę serca w 3D

Eksperci wyjaśniają, że sama metoda wykorzystania echa wewnątrzsercowego do wsparcia zabiegów ablacji nie jest nowa, do tej pory niemożliwe było jednak automatyczne tworzenie wiernych map wnętrza serca pacjenta w oparciu o echo wewnątrzsercowe w czasie rzeczywistym.

– To, co dotąd wymagało wieloetapowej pracy ze strony doświadczonego technika, który rozumiał, gdzie są ujścia żył płucnych, gdzie zastawka mitralna, gdzie jest określona struktura anatomiczna unikatowa dla danej części serca, system elektroanatomiczny automatycznie implementuje i rysuje wierną mapę 3D. To niezwykle ważny krok w rozwoju elektrofizjologii, dzięki któremu echokardiografia wewnątrzsercowa może stać się pomocą dla większej liczby operatorów, zapewniając wyższą dokładność obrazowania serca, wyższy profil bezpieczeństwa i skuteczności zabiegów. Jest to pierwsze narzędzie w naszej dziedzinie, gdzie sztuczna inteligencja ma praktyczne zastosowanie i jest tak pomocna – mówi dr n. med. Paweł Szymkiewicz z Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Zabiegi ablacji częstoskurczów komorowych i przedsionkowych oraz migotania przedsionków z wykorzystaniem nowej technologii przeprowadzono u ośmiorga pacjentów w wieku od 49 do 86 lat. Wszyscy pacjenci czują się dobrze, zostali wypisani do domu i mają zaplanowane kontrole.

Katarzyna Hubicz