Szczepionka na Alzheimera już wkrótce? Prognozy naukowców

Na razie nie ma leku, który mógłby chronić przed otępieniem lub powstrzymać jego rozwój. Mimo to prognozy naukowe są optymistyczne! Zespół badaczy ze słowackiego koncernu farmaceutycznego AXON Neuroscience opracowuje szczepionkę przeciwko chorobie Alzheimera. Na jakim etapie się prace nad tym preparatem? Sprawdź!

Spis treści

1. Testowanie szczepionki na Alzheimera. Jakie wyniki?
2. Nowe ustalenia naukowców
3. Doniesienia na temat szczepionki na Alzheimera komentuje neuropsycholog

„Eksperymentalna” szczepionka przeciwko chorobie Alzheimera (ang. Alzheimer’s diseas, w skrócie AD) jest wynikiem prac naukowców z firmy farmaceutycznej AXON Neuroscience.

Co wiadomo na ten moment? Badacze przekazali, że najprawdopodobniej opracowany preparat ma usuwać w sposób bezpieczny nieprawidłowe białko tau, które gromadzi się we wnętrzu komórek nerwowych. Natomiast wciąż nie jest jasna kwestia, czy ta szczepionka będzie w stanie zapobiec pogorszeniu funkcji poznawczych.

Testowanie szczepionki na Alzheimera. Jakie wyniki?

W badaniach klinicznych 2 fazy szczepionka przeciwko chorobie Alzheimera wykazała wysoki poziom przeciwciał, które atakują białka tau, zanim zdążą one utworzyć charakterystyczne splątki. Rozprzestrzenianie tych szkodliwych białek tau zatyka neurony i uszkadza funkcje poznawcze. Dlatego też preparat ten ma przed tym chronić.   

Jak wyjaśnił główny autor badania dr Petr Novak, „istnieją dowody, że dominująca patologia związana z białkiem tau może stanowić podstawową przyczynę choroby”. - Utrata synaps kory mózgu i zdolności poznawczych ściśle odzwierciedla odkładanie szkodliwych białek tau do komórek nerwowych. Jest to wynik ostatniego badania mózgu metodą PET – doprecyzował starszy pracownik naukowy ds. badań klinicznych z AXON Neuroscience.

Podczas badań klinicznych wyszło, że „eksperymentalna” szczepionka przeciwko chorobie Alzheimera zahamowała o 58 proc. nagromadzenie łańcucha lekkiego neurofilamentu we krwi. Jest to według dr Petra Novaka ważny wskaźnik procesów neurodegeneracyjnych.

Co więcej, szczepionka ta okazała się również bezpieczna podczas wcześniejszych badań. W ramach testów podano 11 dawek szczepionki wybranym losowo pacjentom ze zdiagnozowanym łagodnym otępieniem. Zaszczepieni preparatem pod nazwą AADvac1, doświadczyli podobnych skutków ubocznych i zdarzeń niepożądanych jak osoby, którym podano placebo.

Przeczytaj też: Będzie prosty test na ryzyko wystąpienia alzheimera?

Nowe ustalenia naukowców

Badacze zaobserwowali również, że u nielicznej grupy pacjentów ze zdiagnozowaną chorobą Alzheimera nastąpiła lekka poprawa wykryta za pomocą standardowych testów funkcji mózgu. - W tej grupie szczepionka spowolniła spadek funkcji poznawczych o około 30 proc., który wykazał zarówno test kliniczny, jak i funkcjonalny – powiedział dr Petr Novak. Jaki wniosek? Najprawdopodobniej patologia białka tau jest w głównej mierze odpowiedzialna za spadek zdolności poznawczych. 

Słowacki koncern farmaceutyczny AXON Neuroscience planuje przeprowadzić kolejne badania kliniczne. Ma zaangażować do nich pacjentów chorych na Alzheimera, u których dochodzi do charakterystycznych zmian w mózgu. We wnętrzu tego organu formują się blaszki amyloidowe oraz tzw. splątki neurofibrylarne, co prowadzi do uszkodzeń i stopniowego zaniku kory mózgowej. Jeśli wyniki tego badania okażą się pozytywne, to firma będzie mogła wystąpić do Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków o przyspieszenie procedury zatwierdzenia szczepionki przeciwko chorobie Alzheimera. 

Poniżej wideo dalsza część artykułu. 

Doniesienia na temat szczepionki na Alzheimera komentuje neuropsycholog

 W niedalekiej przyszłości być może będzie już dostępna szczepionka na Alzheimera. O to, czy możemy być pełni nadziei, że ta szczepionka zarówno uchroni nas przed chorobą, jak i pomoże w leczeniu, zapytaliśmy dr n. med. Annę Barczak z Oddziału Alzheimerowskiego Szpitala MSWiA w Warszawie. W jej opinii „każda nowa forma leczenia otępień jest nadzieją, ponieważ nie ma skutecznych leków przyczynowych”.

 - Warto jednak pamiętać, iż leczenie we wczesnej fazie wymaga przede wszystkim szybkiej i rzetelnej diagnozy. Dostęp do specjalistów w Polsce jest ograniczony, nie każdy specjalista jest ekspertem w zakresie schorzeń neurodegeneracyjnych. Jeszcze większy problem jest z dostępem do wysokospecjalistycznych badań. Są optymistyczne doniesienia, że szczepionka na chorobę Alzheimera usuwa z mózgu patologiczne białko tau, nie wiadomo natomiast czy przekłada się to na poprawę pamięci. Wynika to z faktu, że choroba Alzheimera jest uwarunkowana wieloma czynnikami i nie wszystkie jesteśmy w stanie kontrolować – wyjaśniła neuropsycholog.

Dr n. med. Anna Barczak podkreśliła w rozmowie z Poradnikiem Zdrowie, że „obecnie najważniejszym trendem obok poszukiwania skutecznego leczenia przyczynowego są przede wszystkim działania profilaktyczne, które należy stosować od wieku średniego, czy nawet młodości”. Jak dodała, „na pewno nie zaszkodzi to naszemu zdrowiu, a może uchronić przed zbyt szybkim rozminięciem się otępienia”.

Anna Tłustochowicz