Syndrom PVS po szczepieniu COVID-19? "Uciążliwe objawy utrzymują się miesiącami"
PVS to inaczej NOP po szczepieniu po covidzie. Uczeni z YALE nie mają wątpliwości: zjawisko istnieje, a dolegliwości to nie tylko subiektywnie gorsze samopoczucie zaraz po szczepionce. Wyraźne, potwierdzane badaniami "zmiany biologiczne" stwierdzano u chorych nawet 700 dni po szczepieniu. To co teraz?

Nie, to nie będzie woda na młyn dla antyszczepionkowców. Ewentualne odczyny poszczepienne po szczepieniu przeciw COVID-19 to skala marginalna. Potencjalne ryzyko jest nieporównywalne do zagrożenia, jakie niesie zachorowanie na covid, powikłania po chorobie i niekontrolowane szerzenie się wirusa w społeczeństwie.
Nie oznacza to, że promilową grupę pacjentów źle tolerujących szczepienia należy pozostawić samym sobie. Niepożądanych odczynów poszczepiennych nie lekceważy się ani teraz, ani nie lekceważyło w przeszłości.
Profesor kardiologii z Yale School of Medicine (YSM), Harlan Krumholz, podkreśla:
To jasne, że niektóre osoby doświadczają znaczących problemów po szczepieniu. Naszym obowiązkiem jako naukowców i klinicystów jest wsłuchiwanie się w ich doświadczenia, rygorystyczne badanie przyczyn i szukanie sposobów pomocy.
Syndrom PVS po szczepieniu przeciw COVID-19 - objawy
Niemal natychmiast, jak ruszyły szczepienia, było wiadomo, że wiążą się one z pewnym ryzykiem typowych dolegliwości poszczepiennych, jak gorsze samopoczucie, zmęczenie, przejściowa gorączka. Takie zagrożenie wiąże się bowiem z KAŻDYM szczepieniem.
Dość szybko pojawiły się jednak głosy, że u części szczepionych są też inne objawy i nie ustępują zbyt szybko. Niewielka grupa osób po szczepieniu przeciw COVID-19 zgłaszała przewlekłe dolegliwości, wiążąc je bezpośrednio ze szczepionką.
Naukowcy z Yale postanowili przyjrzeć się dokładniej tym osobom choćby dlatego, że sygnalizowane objawy powtarzały się, uwiarygadniając wersje pacjentów. Miały przypominać trochę mgłę mózgową: głównie zaburzenia koncentracji, pojawiała się też nietolerancja wysiłku, problemy ze snem, przewlekłe zmęczenie. Niektóre objawy okazały się niemal bliźniacze do tych znanych z long COVID, chociaż o łagodniejszym przebiegu i nieporównywanie rzadziej niż po przechorowaniu covidu.
Wyniki badań laboratoryjnych wskazują wstępnie na przyczyny tego stanu.
Zmiany w układzie immunologicznym po szczepieniu przeciw COVID-19
To nie było duże badanie i naukowcy z Yale School of Medicine podkreślają, że konieczne są dalsze wnikliwe analizy, by skuteczniej pomagać osobom źle tolerującym szczepionki, a także optymalnie minimalizować ryzyko odczynów poszczepiennych.
Badacze przeanalizowali próbki krwi od 42 uczestników z objawami PVS i 22 bez objawów. U osób z objawami stwierdzono niższy poziom dwóch rodzajów białych krwinek. Osoby z PVS, które nigdy nie chorowały na COVID-19, miały również niższy poziom przeciwciał przeciwko białku kolca SARS-CoV-2, prawdopodobnie dlatego, że otrzymały mniej dawek szczepionki.
Brak infekcji wirusowej i brak szczepień sprawia, że układ odpornościowy organizmu ma niewielką możliwość rozwinięcia obrony przed wirusem, podkreślają naukowcy.
Najbardziej niepokojące w badania wydaje się stwierdzenie u niektórych osób z PVS wyższego poziomu białka kolca SARS-CoV-2. To właśnie ono umożliwia wirusowi wnikanie i infekowanie komórek gospodarza. Białko jest również powiązane z wyższym ryzykiem rozwoju long COVID, a stwierdzano je we krwi osób, które szczepienie przeszły ponad 700 dni wcześniej.
Akiko Iwasaki, profesor immunobiologii w Yale School of Medicine, zaznacza jednak:
Nie wiemy, czy poziom białka kolca powoduje przewlekłe objawy, ponieważ byli inni uczestnicy z PVS, którzy nie mieli żadnego mierzalnego białka kolca - ale może to być jeden z mechanizmów leżących u podstaw tego zespołu.
Zobacz także: badania, które warto przejść po przejściu COVID-19
PVS i grupy ryzyka
Syndrom po szczepieniu przeciw COVID-19 to nie jest po prostu problem populacyjny, który w równym stopniu zagraża wszystkim. Według badaczy, poza podwyższonym poziomem białka kolca, wystąpienie dolegliwości dotyczyło określonych grup pacjentów.
Inne czynniki, które mogą zwiększać ryzyko wystąpienia zespołu poszczepiennego:
- zaburzenie układu immunologicznego - autoimmunizacja
- reaktywacja wirusa Epsteina-Barra (EBV)
- uszkodzenia tkanek (np. pourazowe).
Dopiero zaczynamy robić postępy w zrozumieniu PVS. Każda interwencja medyczna wiąże się z pewnym ryzykiem i ważne jest, aby uznać, że działania niepożądane mogą wystąpić w przypadku szczepionek. Nasz wysiłek musi koncentrować się na zrozumieniu, czego doświadczają te osoby, poprzez rygorystyczne badania naukowe oraz zaspokajanie potrzeb osób dotkniętych chorobą z współczuciem i otwartym umysłem
- podsumowuje prof. Krumholz.
